Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.2.2.5

Imię i nazwisko autora: Beata Mamica

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Ein guter Grund für einen Umzug/Dobry powód do przeprowadzki

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, zakres podstawowy, poziom językowy B1

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność opisywania i relacjonowania organizacji i przebiegu przeprowadzki.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
2) miejsce zamieszkania (np. dom i jego okolica, pomieszczenia i wyposażenie domu, prace domowe, wynajmowanie, kupno i sprzedaż mieszkania, przeprowadzka);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne – zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3–6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • przedstawia powody, dla których ludzie się przeprowadzają;

  • podsumowuje przebieg przeprowadzki;

  • opisuje swoje przygotowania do przeprowadzki.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia;

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe:

  • stosowanie mnemotechnik do zapamiętywania nowych wyrazów i ich znaczeń – używanie obrazu i dźwięku obok słów (używanie skojarzeń wzrokowych, stosowanie słów kluczowych, wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, odtwarzanie dźwięków z pamięci, porównywanie dźwięków z naszego języka do dźwięków języka, którego się uczymy);

strategie kognitywne:

  • stosowanie technik generatywnych do uświadamiania sobie struktury języka – zadawanie pytań, robienie notatek, powtarzanie zdań na głos;

  • stosowanie technik strukturalnych – wybierania najistotniejszych elementów, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia wyrazów i struktur w tekstach słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. tworzenie nowych słów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

strategie społeczne:

  • zadawanie pytań osobom o oczekiwanych większych umiejętnościach językowych (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, poprawienie błędów),

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie oraz z zaawansowanymi użytkownikami języka niemieckiego).

Metody i formy nauczania:

  • podająca – praca z tekstem,

  • praktyczna – metoda kuli śnieżnej, skrzynka pytań, burza mózgów,

  • kognitywna – udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy,

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy pracy:

  • praca indywidualna,

  • plenum,

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium: film,

  • skrzynka pytań;

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat przeprowadzki i jej powodów w różnych sytuacjach.

  • Nauczyciel prosi uczniów o podanie znanych słów do tematu. Uczniowie tworzą mapę pojęć.

  • Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję na temat przygotowań i przebiegu hipotetycznej przeprowadzki.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie czytają tekst źródłowy Warum ziehen die Deutschen um?, starając się zrozumieć jego treść (w razie potrzeby mogą skorzystać ze słowniczka).

  • Następnie nauczyciel zachęca uczniów do krótkiej wymiany zdań na temat przeczytanego tekstu, zadając pytania, np.Welche Rolle spielen in Deutschland Nachbarschaftsprobleme als Grund für einen Umzug?, Welcher Prozentsatz der Befragten denkt aufgrund von Platzmangel über einen Umzug nach?, Was sind in Deutschland die häufigsten Gründe für einen Umzug? Uczniowie wypowiadają się w formie łańcuszka wypowiedzi albo też w tym celu można wykorzystać technikę kuli śnieżnej, zadając pytania kolejnym uczniom w grupie. Uczniowie mogą także dobrać się w grupy trzy- lub czteroosobowe; otrzymują pytania zapisane na kartkach i odpowiadają najpierw indywidualnie, a następnie w grupie porównują swoje odpowiedzi. Efekty pracy prezentowane są na forum klasy.

  • Następnie uczniowie w parach znajdują w tekście określone informacje oraz wyciągają wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście (Übung 1‑3 z sekcji Przeczytaj).

  • Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy i przydziela każdej z nich dwa tipy z filmu. Zadaniem każdej grupy jest zwrócenie szczególnej uwagi na fragment filmu dotyczący przydzielonego tematu. Uczniowie każdej grupy powinni podczas oglądania zanotować najważniejsze hasła, które pozwolą im na zaprezentowanie danego zagadnienia pozostałym uczniom. Po obejrzeniu filmu każda z grup prezentuje na forum klasy to zagadnienie, które zostało jej przydzielone.

  • Na podstawie filmu uczniowie wskazują, czy podana informacja jest prawdziwa i fałszywa (Übung 1) oraz uzupełniają zdania podanymi wyrazami (Übung 2). Uczniowie najpierw indywidualnie piszą streszczenie wypowiedzi Laury, a następnie w parach porównują swoje odpowiedzi (Übung 3).

W trakcie realizacji materiału na zajęciach stacjonarnych można zaproponować uczniom zabawę: uczniowie podzieleni na grupy przygotowują pytania typu richtig/falsch do Aufgabe 7 w części Sprawdź się, następnie zadają sobie te pytania nawzajem.

Alternatywnie uczniowie losują przygotowane wcześniej przez nauczyciela pytania do Aufgabe 7 (typu richtig/falsch; wann), a następnie odpowiadają na nie na forum.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie opowiadają w formie łańcuszka wypowiedzi o przygotowaniach i przebiegu przeprowadzki.

  • Na zakończenie lekcji, w ramach podsumowania, nauczyciel organizuje metodę aktywizującą – skrzynkę pytań. Nauczyciel umieszcza w pudełku kartki z pytaniami dotyczącymi omawianego tematu. Uczniowie podchodzą i losują karteczki, a następnie udzielają odpowiedzi. Metodę można wzbogacić o element rywalizacji – klasę podzielić na dwie lub trzy grupy, które będą otrzymywały punkty za poprawnie udzielone odpowiedzi.

Praca domowa

Uczniowie piszą e‑mail, w którym informują przyjaciół o przebiegu przeprowadzki (Aufgabe 8 w części Sprawdź się).
Uczniowie mogą również przygotować na kolejne zajęcia podobny grafik/kalendarz jak w Aufgabe 7 i przedstawić go w ramach odpowiedzi ustnej.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

  • przed lekcją: uczniowie mogą też ćwiczyć poprawną wymowę, odsłuchując film i próbując czytać go razem z lektorem w tym samym tempie (Schattenlesen);

  • w trakcie lekcji: uczniowie w formie notatki wizualnej przygotowują poradnik, z którego warto skorzystać podczas przeprowadzki, poradniki są prezentowane na forum i zawieszane w sali lekcyjnej;

  • po lekcji: uczniowie przygotowują fiszki do tematu.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik