Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Wskaźnik rozwoju społecznego (HDI).

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa II

VII. Podział polityczny i zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego świata: mapa podziału politycznego, system kolonialny i jego rozpad, procesy integracyjne i dezintegracyjne na świecie, konflikty zbrojne i terroryzm, podstawowe wskaźniki rozwoju.

Uczeń:

7) analizuje zróżnicowanie przestrzenne państw świata według wskaźników rozwoju – PKB na jednego mieszkańca, Wskaźnika Rozwoju Społecznego (HDI), Wskaźnika Ubóstwa Społecznego (HPI).

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Uczeń:

• wyjaśnia, czym jest wskaźnik HDI,

• charakteryzuje sposób obliczania wskaźnika HDI,

• porównuje państwa pod względem wartości wskaźnika HDI,

• ocenia rolę wskaźnika HDI w charakterystyce społeczno‑gospodarczej państw świata.

Strategie: konektywizm

Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach (lub grupach), praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub/i tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

Netografia (dostęp 4.11.2019)

Dane statystyczne:

• Human Development Indices and Indicators : hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf

PRZEBIEG LEKCJI

• Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie stanu klasy, sprawdzenie obecności).

• Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat mierników demograficznych, społecznych i gospodarczych państw świata.

• Przedstawienie celów lekcji.

• Nauczyciel zadaje uczniom pytanie o to, jakie wskaźniki społeczno‑ekonomiczne mogą określać poziom rozwoju społeczno‑gospodarczego państwa. Chętni uczniowie podchodzą do tablicy i wypisują przykładowe mierniki. Mogą należeć one do grupy mierników demograficznych, społecznych oraz ekonomicznych.

• Następnie nauczyciel prowadzi pogadankę na temat zaproponowanych przez uczniów pomysłów. Może także posłużyć się wprowadzeniem do e‑materiału wyświetlonym na tablicy multimedialnej.

• Następnie nauczyciel wyświetla część „Przeczytaj”. Uczniowie natomiast zapoznają się z nią na tabletach.

• Po skończonym zadaniu nauczyciel rozpoczyna dyskusję na temat przyswojonego przez uczniów materiału. Zadaje pytania, a chętni uczniowie odpowiadają na nie. Przykładowe pytania: Czym jest HDI? Jakie są jego składowe? Jakie przyjmuje wartości? Ile wynosi jego wartość dla świata ogółem i jak się ona zmieniała na przestrzeni ostatnich lat?

• W kolejnej części lekcji nauczyciel wyświetla ranking krajów o najwyższym i najniższym HDI. Prosi o wykonanie polecenia 1. i 2. z części „Przeczytaj”. Uczniowie najpierw analizują dane w parach, a następnie dzielą się swoimi pomysłami na forum klasy.

• W następnej kolejności nauczyciel prosi uczniów o wyświetlenie na tabletach grafiki interaktywnej i jej analizę w parach. Uczniowie wykonują polecenie do grafiki interaktywnej.

• W następnym etapie lekcji nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku ćwiczeń interaktywnych „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują je na tabletach, a nauczyciel wyznacza chętne osoby do udzielenia na odpowiedzi na forum klasy.

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi przez uczniów. Uczniowie mówią, który fragment lekcji im się najbardziej podobał.

• Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów i przypomina cele zajęć.

• Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

• Znajdź w dostępnych źródłach informacji geograficznej, w jaki sposób można wykorzystać miernik HDI do oceny poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego państw.

• Opcjonalnie: zapoznaj się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended‑learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Nauczyciel może wyświetlić grafikę interaktywną na tablicy interaktywnej lub poprosić uczniów o zapoznanie się z nią na tabletach (lub komputerach). Może być ona także wyświetlona w fazie podsumowującej lekcji. Mapa może być wykorzystana na innych lekcjach dotyczących współczynnika HDI, a także podczas omawiania różnych wskaźników społeczno‑ekonomicznych. Jest ona również cenną pomocą podczas innych lekcji, na których omawia się zjawiska nawiązujące do poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego.