SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Jakość życia człowieka oraz przyczyny jego zróżnicowania na świecie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa IV/V

Podstawa programowa

XXII. Zróżnicowanie jakości życia człowieka w wybranych regionach i krajach świata: potrzeby żywieniowe, zagrożenie życia, rozmieszczenie chorób, poczucie bezpieczeństwa, potrzeby edukacyjne.

Uczeń:

1) rozumie pojęcie jakości życia człowieka oraz formułuje hipotezy dotyczące przyczyn jego zróżnicowania na świecie.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• definiuje pojęcie jakości życia człowieka i kryteria jego wyznaczania,

• analizuje wskaźniki jakości życia na świecie,

• ocenia rolę, jaką w jakości życia odgrywają różnorodne czynniki,

• wymienia hipotezy dotyczące przyczyn zróżnicowania jakości życia na świecie.

Strategie nauczania: konstruktywizm, konektywizm

Metody nauczania: burza mózgów, pogadanka, dyskusja, metody operatywne (analiza tekstu e‑materiału, treści filmu edukacyjnego), drzewo decyzyjne

Formy zajęć: praca indywidualna, praca grupowa, praca na forum klasy

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, arkusze papieru ze schematem drzewa decyzyjnego

Materiały pomocnicze

Nęcki T., Piramida Maslowa, czyli teoria hierarchii potrzeb. Na czym polega?, 16.10.2018, PoradnikZdrowie.pl (dostęp 27.04.2021).

Osika G., Jakość życia jako wskaźnik rozwoju społecznego. Analiza mierników, „Organizacja i Zarządzanie. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej” 2018, z. 123, s. 355–370.

Włodarczyk K., Jakość życia postrzegana przez Polaków w XXI wieku, „Konsumpcja i Rozwój” 2015, nr 1 (10), s. 3–16.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Burza mózgów – nauczyciel rozdaje uczniom karteczki samoprzylepne, na których każdy uczeń zapisuje swoje skojarzenie z wyrażeniem jakość życia.

• Uczniowie przyczepiają karteczki do tablicy, następuje grupowanie i analiza informacji, krótka pogadanka na temat rozumienia przez uczniów jakości życia.

• Następnie nauczyciel podaje temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

• Nawiązując do pogadanki wstępnej, uczniowie na podstawie e‑materiału definiują termin: jakość życia. Czy jest to termin określany obiektywnie, czy raczej subiektywnie – krótka dyskusja na forum klasy; wprowadzenie synonimów terminu.

• Omówienie teorii potrzeb człowieka (według Maslowa).

• Uczniowie dzielą się na grupy; w grupach zapoznają się z filmem edukacyjnym (e‑materiał). Następnie opracowują odpowiedzi na polecenia zawarte w tej części e‑materiału.

• Przedstawienie odpowiedzi, dyskusja na temat wskaźników pozwalających określić jakość życia.

• Ocena roli, jaką w jakości życia odgrywają różnorodne czynniki.

• Zapisanie hipotez dotyczących przyczyn zróżnicowania jakości życia na świecie.

• Uczniowie w grupach otrzymują arkusze papieru i pisaki – ich zadaniem jest opracowanie drzewa decyzyjnego do problemu: Czy należy dążyć do wyrównania jakości życia w różnych krajach na świecie?

• Uczniowie na schemacie drzewa (w pniu) wpisują problem, możliwe rozwiązania, dyskutując, zapisują pozytywne i negatywne skutki każdego z wariantów, rozwiązania problemu, zapisują wnioski.

• Przedstawienie drzew decyzyjnych.

• Po wszystkich prezentacjach dyskusja na forum klasy – weryfikacja zapisanych wcześniej hipotez dotyczących przyczyn zróżnicowania jakości życia na świecie oraz możliwości ich zmian.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel podsumowuje realizację założonych celów lekcji – ocenia pracę uczniów, ich zaangażowanie.

• Następnie wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału – uczniowie wykonują wskazane ćwiczenia z e‑materiału.

• Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – co było łatwe, trudne, ciekawe, jakie są możliwości zastosowania zdobytej wiedzy.

Praca domowa

• Uzasadnij przyczyny zróżnicowania jakości życia w różnych krajach Europy (praca pisemna).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Film edukacyjny można wykorzystać na lekcjach dotyczących problemów społecznych współczesnego świata (zakres rozszerzony: XXI). Może zostać wykorzystany w ramach samodzielnego pogłębiania wiedzy przez ucznia.