Dla nauczyciela
Autorka: Dorota Czarny
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Czynniki wpływające na decyzje o dokonanym wyborze w wyborach samorządowych – analiza danych
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy:
I. Człowiek i społeczeństwo.
Uczeń:
4) przedstawia – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – katalog wartości afirmowanych w społeczeństwie polskim i dokonuje jego analizy; analizuje rolę wartości w światopoglądzie.
II. Społeczeństwo obywatelskie.
Uczeń:
9) interpretuje wyniki badań opinii publicznej; porównuje wyniki sondaży z rzeczywistymi postawami lub zachowaniami (np. sondaży przedwyborczych oraz rezultatów wyborów), formułuje hipotezy dotyczące przyczyn różnic przekraczających wartość błędu statystycznego.
Zakres rozszerzony:
I. Człowiek w społeczeństwie.
Uczeń:
7) analizuje rodzaje i podaje przykłady stosowania taktyk autoprezentacji.
VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.
Uczeń:
9) analizuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – postawy społeczeństwa polskiego wobec instytucji publicznych i polityków;
11) analizuje – z wykorzystaniem danych o frekwencji wyborczej – problem absencji wyborczej; wyjaśnia przyczyny tego zjawiska; wyjaśnia, jakie czynniki wpływają na zmianę preferencji politycznych wyborców w Rzeczypospolitej Polskiej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje dane dotyczące czynników wpływających na decyzje o dokonanym wyborze w wyborach samorządowych;
dokonuje selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych z materiału źródłowego;
przedstawia wnioski z analizy materiału.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
burza mózgów;
mapa myśli;
praca z tekstem źródłowym;
gra „kółko, krzyżyk” z pytaniami.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
flipcharty i markery.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Uczniowie odpowiadają na pytanie: „Czym kierują się obywatele, oddając swój głos w wyborach samorządowych?”. Wybrana osoba zapisuje odpowiedzi na tablicy w formie mapy myśli.
2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
3. Wspólne omówienie zasad analizy danych – widżet „Jak poprawnie odczytywać wyniki badań społecznych?” w sekcji „Przeczytaj”. Wyjaśnienie uczniowskich wątpliwości.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie w parach samodzielnie analizują tabele z wynikami badania CBOS i odpowiadają na zadane w poleceniu pytania. Następnie chętne pary przedstawiają rezultaty swojej pracy. Odpowiedzi są dyskutowane na forum klasy i uzupełniane.
2. Film samouczek. Zespół klasowy zapoznaje się z analizą strony formalnej i treściowej danych zaprezentowanych w badaniu CBOS. W czasie projekcji uczniowie sporządzają notatki.
3. Następnie klasa dzieli się na dwie grupy. Każda otrzymuje arkusz papieru i marker. Uczniowie wspólnie z nauczycielem ustalają kryteria gry w kółko i krzyżyk na pytania: punktację za odpowiedź pełną samodzielną lub z pomocą kolegi, za pytanie bonusowe, za wygraną rundę i oceny, jakie otrzymają grupy.
4. Rozpoczyna się gra w kółko i krzyżyk na pytania. Zespoły na podstawie filmu układają 5–6 pytań dla drużyny przeciwnej. Nauczyciel przygotowuje na tablicy planszę do gry i tabelę do zapisywania punktacji.
5. Po przygotowaniu pytań liderzy grup losują, kto rozpoczyna grę. Wyznaczona osoba z klasy dba o prawidłowy przebieg zabawy i zapisuje punktację. Wygrani otrzymują oceny za aktywność.
6. Dyskusja o tym, jakie czynniki i w jaki sposób wpływają na decyzje wyborcze w wyborach samorządowych.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie zapoznają się z treścią audiobooka, a następnie wykonują wskazane ćwiczenia. Wspólne omówienie odpowiedzi i dyskusja.
2. Jako podsumowanie uczniowie mają przedstawić wnioski z dzisiejszej lekcji na podstawie poznanego materiału.
Praca domowa:
Poszukaj w dostępnych źródłach aktualnych badań CBOS dotyczących wyborów samorządowych i dokonaj analizy danych.
Materiały pomocnicze:
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2018 r. w sprawie zarządzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, isap.sejm.gov.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedia do przygotowania własnych prezentacji lub do lekcji powtórkowej.