Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.4.3.5

Imię i nazwisko autora lekcji: Magdalena Agnetta

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Powerlearning - wie funktioniert das?/Powerlearning – jak to działa?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa IV, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2.

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność wypowiadania się na temat preferowanych technik uczenia się.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
3) edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się – w tym uczenie się przez całe życie, przybory szkolne, oceny szkolne, życie szkoły, zajęcia pozalekcyjne, system oświaty);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.

Cele zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3–6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • wymienia różne techniki nauki;

  • opowiada w jaki sposób najlepiej się uczy;

  • opisuje swoje przygotowania do matury.

Cele motywacyjne

Uczeń:

  • pracuje za pomocą autentycznych materiałów językowych;

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne,

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego i innymi przedmiotami szkolnymi,

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem,

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach,

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

  • tworzenie skojarzeń myślowych – grupowanie słów w różne kategorie,

  • rozumienie informacji, np. czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów,

  • organizowanie i planowanie uczenia się – zdobywanie wiedzy na temat tego, jak uczyć się języków obcych.

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne;

  • konstruktywizm;

  • podająca – opis/definicja;

  • aktywizująca – burza mózgów, Partner Check, Klassenspaziergang, notatka wizualna;

  • kognitywna – udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki: multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupie,

  • plenum. 

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (mapa pojęć),

  • karty ze słówkami,

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu i pyta: Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat rodzajów pamięci.

  • Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję na temat technik zapamiętywania, uczniowie wypowiadają się na temat technik, które znają, o których słyszeli, opowiadają o swoich doświadczeniach.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie dzielą się informacjami, w jaki sposób najlepiej przyswajają wiedzę. Informacje te udzielane są podczas tak zwanego Klassenspaziergang. Zadaniem uczniów jest przeprowadzenie w ciągu 5 minut rozmów z jak największą liczbą partnerów (praca w parach) i zapamiętanie lub zanotowanie ich odpowiedzi na kartkach. Po zakończeniu ćwiczenia nauczyciel prosi uczniów o przedstawienie pozyskanych informacji (praca w plenum).

  • Uczniowie weryfikują swoje doświadczenia dotyczące sposobów nauki, o których przed chwilą rozmawiali, poszerzają wiedzę. Następnie czytają tekst z sekcji Przeczytaj, starając się zrozumieć jego treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. Później sprawdzają rozumienie tekstu: określają główną myśl tekstu, uzupełniają luki, wybierają poprawną odpowiedź (Übung 1‑3 z sekcji Przeczytaj).

  • Uczniowie w grupach przedstawiają przeczytany tekst za pomocą tzw. sketchnoting'u, czyli notatki wizualnej, którą zawieszają na tablicy. Po zaprezentowaniu wszystkich grup może się odbyć w klasie głosowanie na najlepszą notatkę wizualną.

  • Uczniowie w parach zapoznają się z mapą pojęć. Każda para uczniów przygotowuje dla innej pary uczniów zestaw pytań (4‑5) do mapy pojęć, które dotyczą przedstawionych metod. Zadaniem uczniów jest udzielenie pisemnych odpowiedzi na zadane pytania. Po wykonaniu zadania listy z pytaniami „wracają” do autorów, którzy sprawdzają poprawność udzielenia odpowiedzi.

  • Uczniowie w parach dopasowują obrazki do pojęć, przyporządkowują cechy do danej metody uczenia się, uzupełniają mapę pojęć o metodę nauki, która nie została na niej zapisana, a mowa o niej w nagraniu (Übung 1–3 do mapy pojęć), Uczniowie wykonują naprzemiennie przykłady oraz wyjaśniają partnerowi swój tok rozumowania. W kolejnym kroku dwie pary porównują swoje rozwiązania.  Przed przystąpieniem do pracy nauczyciel powinien zapoznać uczniów z zasadami rozwiązywania ćwiczeń w parach: myślę, wyjaśniam i szukam ewentualnego błędu samodzielnie. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie po przeanalizowaniu mapy pojęć opowiadają o swoich przygotowaniach do matury oraz wypowiadają się, którą z poznanych metod spróbują wdrożyć do nauki. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej dotyczącej poprawności wypowiedzi. 

Praca domowa:

Jako pracę domową uczeń ma za zadanie wybrać sobie dowolne słówka z lekcji i spróbować zapamiętać je za pomocą omówionych podczas lekcji technik. Po wykonanym zadaniu uczeń krótko streszcza swoje wrażenia w formie pisemnej.

Propozycja do realizacji w klasie:

Uczniowie po przeczytanym opisie die Loci‑Methode decydują w grupach, jakich słówek lub sformułowań chcieliby się nauczyć, po czym piszą nowe wyrażenia na przygotowanych przez nauczycielach kartach. Karty są łatwe do przyklejenia na powierzchni ścian, ławek, tablicy. Uczniowie samodzielnie rozmieszczają słówka w klasie, wspólnie je powtarzając. Jako podsumowanie zadania, tworzą zdanie zawierające wszystkie lub większość wybranych do nauki słówek, np. Dank der neuen Lerntechnik, präge ich mir die Vokabeln im Nu ein.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy myśli

  • Przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa. Uczniowie w ramach metody lekcji odwróconej zapoznają się z mapą pojęć i charakteryzują wyszczególnione w mapie metody nauki języka niemieckiego. Następnie przygotowują również fiszki ze słownictwem i zwrotami do tematu.

  • W trakcie lekcji: odwołanie się do wiedzy posiadanej i połączenie jej z nową wiedzą (konekcjonizm). Uczniowie w parach wyszukują za pomocą Internetu techniki lub metody skutecznej nauki języka niemieckiego. Następnie prezentują je na forum klasy, poszerzając równocześnie przygotowaną mapę pojęć.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu;
    Uczniowie za pomocą notatki wizualnej prezentują swoją ulubioną technikę nauki. Następnie przedstawiają ją i zawieszają w klasie, na gazetce/ścianie, jako poradę dla innych uczniów (przykłady dobrych praktyk).

Słownik