Imię i nazwisko autora:

Krystyna Wosińska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Na czym polega stan równowagi termodynamicznej?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia - wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
Zakres rozszerzony
Treści nauczania - wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe.
Uczeń:
19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu;
VI. Termodynamika. Uczeń:
4) opisuje przykłady współistnienia substancji w różnych fazach w stanie równowagi termodynamicznej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. zdefiniuje stan równowagi układu termodynamicznego;

2. wyjaśni, jakie warunki muszą być spełnione, aby układ był w stanie równowagi;

3. przeanalizuje na przykładach procesy prowadzące do stanu równowagi;

4. wyjaśni, na czym polega stan równowagi dynamicznej.

Strategie nauczania:

strategia eksperymentalno‑obserwacyjna (dostrzeganie i definiowanie problemów)

Metody nauczania:

- wykład informacyjny,
- pokaz multimedialny,
- analiza pomysłów.

Formy zajęć:

- praca w grupach,
- praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia

Materiały pomocnicze:

e‑materiały: „Jak definiuje się układ termodynamiczny”, „Warunki równowagi termodynamicznej”, „Entropia”, „Jak definiujemy przemianę fazową”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

- wprowadzenie zgodnie z treścią w części pierwszej „Czy to nie ciekawe?”,
- odwołanie do wiedzy uczniów o stanach równowagi w życiu codziennym.

Faza realizacyjna:

- Nauczyciel wprowadza definicję stanu równowagi jako stanu, którego parametry nie zmieniają się. Następnie uczniowie w dyskusji z pomocą nauczyciela ustalają, w jakich warunkach parametry mogą pozostać stałe.

- Nauczyciel wprowadza pojęcie równowagi dynamicznej. Uczniowie w grupach wymyślają przykłady układów w równowadze termodynamicznej i takich, które nie są w równowadze. Następnie w ogólnej dyskusji uczniowie i nauczyciel oceniają słuszność podanych przykładów. Uczniowie oglądają film samouczek.

Faza podsumowująca:

W celu oceny nabytych wiadomości uczniowie rozwiązują zadanie 7. i 8.

Praca domowa:

Zadania: 1 – 3 (obowiązkowo), do wyboru jedno z zadań 4 - 6.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium bazowe można wykorzystać na lekcji i połączyć z wykonaniem zadania 8 oraz przedyskutowaniem wyników. Uczniowie mogą je również wykorzystać po lekcji, w celu powtórzenia i utrwalenia materiału.