Autor: Tomasz Jarosz

Przedmiot: Informatyka

Temat: Zapytania do baz danych – zadania maturalne

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera oraz innych urządzeń cyfrowych: układanie i programowanie algorytmów, organizowanie, wyszukiwanie i udostępnianie informacji, posługiwanie się aplikacjami komputerowymi.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera i innych urządzeń cyfrowych.
Zakres podstawowy. Uczeń:
3) przygotowuje opracowania rozwiązań problemów, posługując się wybranymi aplikacjami:
d) wyszukuje informacje, korzystając z bazy danych opartej na co najmniej dwóch tabelach, definiuje relacje, stosuje filtrowanie, formułuje kwerendy, tworzy i modyfikuje formularze, drukuje raporty,
Zakres rozszerzony. Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
4) przygotowując opracowania rozwiązań złożonych problemów, posługuje się wybranymi aplikacjami w stopniu zaawansowanym:
d) projektuje i tworzy relacyjną bazę złożoną z wielu tabel oraz sieciową aplikację bazodanową dla danych związanych z rozwiązywanym problemem, formułuje kwerendy, tworzy i modyfikuje formularze oraz raporty, stosuje język SQL do wyszukiwania informacji w bazie i do jej modyfikacji, uwzględnia kwestie integralności danych, bezpieczeństwa i ochrony danych w bazie,

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

  • Zapoznasz się z przykładowym zadaniem maturalnym.

  • Utrwalisz swoją wiedzę dotyczącą tworzenia zapytań do baz danych.

  • Przećwiczysz tworzenie zapytań do bazy danych w programie Microsoft Access lub LibreOffice Base.

  • Zastosujesz w praktyce wybrane kryteria filtrowania danych oraz funkcje agregujące.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium i ćwiczeń interaktywnych;

  • ćwiczenia praktyczne.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • komputery z dostępem do internetu dla uczniów;

  • Microsoft Office 2003 lub nowszy (w tym: ExcelAccess);

  • LibreOffice w wersji 5.3 lub nowszej (w tym: Calc, Base).

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Uczniowie w ramach przygotowania do zajęć powtarzają najważniejsze informacje z e‑materiałów „Zapytania do baz danych, etap I” oraz „Zapytania do baz danych, etap II”.

  2. Chętna lub wybrana osoba zapoznaje się z treścią zadania 1 w sekcji „Przeczytaj” e- materiału „Zapytania do baz danych – zadania maturalne” i rozwiązuje podpunkty 1.1–1.4. Będzie ona pełniła rolę eksperta na lekcji.

Faza wstępna:

  1. Prowadzący wyświetla na tablicy interaktywnej zawartość sekcji „Wprowadzenie” i omawia cele do osiągnięcia w trakcie lekcji.

  2. Prowadzący prosi uczniów, aby zgłaszali swoje propozycje pytań do tematu. Jedna osoba może zapisywać je na tablicy. Gdy uczniowie wyczerpią swoje pomysły, a pozostały jakieś ważne kwestie do poruszenia, nauczyciel je dopowiada.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel wyświetla zawartość sekcji „Przeczytaj”. Uczniowie w grupach proponują kolejne kroki rozwiązywania zadania 1 wraz z podpunktami. Grupy porównują swoje rozwiązania z tym, które zaprezentowane jest w e‑materiale. Na ewentualne pytania i wątpliwości odpowiada uczeń‑ekspert.

  2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla zawartość sekcji „Prezentacja multimedialna”. Uczniowie rozwiązują zadanie (indywidualnie), porównują wyniki i dyskutują na temat poprawności i różnych sposobów rozwiązań. Nauczyciel w razie potrzeby wyjaśnia niezrozumiałe treści.

  3. Ćwiczenie umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia 1‑2 z sekcji „Sprawdź się”, a następnie porównują swoje odpowiedzi z koleżanką lub kolegą.

  4. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenia nr 3‑5 z sekcji „Sprawdź się”. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat i cele lekcji zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście ich realizacji następuje omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń z sekcji „Sprawdź się”.

  2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności, omawia ewentualne problemy podczas rozwiązania ćwiczeń.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują ćwiczenia 6‑10 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

  • Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania Microsoft Access 2010 lub wybranego odpowiednika.

  • Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania LibreOffice Base 5.3 lub wybranego odpowiednika.

Wskazówki metodyczne:

  • W oparciu o przykłady ćwiczeń do baz danych: „Stacje benzynowe”, „Karta MaturaSport” oraz „Sklep z roślinami miododajnymi” w sekcji „Sprawdź się” uczniowie mogą przygotować propozycje własnych ćwiczeń do wymienionych baz danych.