Imię i nazwisko autora:

Agnieszka Ruzikowska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Prędkość średnia i prędkość chwilowa

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne:
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres podstawowy:
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
3) prowadzi obliczenia szacunkowe i poddaje analizie otrzymany wynik;
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
5) rozróżnia wielkości wektorowe i skalarne;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
II. Mechanika. Uczeń:
2) posługuje się do opisu ruchów wielkościami wektorowymi: przemieszczenie, prędkość i przyspieszenie wraz z ich jednostkami.

Zakres rozszerzony - wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
3) prowadzi obliczenia szacunkowe i poddaje analizie otrzymany wynik;
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
5) rozróżnia wielkości wektorowe i skalarne, wykonuje graficznie działania na wektorach (dodawanie, odejmowanie, rozkładanie na składowe);
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
II. Mechanika. Uczeń:
3) opisuje ruchy postępowe, posługując się wielkościami wektorowymi: przemieszczeniem, prędkością i przyspieszeniem wraz z ich jednostkami.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. opisuje, czym jest prędkość średnia i chwilowa,

2. wskazuje różnice pomiędzy tymi wielkościami,

3. stosuje definicję prędkości średniej i chwilowej do różnych przykładów ruchu,

4. analizuje i interpretuje różne sytuacje, w których istotne jest rozróżnienie pomiędzy prędkością średnią i chwilową,

5. ocenia, czy w danej sytuacji mowa jest o prędkości średniej czy chwilowej.

Strategie nauczania:

IBSE

Metody nauczania:

pogadanka

Formy zajęć:

praca w grupach

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem – jeśli na lekcji ma być wyświetlany film‑samouczek

Materiały pomocnicze:

brak

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Uczniowie oglądają film samouczek w ramach pracy domowej. Na początku lekcji nauczyciel rozmawia z uczniami na temat tego, czego dowiedzieli się z filmu i wyjaśnia ewentualne wątpliwości.

Faza realizacyjna:

Uczniowie podają przykłady sytuacji, w której ważna jest prędkość chwilowa, takich, w których ważna jest prędkość średnia oraz szybkość.
Następnie uczniowie dzielą się na grupy i w każdej grupie analizują przykład podobny do tego, który jest analizowany w filmie samouczku. Przykład może dotyczyć ruchu odbywającego się wzdłuż linii prostej (wtedy warto, by poruszające się ciało przynajmniej raz zmieniło zwrot prędkości) lub ruchu odbywającego się na przykład po torze w kształcie prostokąta lub trójkąta.

Faza podsumowująca:

W celu zweryfikowania osiągniętych celów uczniowie wspólnie rozwiązują zadania 1, 2 i 3 z zestawu ćwiczeń.

Praca domowa:

W celu powtórzenia i utrwalenia wiadomości o prędkości chwilowej i prędkości średniej uczniowie rozwiązują zadania: 4 i 5 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Film samouczek uczniowie mogą obejrzeć także na początku lekcji.