Czym się różni obraz poetycki od malarskiego? – „W Weronie” C. Norwida

Scenariusz lekcji

1. Cele lekcji

   1. Wiadomości
      Uczeń:

      1. wie, kim jest C. Norwid;

      2. wie, co to jest obraz poetycki, metafora, słowa – klucze;

      3. zna treść wiersza pt. „W Weronie”;

      4. zna historię Romea i Julii – bohaterów dramatu Wiliama Szekspira;

      5. wie, czym jest aluzja literacka.

   2. Umiejętności
      Uczeń:

      6. dba o język (jego estetykę, komunikatywność i poprawność);

      7. umie pracować w grupie;

      8. potrafi sporządzać notatki w formie punktów;

      9. umie interpretować tekst poetycki;

      10. potrafi wskazać aluzję literacką;

      11. potrafi wyrażać własne poglądy.

2. Metody pracy „burza mózgów”, rozmowa, praca z tekstem, wizualizacja.

3. Środki dydaktyczne słownik terminów literackich, kartki i markery, kredki, portret Norwida.

4. Przebieg lekcji

   3. Faza przygotowawcza

      12. Sprawy organizacyjno - porządkowe:

          • sprawdzenie obecności;

          • sprawdzenie pracy domowej;

          • podanie tematu lekcji.

      13. Przedstawienie życiorysu C. Norwida przez ucznia, który wcześniej przygotował się do tej wypowiedzi.

      14. Przypomnienie historii Romea i Julii – bohaterów utworu W. Szekspira.

      15. Zwrócenie uwagi uczniów na wykorzystywanie motywu Romea i Julii w rozmaitych dziedzinach sztuki (muzyka klasyczna i współczesna, literatura, balet, film) i utrwalenie terminu aluzja literacka.

      16. Podział uczniów na grupy.

   4. Faza realizacyjna

      17. Przeczytanie utworu przez:

          • nauczyciela,

          • uczniów.

      18. Przydział zadań do opracowania w grupach:

          • które strofy wiersza nadają się do zilustrowania?

          • postarajcie się wybrać jak najwięcej informacji z poszczególnych strof wiersza;

          • sporządźcie plastyczną wersję (w postaci rysunku) strof wiersza, nadających się do zilustrowania.

      19. Prezentacja rysunków wykonanych w grupach i porównanie ich z wersjami kolegów.

      20. Przygotowanie słownego opisu rysunku.

          • objaśnienie elementów rysunku;

          • wskazanie poetyckich odpowiedników;

          • wyjaśnienie, dlaczego uczniowie tak sobie wyobrazili, np. „łagodne oko błękitu” (tu pojawi się interpretacja sformułowań z pierwszych dwóch zwrotek wiersza).

      21. Prezentacja opisu przez grupy.

      22. Wyjaśnienie, co może ukrywać się pod stwierdzeniem „oko błękitu”, „gwiazdy zrzucane ze szczytu”.

          • „gwiazdy zrzucane ze szczytu” to, np. ciężar, jaki spadł na kochanków, ich rodziców lub żal, smutek, rozpacz, niespełnione nadzieje;

          • „oko błękitu” to, np. niebo.

      23. Przypomnienie pojęcia przenośnia/metafora.

      24. Kształtowanie pojęcia obraz poetycki. (Obraz poetycki – świat wiersza przedstawiony językiem poezji. Może on być realistyczny lub fantastyczny. Ważną rolę w jego tworzeniu odgrywa przenośnia, która nadaje mu nastrój i wizyjny charakter.)

      25. Szukanie w wierszu słów – kluczy, które pomogą zrozumieć myśl w nim zawartą, np. szukanie słów, kojarzących się z „okiem błękitu” w kolejnych zwrotkach. W zwrotce drugiej może nim być „patrzy” (kojarzące się z okiem) itd.

      26. Prezentacja pracy wykonanej w grupach.

   5. Faza podsumowująca

      27. Sporządzenie (w grupach) notatki z lekcji w formie punktów.

      28. Sprawdzenie notatek przez nauczyciela.

      29. Zadanie pracy domowej.

5. Bibliografia [1] Bobiński W., Świat w słowach i obrazach. Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego dla klasy pierwszej gimnazjum, WSiP S.P., Warszawa 2002;
   [2] Chrząstowska B., Wysłouch S., Poetyka stosowana, WSiP, Warszawa 1978;
   [3] Krzyżewska J., Aktywizujące metody i techniki w edukacji, Zakład Wydawniczy Lester Quality, Suwałki 2000.

6. Załączniki Praca domowa
   Czym są „gwiazdy zrzucane ze szczytu”? Przedstaw opinię na ten temat wyrażoną przez „ludzi mówiących uczenie” oraz „ocenę cyprysów”. Twoja praca nie może przekraczać 10 zdań.

7. Czas trwania lekcji 45 minut