Czynniki wewnętrzne modelujące powierzchnię Ziemi

1. Cele lekcji

Wiadomości

Uczeń:

• potrafi zdefiniować procesy wewnętrzne,

• wymienia procesy wewnętrzne, czyli procesy epejrogeniczne i orogeniczne,

• podaje przykłady różnych rodzajów gór**.**

Umiejętności

Uczeń:

• potrafi przedstawić proces tworzenia się różnych rodzajów gór,

• umie scharakteryzować procesy epejrogeniczne i orogeniczne,

• wyjaśnia i omawia pojęcia: fałd, fałdowanie, dolina ryftowa, antyklina, synklina, łuski, płaszczowina, górotwory.

2. Metoda i forma pracy

Opis, pogadanka, praca z całą klasą, praca indywidualna.

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik, modele tektonicznych deformacji ciągłych i deformacji nieciągłych

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel przygotowuje środki dydaktyczne, podaje temat lekcji: Czynniki wewnętrzne modelujące powierzchnię Ziemi.

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel charakteryzuje ruchy izostatyczne. Wymienia czynniki obciążające skorupę ziemską:

• grube pokrywy lodowe,

• wzrost ilości wody w zbiornikach,

• zwiększona akumulacja osadów w basenach.

Nauczyciel nawiązuje z uczniami rozmowę o sposobach odciążenia skorupy ziemskiej. Uczniowie wymieniają w zeszytach czynniki prowadzące do obciążania skorupy ziemskiej.

2. Ruchy lądotwórcze. Nauczyciel charakteryzuje ruchy lądotwórcze. Przedstawia dowody na istnienie tych ruchów. Uczniowie udzielają odpowiedzi na pytanie zadane przez nauczyciela:

- Jakie są przyczyny ruchów lądotwórczych?

Wspólne wnioski uczniowie zapisują w zeszycie.

3. Ruchy orogeniczne. Nauczyciel charakteryzuje ruchy orogeniczne. Wyjaśnia teorię ruchu płyt litosfery. Uczniowie charakteryzują sposoby powstania gór fałdowych, zrębowych i wulkanicznych oraz podają przykłady regionalne różnych typów gór.

4. Nauczyciel za pomocą modeli tektonicznych deformacji ciągłych i deformacji nieciągłych przedstawia ruchy skorupy ziemskiej. Charakteryzuje wraz z uczniami proces tworzenia się poszczególnych rodzajów gór. Wyjaśnione są pojęcia: fałd, fałdowanie, dolina ryftowa, antyklina, synklina, łuski, płaszczowina, górotwory.

c) Faza podsumowująca

Nauczyciel podaje treść zadania domowego (załącznik).

5. Bibliografia

1. Flis J., Szkolny słownik geograficzny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1985.

2. Modzelewska B., Piełowska E., Podstawy geografii fizycznej i geologii dla klasy I i II liceum ogólnokształcącego, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Toruń 1999.

3. Stankowski W., Geografia fizyczna z geologią, Podręcznik dla szkoły średniej, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1994.

6. Załączniki

Zadanie domowe

Wyjaśnij teorię ruchu płyt litosfery.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak