Czym są wiara, nadzieja i miłość według Czesława Miłosza?

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

zna cechy wywiadu,
rozumie pojęcie wartości uniwersalnych,
rozumie rolę analizowanych wartości w życiu codziennym.

b) Umiejętności

Uczeń:

potrafi przeprowadzić wywiad z upersonifikowaną wartością,
potrafi wypisywać znaczenia słów: wiara, nadzieja i miłość zgodnie z intencją autora,
potrafi rozwiązywać problem w sposób twórczy,
rozwija sprawność umysłową, kreatywność, przełamuje opory przed przedstawieniem własnych pomysłów,
potrafi odnieść wymowę wiersza do konkretnych sytuacji z życia.

2. Metoda i forma pracy

Praca w grupach, wizualizacja, praca z tekstem, mapa myślowa.

3. Środki dydaktyczne

Cz. Miłosz, Miłość, [w:] W. Bobiński, Świat w słowach i obrazach. Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego dla klasy III gimnazjum, WSiP, Warszawa 2000.

Cz. Miłosz, Nadzieja, [w:] Utwory zebrane, Kram, Warszawa 2003.

Cz. Miłosz, Wiara, [w:] W. Bobiński, Świat w słowach i obrazach. Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego dla klasy III gimnazjum, WSiP, Warszawa 2000.

Karta pracy do zajęć indywidualnych (załącznik 1)

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć. Prosi następnie uczniów o dokończenie zdań – Wiara to…, Nadzieja to…, Miłość to… Uczniowie próbują wymyślić jedną wspólną nazwę na te trzy określenia, np. wartości uniwersalne, czyli pewne postawy człowieka, zachowania aktualne w każdej epoce.

b) Faza realizacyjna

Uczniowie mają za zadanie wyobrażenie sobie, że wartości: wiara, nadzieja i miłość przybrały postać człowieka. Nauczyciel prosi, by uczniowie narysowali takie upersonifikowane wartości i krótko je opisali.
Uczniowie zostają podzieleni na grupy, wybierani są liderzy, sprawozdawcy i sekretarze. Nauczyciel przypomina zasady pracy w grupie. Poszczególne zespoły zajmują się takim samym zadaniem. Uczniowie mają przeprowadzić wywiad z upersonifikowaną wartością, mogą sobie wybrać z którą. Swoje wyniki prezentują na forum klasy. Należy dać czas na pytania uczestników innych grup. Nauczyciel przypomina cechy wywiadu: stosowanie form grzecznościowych, posiadanie przez osobę zadającą pytania pewnej wiedzy o rozmówcy, zachowanie formy dialogu, pamiętanie o autoryzacji, czyli zgody bohatera wywiadu na publikację.
Uczniowie czytają wiersz Wiara i wypisują objaśnienia tej wartości według Miłosza (załącznik 1). Następnie czytają wiersze Nadzieja i Miłość i wykonują podobne polecenie. Wybrani uczniowie czytają swoje pomysły.

Przykład: Wiara – wierzymy, ponieważ istnieje natura, świat. Otaczająca nas rzeczywistość jest wieczna i wszechobecna. Wierzymy, bo wszystko ma swoje miejsce i czas, wiara to rzeczy namacalnie widzialne, ale też te, które nie dają się zobaczyć gołym okiem. Nadzieja – to umiejętność patrzenia na świat przez pryzmat wyobraźni. To wiara w nasze zmysły, wiara w życie pośmiertne, wiara w to, że życie ziemskie to tylko jeden z wielu etapów. Miłość – to umiejętność patrzenia na siebie z dystansem, wyzbycie się skupienia całego zainteresowania na sobie. To dzielenie się tym uczuciem z innymi, czyli przyjmowanie postawy altruistycznej.

c) Faza podsumowująca

Uczniowie w swobodnych wypowiedziach dyskutują na temat, jakie wartości dominują w ich życiu?

5. Bibliografia

Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, SFS, Kielce 2000.
Miłosz Cz., .Miłość, [w:] W. Bobiński, Świat w słowach i obrazach. Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego dla klasy III gimnazjum, WSiP, Warszawa 2000.
Miłosz Cz., Nadzieja, [w:] Utwory zebrane, Kram, Warszawa2003.
Miłosz Cz., Wiara, [w:] W. Bobiński, Świat w słowach i obrazach. Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego dla klasy III gimnazjum, WSiP, Warszawa 2000.