Dla nauczyciela

Scenariusz zajęć

Autor: Aleksandra Marszałek‑Harych, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: chemia

Temat: W jaki sposób wyraża się twardość wody?

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa

Zakres podstawowy

XI. Zastosowania wybranych związków nieorganicznych. Uczeń:

4) opisuje mechanizm zjawiska krasowego i usuwania twardości przemijającej wody; pisze odpowiednie równania reakcji.

Zakres rozszerzony

XI. Zastosowania wybranych związków nieorganicznych. Uczeń:

4) opisuje mechanizm zjawiska krasowego i usuwania twardości przemijającej wody; pisze odpowiednie równania reakcji.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • definiuje pojęcie twardej wody;

  • klasyfikuje twardość wody według odpowiedniej skali;

  • wymienia jednostki, w jakich wyraża się twardość wody.

Strategie nauczania:

  • asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • pogadanka;

  • ćwiczenia uczniowskie;

  • dyskusja dydaktyczna;

  • analiza materiału źródłowego;

  • mapa pojęciowa;

  • film edukacyjny;

  • technika zdań podsumowujących.

Forma pracy:

  • praca zbiorowa;

  • praca w grupach;

  • praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i z dostępem do Internetu;

  • podręczniki tradycyjne;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • rzutnik multimedialny;

  • tablica interaktywna/tablica i kreda, marker.

Przebieg zajęć

Faza wstępna

  1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel wykorzystuje treści zawarte we wprowadzeniu e‑materiału, włącza uczniów do dyskusji.

  2. Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów. Uczniowie starają się zdefiniować pojęcie - twardość wody.

  3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie analizują treści zawarte w e‑materiale dotyczące sposobu wyrażania twardości wody. Po wyznaczonym czasie nauczyciel inicjuje pogadankę - w jaki sposób można wyznaczać twardość wody?

  2. Praca z mapą pojęciową. Nauczyciel zapisuje na tablicy wyrażenie: sposoby wyrażania twardości wody. Wyznaczony przez nauczyciela moderator zapisuje całość w postaci mapy pojęć na tablicy. Uczniowie kolejno zgłaszają swoje propozycje. Wszyscy uczniowie przepisują mapę do zeszytów.

  3. Nauczyciel w celu utrwalenia wyświetla na tablicy multimedialnej film edukacyjny przedstawiający klasyfikację twardości wody i zestawienie różnego przedstawiania twardości wody oraz jednostki.

  4. Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Każda grupa ma za zadanie przeliczyć twardość wody na odpowiednie stopnie i całkowicie uzupełnić zamieszczoną poniżej tabelę.Po wyznaczonym czasie chętni uczniowie prezentują wyniki na forum, a nauczyciel weryfikuje ich poprawność.

R1KYbtewmQB9R

Plik PDF o rozmiarze 42.20 KB w języku polskim

Rozwiązanie:

R8XPouBCMSU3W

Plik PDF o rozmiarze 45.37 KB w języku polskim

  1. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale – „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów zadając przykładowe pytania: jaką wodę nazywamy twardą? Jakie są rodzaje twardości wody? W jaki sposób wyraża się twardość wody w Polsce? W jakich jednostkach wyraża się twardość wody w zależności od stopnia twardości? Co to jest kamień kotłowy?

  2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie zamieszczają w swoim portfolio:

  • Przypomniałem/łam sobie, że...

  • Co było dla mnie łatwe...

  • Czego się nauczyłam/nauczyłem...

  • Co sprawiało mi trudność...

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‑materiale – „Sprawdź się”.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Symulacja interaktywna może być wykorzystana przez uczniów podczas przygotowania do zajęć lub sprawdzianu. Uczniowie nieobecni na lekcji mogą medium wykorzystać do uzupełnienia swoich luk kompetencyjnych.

Materiały pomocnicze:

Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

  • Jaką wodę nazywamy twardą?

  • Jakie są rodzaje twardości wody?

  • W jaki sposób wyraża się twardość wody w Polsce?

  • W jakich jednostkach wyraża się twardość wody w zależności od stopnia twardości?

  • Co to jest kamień kotłowy?

Sprawdź się