Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Autor: Katarzyna Maćkowska

Przedmiot: Filozofia

Temat: Blaise Pascal. Część pierwsza: poglądy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Elementy historii filozofii.
4. Blaise Pascal. Uczeń:
1) objaśnia pascalowskie rozróżnienie porządku rozumu i porządku serca;
2) wyjaśnia, na czym w ujęciu Blaise Pascala polega wielkość i nędza człowieka;
3) krytycznie rekonstruuje „zakład Pascala”;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • poznaje poglądy Pascala, wybitnego filozofa, fizyka i matematyka, autora Myśli;

  • wyjaśnia, w jaki sposób ujęcie kondycji człowieka w filozofii Pascala rzutowało na kwestie etyczne;

  • analizuje słynny zakład Pascala.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja;

  • esej filozoficzny;

  • mapa myśli;

  • quiz;

  • audiobook.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia e‑materiał: „Blaise Pascal. Część pierwsza: poglądy” uczestnikom zajęć. Prosi uczniów o przygotowanie prezentacji na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”. Uczniowie mają za zadanie przygotować przykłady z tekstów kultury oraz z życia ilustrujące zagadnienia związane z tematem lekcji.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.

  2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Kim był Blaise Pascal? Przedstaw jego poglądy. Nauczyciel prosi uczniów o krótkie przedstawienie sylwetki Pascala. Nauczyciel poleca uczniom, żeby jeszcze raz przeczytali fragment tekstu dotyczący zakładu Pascal. Następnie prosi o wyjaśnienie, na czym polegał zakład Pascala.

Faza realizacyjna:

  1. Quiz. W zależności od stanu przygotowania uczniów do lekcji nauczyciel prosi ich, żeby zapoznali się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” lub od razu przechodzi do podziału klasy na kilka grup. Na podstawie e‑materiału utworzone zespoły układają pytania do quizu dla innych grup. Następnie nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską drużynę, np. ocenami za aktywność na lekcji.

  2. Mapa myśli. Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło związane z tematem zajęć: Poglądy Kartezjusza i Pascala. Uczniowie podają swoje propozycje, a wyznaczony moderator zapisuje je na tablicy w formie mapy myśli/pojęć, której centralnym punktem jest zapisany problem. Po zapisaniu propozycji uczniowie samodzielnie je weryfikują. Następnie nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów, jeśli jest to konieczne.

  3. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”. Odczytanie polecenia do multimedium: Czy Pascal w przytoczonym fragmencie jest apologetą rozumu, czy jego krytykiem? Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.

  4. Ćwiczenia przedmiotowe. Nauczyciel wyświetla treść ćwiczenia nr 2, 4 i 7. Uczniowie rozwiązują je indywidualnie, a następnie omawiają odpowiedzi na forum klasy.

  5. Nauczyciel wyświetla uczestnikom zajęć ćwiczenie nr 5 i 6. Uczniowie tym razem pracują w grupach. Ustalają wspólne stanowisko i wskazują wybraną odpowiedź, używając telefonów lub komputerów. Nauczyciel kontroluje wyniki pracy uczniów i prosi wybrane osoby o uzasadnienie swojej odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie indywidualnie przygotowują propozycje rozwinięcia mapy myśli w sekcji „Sprawdź się”. Porównują swoje propozycje z wersją przygotowaną przed lekcją, dokonując autoewaluacji.

  2. Nauczyciel inicjuje rozmowę na temat: W jaki sposób ujęcie kondycji człowieka w filozofii Pascala rzutowało na kwestie etyczne?

Praca domowa:

  1. Napisz esej, który byłby rozwinięciem następującej myśli Pascala: Człowiek jest mieszaniną pychy i nikczemności, wielkości i nędzy; pragnie cnoty, a służy grzechowi; pragnie trwałego szczęścia, a goni za chwilowymi rozkoszami; pan ziemi i nędzny robak

Materiały pomocnicze:

  • Brun J., Pascal, przeł. A. Chodorowska‑Kłosińka, Warszawa 2000.

  • Blaise Pascal, audycja z cyklu „Uczeni w anegdocie” (PR, 08.11.1978), polskieradio.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Nauczyciel może wykorzystać mapę myśli do podsumowania lekcji.

Sprawdź się