Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: Biologia
Temat: Czy płazom grozi wyginięcie?
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Wymienisz czynniki zagrażające występowaniu płazów na Ziemi.
Wyjaśnisz, dlaczego płazy w porównaniu z innymi kręgowcami są najbardziej narażone na zachodzące na świecie zmiany w środowisku przyrodniczym.
Scharakteryzujesz działania systemowe podejmowane w celu ochrony płazów przed wyginięciem na szczeblu międzynarodowym i krajowym.
Zaproponujesz możliwości ochrony płazów poprzez indywidualne działania ludzi.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
praca z audiobookiem;
mapa pojęć.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Czy płazom grozi wyginięcie?”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczenia nr 2 z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla i odczytuje temat lekcji oraz zawarte w sekcji „Wprowadzenie” cele zajęć. Prosi uczniów lub wybraną osobę o sformułowanie kryteriów sukcesu.
Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel inicjuje burzę mózgów, zadając pytanie:
– Dlaczego płazy są w porównaniu z innymi kręgowcami najbardziej narażone na zmiany środowiska?
Uczniowie zapisują swoje pomysły na tablicy. Nauczyciel podsumowuje burzę mózgów.
Faza realizacyjna:
Praca z multimedium („Audiobook”). Uczniowie zapoznają się z materiałem udostępnionym przez nauczyciela, a następnie indywidualnie wykonują polecenie nr 1 („Opisz cechy płazów, które sprawiają, że niektóre ich gatunki należą do bioindykatorów stanu środowiska przyrodniczego”) oraz polecenie nr 2 („Wymień czynniki odpowiadające za postępujące wymieranie płazów, które nie są bezpośrednio związane z działalnością człowieka w środowisku”). Następnie wybrane osoby prezentują propozycje odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do nich. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia je.
Mapa pojęć. Uczniowie, pracując indywidualnie, tworzą mapy pojęć związanych z zagrożeniami dla liczby gatunków i liczebności populacji płazów (polecenie nr 3). Po wyznaczonym czasie nauczyciel wyświetla wybrane mapy pojęć i komentuje rozwiązania uczniów.
Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenie interaktywne nr 8 (w którym mają za zadanie – na podstawie podanych informacji – opisać trzy działania człowieka wpływające niekorzystnie na rozród płazów), a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.
Faza podsumowująca:
Uczniowie rozwiązują ćwiczenie nr 4 (typu „prawda/fałsz”) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie przygotowują podobne zadanie dla osoby z pary: tworzą trzy prawdziwe lub fałszywe zdania dotyczące tematu lekcji. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.
Nauczyciel wyświetla temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”, podsumowuje omawiany na lekcji materiał, wyjaśnia wątpliwości uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia nr 3 i 5 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Neil A. Campbell i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Audiobook” w celu przygotowania się do lekcji powtórkowej.