Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Wykorzystanie gospodarcze zbóż
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II
Podstawa programowa
X. Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo: czynniki rozwoju rolnictwa, struktura użytków rolnych, obszary upraw i chów zwierząt, zrównoważona gospodarka leśna, rybactwo (morskie i śródlądowe, akwakultura).
Uczeń:
3) wyjaśnia zasięg geograficzny głównych upraw i chowu zwierząt na świecie.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wymienia zboża o zasięgu ogólnoświatowym i regionalnym,
przedstawia najważniejsze sposoby gospodarczego wykorzystania zbóż,
opisuje sposoby gospodarczego wykorzystania przykładowych zbóż ogólnoświatowych i regionalnych.
Strategie nauczania: konektywizm
Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Dane FAOStatu: fao.org (dostęp 16.11.2021).
Falkowski J., Kostrowicki J., Geografia rolnictwa świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Grzebisz W., Szramka H., Wielka encyklopedia geografii świata, t. 11: Rolnictwo i leśnictwo, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 1998.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie stanu klasy).
Sprawdzenie zadania domowego.
Przeczytanie przez uczniów wprowadzenia do e‑materiału i krótka dyskusja na jego temat.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat głównych gatunków zbóż na świecie – o znaczeniu ogólnoświatowym i regionalnym – ich wykorzystaniu i wymaganiach. W tym celu posługuje się wyświetlonym na ekranie fragmentem części „Przeczytaj” e‑materiału. Można również przypomnieć treści z materiału „Rozmieszczenie upraw zbóż na świecie”.
Następnie nauczyciel dzieli uczniów na siedem grup. Każda z grup losuje jeden gatunek zboża do opracowania kwestii jego gospodarczego wykorzystania. Uczniowie pracują, korzystając z e‑materiału (polecenie do grafiki interaktywnej).
Po zakończonej pracy następuje prezentacja wyników i klasowa dyskusja. Nauczyciel czuwa nad jej przebiegiem.
Następnie nauczyciel wyświetla na ekranie drugi materiał multimedialny, a uczniowie wykonują w parach polecenie do niego. Nad przebiegiem pracy uczniów czuwa nauczyciel. Po zakończonym zadaniu następuje prezentacja rezultatów pracy i krótka dyskusja klasowa.
Faza podsumowująca
Uczniowie układają trzy pytania sprawdzające dla swojego kolegi/swojej koleżanki i oceniają poprawność odpowiedzi. Nauczyciel czuwa nad poprawnością odpowiedzi uczniów.
Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.
Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.
Praca domowa
Praca pisemna na temat gospodarczego wykorzystania innego, nieporuszonego w niniejszym materiale, gatunku zboża (np. orkisz, ryż dziki itp.; uczniowie mogą zebrać informacje także na temat zbóż rzekomych).
Można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna i mapa myśli mogą zostać kontekstowo bądź uzupełniająco wykorzystane podczas innych lekcji dotyczących zagadnień z geografii rolnictwa (zakres podstawowy: X. 1, X. 2, XV. 7; zakres rozszerzony: X. 1, X. 3).