SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Magdalena Fuhrmann

Przedmiot: geografia

Temat lekcji: Interpretacja zjawisk geograficznych na wykresach i diagramach

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące/technikum, zakres podstawowy, klasa I

Podstawa programowa

I. Wiedza geograficzna

2. Zaznajomienie z różnorodnymi źródłami i metodami pozyskiwania informacji geograficznej.

II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce

1. Korzystanie z planów, map fizycznogeograficznych i społeczno‑gospodarczych, fotografii,zdjęć lotniczych i satelitarnych, rysunków, wykresów, danych statystycznych, tekstów źródłowych, technologii informacyjno‑komunikacyjnych oraz geoinformacyjnych w celu zdobywania, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych.

9. Rozwijanie umiejętności komunikowania się i podejmowania konstruktywnej współpracy w grupie.

III. Kształtowanie postaw

1. Rozwijanie zainteresowań geograficznych, budzenie ciekawości świata.

Treści nauczania

I. Źródła informacji geograficznej, technologie geoinformacyjne oraz metody prezentacji danych przestrzennych: obserwacje, pomiary, mapy, fotografie, zdjęcia satelitarne, dane liczbowe oraz graficzna i kartograficzna ich prezentacja. Uczeń:

5. interpretuje dane liczbowe przedstawione w postaci tabel i wykresów.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wskazuje rodzaje diagramów oraz określa ich zastosowanie;

• interpretuje informacje zawarte na diagramach.

Strategie nauczania: asocjacyjna

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE

Forma zajęć: praca indywidualna, praca w grupie, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablica interaktywna, zeszyt, rocznik statystyczny, atlasy geograficzne

Materiały pomocnicze:

M. Pieniążek, B. Szejgiec, M. Zych, Graficzna prezentacja danych statystycznych. Wykresy, mapy, GIS, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć. Pyta, jak inaczej można przedstawić dane zestawione w tabelach?

• Nauczyciel prosi chętnego lub wybranego ucznia o odczytanie wprowadzenia do e‑materiału.

• Nauczyciel przedstawia cel lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel prosi uczniów o odszukanie w atlasie geograficznym kilku przykładów wykresów i diagramów oraz wskazanie, jakie informacje są na nich przedstawione.

• Uczniowie zapoznają się z grafiką interaktywną. Dobierają się w pary i przygotowują interpretację zamieszczonych w grafice wykresów (po kliknięciu).

• Poszczególne pary na forum klasy przedstawiają interpretacje wybranego wykresu.

• Nauczyciel wyświetla wykresy na ekranie multimedialnym (tablicy interaktywnej itp.). Chętni uczniowie interpretują wykresy na forum klasy.

• Uczniowie samodzielnie wybierają kilka zjawisk geograficznych (decyduje nauczyciel, w zależności od pozostałego czasu na lekcji) i przygotowują dla nich odpowiedni wykres. W tym celu można wykorzystać bazy Głównego Urzędu Statystycznego i/lub inne zasoby internetowe lub roczniki statystyczne w wersji analogowej. Jeśli w klasie nie ma dostępu do oprogramowania Excel, uczniowie wykresy przygotowują w zeszytach.

Faza podsumowująca

• Przypomnienie celów lekcji.

• Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.

• Ocena pracy uczniów podczas lekcji, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i poprawność wykonania zadań.

Praca domowa

• Przygotowanie pracy pisemnej będącej komentarzem interpretacyjnym do zaprezentowanych podczas lekcji wykresów (nauczyciel wybiera jeden z zawartych w e‑materiale – nieinterpretowany w trakcie lekcji).

• Praca długoterminowa – przygotowanie posteru (opcjonalnie w parach) prezentującego dane dotyczące wybranego zjawiska geograficznego. Dane mają zostać przedstawione na wykresach, obok nich ma znaleźć się zwięzła interpretacja.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Materiał multimedialny zawarty w e‑materiale może być wykorzystany podczas lekcji powtórzeniowej dotyczącej graficznej prezentacji danych (zakres podstawowy I. 2, I. 5). Grafika interaktywna może zostać wykorzystana w procesie samokształcenia ucznia.