Dla nauczyciela

Imię i nazwisko autora: Olga Gulegina

Przedmiot: Język nowożytny nauczany jako drugi – język rosyjski

Temat zajęć: Я позвоню тебе вечером / Zadzwonię do ciebie wieczorem

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, poziom językowy A1+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:

1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);

II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:

1) reaguje na polecenia;

2) określa główną myśl wypowiedzi;

3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;

III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):

1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;

2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;

IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;

V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;

VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:

1) przedstawia siebie i inne osoby;

2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);

3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;

VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:

1) przedstawia siebie i inne osoby;

2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);

3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);

VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:

1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);

2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;

IX. Uczeń posiada:

1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;

2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.

X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).

XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).

XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.

XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie przedsiębiorczości;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

dowiaduje się, jak opowiadać o funkcjach telefonu komórkowego, sposobie posługiwania się nim, wykonywaniu oraz odbieraniu połączeń;
poznaje wyrażenia związane z rozmowami telefonicznymi, co pozwoli mu rozpocząć, prowadzić oraz zakończyć rozmowę, by załatwić różne sprawy;
przeprowadza rozmowę telefoniczną z dyspozytorem taxi, podczas której zamawia taksówkę na lotnisko.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

rozwija świadomość przydatności znajomości języka rosyjskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych (przeprowadzanie rozmowy z dyspozytorem taxi).

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe – obraz i dźwięk;
strategie kognitywne – ćwiczenie języka obcego w naturalnych kontekstach;
strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych;
strategie afektywne – motywowanie do nauki, eliminacja lęku przed popełnieniem błędu.

Metody i techniki nauczania:

metoda kognitywna; techniki: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;
metoda praktyczna; techniki: dialogi;
metoda aktywizująca;
metoda programowana; techniki multimedialne z użyciem komputera.

Formy zajęć:

praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

komputer z możliwością odtwarzania dźwięku, zeszyt przedmiotowy, tablica multimedialna.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

Czynności organizacyjne. Nauczyciel wita uczniów po rosyjsku oraz zadaje pytania będące rozgrzewką językową: Вы часто звоните по телефону? С кем вы обычно разговариваете? Następnie sprawdza wiedzę uczniów z poprzednich zajęć.
Nauczyciel pyta, w jaki sposób uczniowie zazwyczaj odbierają telefony, jakiego zwrotu najczęściej używają.
Prowadzący zajęcia podaje temat oraz cele lekcji.

Faza realizacyjna:

Uczniowie odczytują dialogi z części „Przeczytaj” z podziałem na role, a następnie wykonują ćwiczenie 1 z tej sekcji. Sprawdzają w tej sposób rozumienie tekstu.
W dalszej części uczniowie słuchają nagrań dialogów, które przeczytali wcześniej, aby utrwalić sobie poprawną wymowę. Po wysłuchaniu uczniowie w parach tworzą dialogi na temat tego, w jakich sytuacjach korzysta się z telefonu komórkowego. Ich zadaniem jest wykorzystanie w rozmowie jak największej liczby konstrukcji z tekstu źródłowego. Mogą również posłużyć się leksyką zawartą w słowniczku. Następnie wykonują ćwiczenia 2 i 3 z części „Przeczytaj”.
Praca z grafikami: uczniowie zadają pytania dotyczące osób lub przedmiotów, które nauczyciel pokazuje na obrazkach. Robią to tak, jakby to była rozmowa telefoniczna.
W dalszej części lekcji uczniowie zapoznają się z multimedium – plikiem audio. W celu utrwalenia wprowadzonego słownictwa uczniowie, pracując parach lub indywidualnie, wykonują ćwiczenia. Ćwiczenie nr 1 wykonywane jest w formie pisemnej: uczniowie łączą w pary słowa, tworząc zwroty, które zostały użyte w pliku audio. Uczniowie zapisują powstałe zwroty, a na prośbę nauczyciela odczytują je na głos. Nauczyciel poprawia ewentualne błędy.
Ćwiczenie nr 3 również wykonywane jest w formie pisemnej i ustnej według następującego schematu. Uczniowie pracują w trzyosobowych zespołach. Jedna osoba czyta pierwszą część zdania, druga osoba dodaje brakujący wyraz, trzecia osoba powtarza za kolegami całe zdanie, starając się nie zaglądać do materiału źródłowego. W kolejnych zdaniach następuje zamiana ról osób czytających fragmenty i powtarzających zdanie.
W celu utrwalenia materiału wprowadzonego na lekcji uczniowie wykonują ćwiczenia 1–6 z części „Sprawdź się”. Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy i prosi każdą z nich o wykonanie dwóch wybranych zadań, a następnie zaprezentowanie rozwiązania przez przedstawicieli grup na forum klasy.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel podsumowuje zebrane wiadomości. Zadaje uczniom pytania, np. Кому ты обычно звонишь?
Nauczyciel przypomina osiągnięte podczas lekcji cele.
Nauczyciel zadaje uczniom pytanie, jaką rolę odgrywa w ich życiu kontakt telefoniczny. Każdy z uczniów przygotowuje ustną odpowiedź na powyższe pytanie, a następnie uczniowie przeprowadzają w parach rozmowy na ten temat. W celu powtórzenia materiału wprowadzonego na lekcji nauczyciel może zaproponować grę językową z karteczkami typu memory.
Uczniowie kolejno odkrywają po parze/zestawie kartoników z obrazkami związanymi z tematyką zdrowia. Gra może być zrealizowana w trzech wariantach:
a) para kartoników to: obrazek + słowo w języku rosyjskim,
b) para kartoników to: zwrot języku rosyjskim + polski odpowiednik,
c) sposób mieszany: obrazek + zwrot języku rosyjskim + tłumaczenie na język polski. Celem gry jest znalezienie wszystkich par/zestawów kartoników. Kto znajdzie ich więcej, wygrywa grę.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pisemnie ćwiczenia nr 7 i 8 z części „Sprawdź się”. Na następnej lekcji nauczycielowi sprawdza prace w oparciu o wewnętrzne zasady oceniania obowiązujące w szkole. Ocena może uwzględniać następujące kryteria: zgodność z tematem, wykorzystana leksyka, poprawność językowa.
Jeśli liczba popełnionych usterek w pracach będzie znacząca, uczniowie mogą zostać poproszeni o przepisanie swojej pracy na tej samej kartce, pod komentarzem nauczyciela.

Materiały pomocnicze:

Ilustracje ludzi i przedmiotów.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Nauczyciel może zaproponować uczniom przygotowanie dialogów w parach, w formie ustnej lub pisemnej, przydzielając każdej parze odpowiedni temat („telefon do przyjaciela”, „telefon do szkoły”, „ telefon do rodziców”, „telefon do muzeum”, „telefon do służby informacyjnej lotniska” itp.).

Słownik