Dialog ze śmiercią - na podstawie wiersza Mirona Białoszewskiego "Wywiad" i wiersza Stanisława Grochowiaka "Rozbieranie do snu"
Dialog ze śmiercią (na podstawie wiersza Mirona Białoszewskiego Wywiad i wiersza Stanisława Grochowiaka Rozbieranie do snu)
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
- zna treść wiersza M. Białoszewskiego Wywiad i S. Grochowiaka Rozbieranie do snu,
- określa podobieństwa i różnice w ujęciu motywu śmierci u obu poetów.
b) Umiejętności
Uczeń:
- analizuje i interpretuje oba wiersze,
- wskazuje odpowiednie fragmenty w tekście.
2. Metoda i forma pracy
praca z tekstem
3. Środki dydaktyczne
Białoszewski M., Wywiad [w:] Wiersze wybrane i dobrane, Czytelnik, Warszawa 1980.
Grochowiak S., Rozbieranie do snu [w:] Wybór poezji, oprac. J. Łukasiewicz, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2000.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel przekazuje uczniom informacje dotyczące obu poetów. Przedmiotem lekcji jest analiza porównawcza dwóch utworów, odwołujących się do motywu śmierci.
b) Faza realizacyjna
Nauczyciel tworzy tabelkę według wzoru (załącznik 1) oraz wypełnia ją wspólnie z uczniami.
c) Faza podsumowująca
Uczniowie odpowiadają na pytanie, który ze sposobów przedstawienia motywu śmierci jest im bliższy.
W wierszu Wywiad Białoszewskiego panuje nastrój groteski, rozmowa bywa humorystyczna, dzięki czemu zmniejsza się dystans do zagadnienia śmierci. Rozbieranie do snu zaś jest dramatycznym obrazem zaświatów, w których człowiek czuje się obco. Wiersz ten ukazuje powolne rozbieranie się z poszczególnych członków ciała do snu wiecznego.
5. Bibliografia
Białoszewski M., Wywiad [w:] Wiersze wybrane i dobrane, Czytelnik, Warszawa 1980.
Grochowiak S., Rozbieranie do snu [w:] Wybór poezji, oprac. J. Łukasiewicz, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2000.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
Załącznik 1:
M. Białoszewski Wywiad | S. Grochowiak Rozbieranie do snu |
- Podmiot liryczny wiersza: Mistrz Miron - Stosunek podmiotu lirycznego do zagadnienia śmierci: jest on początkowo zaskoczony jej przybyciem, jednak ostatnie wersy wiersza brzmią: Już? - Śmierć w wierszu przedstawiona jest jako kobieta, która przychodzi do domu poety. On sam myśli, że to dziennikarka. - Forma wiersza to rozmowa, nawiązująca bezpośrednio do średniowiecznej Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią. | - Podmiot liryczny wiersza: mężczyzna (bliżej nieokreślony) - Stosunek podmiotu lirycznego do zagadnienia śmierci: jest on obserwatorem, nie wykazuje emocji. - Śmierć w wierszu jest w smołowej sukni, ma zieloną łysinę, nic nie słyszy, niczego nie widzi; wykonuje swoje obowiązki. - Forma wiersza to rozmowa, ale jest to rozmowa „niedoskonała”, gdyż Śmierć i podmiot liryczny mówią o czym innym. Śmierć nie odpowiada na jego pytania, nie ma między nimi porozumienia. |
b) Zadanie domowe
Porównaj oba wiersze ze średniowieczną Rozmową Mistrza Polikarpa ze Śmiercią.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak