Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic
Temat zajęć
Terapia genowa i jej zastosowanie
Grupa docelowa
Szkoła gimnazjalna, klasa 3
Szkoła ponadpodstawowa
Ogólny cel kształcenia
Uczeń potrafi wyjaśnić istotę terapii genowej.
Kształtowane kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne,
umiejętność uczenia się.
Cele operacyjne (szczegółowe)
Uczeń:
omawia początki terapii genowej;
ocenia przydatność stosowania terapii genowej w medycynie;
przedstawia przykłady zastosowania terapii genowej;
określa zagrożenie wynikające ze stosowania terapii genowej;
przedstawia wady i zalety stosowania terapii genowej u ludzi.
Metody / techniki kształcenia
metoda problemowa – odkrywcza
dyskusja
Formy organizacji pracy
indywidualna
grupowa
zbiorowa
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca:
Czynności organizacyjne.
Przedstawienie celu zajęć. Nauczyciel rozdaje uczniom lub wyświetla na ekranie dane dotyczące częstości występowania chorób genetycznych w społeczeństwie. Następnie, przypominając uczniom postać Fryderyka Chopina oraz przedstawiając mukowiscydozę jako możliwą przyczynę jego śmierci, inicjuje dyskusję na temat znaczenia leczenia chorób wynikających z wad genetycznych. Z kolei nauczyciel zadaje uczniom pytania o sposoby powstawania wad genetycznych co pozwala na odświeżenie wiedzy z genetyki zdobytej na lekcjach wcześniejszych. Podsumowując dyskusję, nauczyciel informuje uczniów, że na lekcji zapoznają się z metodami leczenia, które mogą przyczynić się do opanowania wielu nieuleczalnych i śmiertelnych chorób.
Zapisanie tematu lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel zaprasza uczniów na projekcję filmu pt. Terapia genowa i jej zastosowanie. Równocześnie informuje, że na podstawie filmu oraz wiadomości z podręcznika uczniowie będą mieli za zadanie przygotować w grupach odpowiedź na pytania wraz z argumentami, które uzasadnią tę odpowiedź:
Jakie dotychczasowe odkrycia w genetyce uważacie za najważniejsze? Które z nich mogą być potencjalnie użyte przeciwko chorobom genetycznym?
Czym jest terapia genowa?
Jakie znaczenie może mieć terapia genowa w walce z nieuleczalnymi dziś chorobami?
Pytania jeden z uczniów zapisuje na tablicy.
Uczniowie oglądają film podzielony na bloki tematyczne.
Istota i historia terapii genowej.
Metody stosowane w terapii genowej.
Rodzaje terapii genowej, jej cele i strategie.
Współczesne znaczenie terapii genowej.
Po zakończeniu każdego bloku nauczyciel wstrzymuje na chwilę projekcję filmu i zwraca się do uczniów z pytaniem, czego dotyczyła obejrzana przed chwilą część. Tematykę każdego bloku uczniowie zapisują hasłowo na tablicy. Nauczyciel omawiając z uczniami rodzaje terapii genowej wyjaśnia, że oprócz wspomnianych w fimie metod istnieje również terapia genowa polegająca na wprowadzeniu genów do komórek poprzez liposomy. Dzięki ich funkcji jako niewektorowych nośników genów znalazły zastosowanie w metodzie ex vivo. Nauczyciel omawia budowę liposomów oraz wpływ ich budowy na pełnioną funkcję w tej metodzie.
Po zakończeniu projekcji filmu nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Następnie każda z grup, na podstawie obejrzanego filmu oraz podręcznika i innych tekstów źródłowych dostarczonych przez nauczyciela (http://laboratoria.net/artykul/12555.html, http://www.e‑biotechnologia.pl/Artykuly/Terapia‑genowa/, http://www.biotechnolog.pl/podstawy‑terapii‑genowej‑terapia‑genowa, oraz literatura podana w tych artykułach), przygotowuje na piśmie odpowiedź na jedno spośród postawionych przed projekcją filmu pytań. O ile istnieje taka możliwość techniczna, warto też wracać do odpowiednich fragmentów filmu.
Po zakończeniu przygotowań uczniowie z poszczególnych grup prezentują na forum klasy swoje odpowiedzi, odpowiednio je argumentując. Odpowiedź każdej grupy wraz z argumentami zapisują na tablicy prezentujący uczniowie.
Następnie, pod nadzorem nauczyciela, uczniowie całej klasy w dyskusji wypracowują jedną odpowiedź na każde pytanie oraz jego uzasadnienie. Treść tych odpowiedzi wraz z uzasadnieniami zapisują jako podsumowanie lekcji.
Po zapisaniu przez uczniów podsumowania nauczyciel poleca im wykonanie zadań interaktywnych przygotowanych dla tego tematu. Następnie uczniowie, pod merytoryczną opieką nauczyciela, omawiają i wyjaśniają na forum klasy najtrudniejsze odpowiedzi z wykonanych zadań.
Faza podsumowująca
Nauczyciel poprzez krótkie odpowiedzi ustne weryfikuje wiedzę, jaką uczniowie przyswoili podczas lekcji.
Praca domowa
Na podstawie dostępnych źródeł (literatury naukowej, czasopism, internetu i telewizji) przygotuj pisemnie odpowiedź na pytanie Dlaczego terapia genowa budzi wiele kontrowersji natury etycznej?
Metryczka
Tytuł
Terapia genowa i jej zastosowanie
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi
Terapia genowa
Przedmiot
Biologia
Etap edukacyjny
Szkoła gimnazjalna, klasa 3
Szkoła ponadpodstawowa
Podstawa programowa
Uczeń:
uczeń wyjaśnia istotę terapii genowej.
Nowa podstawa programowa
Uczeń:
wyjaśnia istotę terapii genowej;
przedstawia szanse i zagrożenia wynikające z zastosowań biotechnologii molekularnej;
dyskutuje o problemach społecznych i etycznych związanych z rozwojem inżynierii genetycznej oraz formułuje własne opinie w tym zakresie.
Kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 18.12.2006. Kompetencje kluczowe:
porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne,
umiejętność uczenia się.
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Uczeń:
omówia początki terapii genowej;
ocenienia przydatność stosowania terapii genowej w medycynie;
przedstawia przykłady zastosowania terapii genowej;
określa zagrożenia wynikające ze stosowania terapii genowej;
przedstawia wady i zalety stosowania terapii genowej u ludzi.
Powiązania z e‑podręcznikiem
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/175203/v/45/t/student‑canon/m/iHLn3JLuiP