Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Migracje ludności – pojęcia, przyczyny, skutki
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa II
Podstawa programowa
cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wiedza geograficzna.
4. Poznanie podstawowych relacji między elementami przestrzeni geograficznej
(przyrodniczej, społeczno‑gospodarczej i kulturowej) w skali lokalnej, regionalnej,
krajowej i globalnej.
Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce
5. Ocenianie zjawisk i procesów politycznych, społeczno‑kulturowych oraz gospodarczych zachodzących w Polsce i w różnych regionach świata.
7. Krytyczne, odpowiedzialne ocenianie przemian środowiska przyrodniczego oraz zmian społeczno‑kulturowych i gospodarczych w skali lokalnej, regionalnej,
krajowej i globalnej.
III. Kształtowanie postaw.
3. Dostrzeganie aplikacyjnego charakteru geografii.
7. Kształtowanie więzi emocjonalnych z najbliższym otoczeniem, regionem oraz krajem ojczystym.
Treści nauczania
VIII. Przemiany struktur demograficznych i społecznych oraz procesy osadnicze:
rozmieszczenie i liczba ludności, przemiany demograficzne, migracje, zróżnicowanie
narodowościowe, etniczne i religijne, kręgi kulturowe, sieć osadnicza, procesy urbanizacji, rozwój obszarów wiejskich.
Uczeń:
6) charakteryzuje główne kierunki i przyczyny migracji ludności na świecie.
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
poznaje pojęcie migracji,
identyfikuje przyczyny i skutki migracji,
analizuje formy migracji,
analizuje mapy migracji.
Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Formy zajęć: praca w parach/grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablet, arkusze papieru A2/A3, pisaki, zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Ekonomiczno‑społeczne aspekty migracji. Wybrane problemy, 2017, Wyd. EXANTE Wrocław
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Sprawdzenie ewentualnego zadania domowego.
Przedstawienie przez nauczyciela celów lekcji.
Wprowadzenie w temat lekcji – pogadanka na temat przyczyn i skutków migracji ludności we współczesnym świecie.
Faza realizacyjna
Nauczyciel poleca przeczytanie tekstu e‑materiału.
Pogadanka dotycząca wymienionych w e‑materiale typów migracji, rozszerzająca zakres podanych informacji - w trakcie pogadanki uczniowie zachęceni przez nauczyciela podają konkretne przykłady ilustrujące określone typy migracji i wywołujące je czynniki.
Omówienie przez nauczyciela zasad przeprowadzania analizy SWOT.
Podział uczniów na grupy (liczebność określa nauczyciel), omówienie zasad wykonania zadania - zadaniem uczniów jest przeprowadzenie analizy SWOT procesów migracji zewnętrznej.
Kilkuminutowa dyskusja w grupach (burza mózgów). W jej trakcie poszczególne grupy zestawiają mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia związane z migracją zewnętrzną – zarówno dla państwa, z którego ludzie emigrują, jak i dla kraju przyjmującego imigrantów.
Prezentacja przy tablicy plansz z poszczególnymi elementami analizy SWOT przygotowanych przez poszczególne grupy uczniów. Po zakończeniu wszystkich prezentacji następuje dyskusja z udziałem wszystkich uczniów, którą moderuje nauczyciel.
Prezentacja grafiki interaktywnej w celu weryfikacji sformułowanych wniosków, wyjaśnienie wątpliwości i usystematyzowanie dotychczasowej wiedzy.
Podsumowanie rezultatów pracy uczniów przez nauczyciela.
Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji i prezentacji analizy SWOT.
Prośba nauczyciela o wykonanie kilku wskazanych ćwiczeń z e‑materiału.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i odpowiedzi uczniów.
Ocena aktywności i przypomnienie celu zajęć.
Praca domowa
Dokończ ćwiczenia zawarte w e‑materiale.
Zapoznaj się z pozostałymi informacjami z e‑materiału.
Zredaguj pracę pisemną, której tematem będą główne motywy i kierunki migracji mieszkańców Polski w XX i XXI w. Wyodrębnij poszczególne jej etapy.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Zawarta w e‑materiale grafika interaktywna może być wykorzystana przez ucznia do samodzielnego przygotowania do lekcji oraz w trakcie zajęć z przedmiotu Wiedza o społeczeństwie, podejmujących zagadnienia różnych aspektów życia społecznego.