Autor: Justyna Szymańska

Temat: Najważniejsze dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

IV. Prawa człowieka i ich ochrona.

Uczeń:

3) uzasadnia znaczenie Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności w kontekście Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; przedstawia warunki, jakie muszą zaistnieć, aby rozpatrzył on skargę obywatela; analizuje wybrany wyrok tego trybunału;

6) wskazuje organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną praw człowieka i charakteryzuje działania jednej z nich.

Zakres rozszerzony

XII. Prawa człowieka i ich ochrona międzynarodowa.

Uczeń:

5) charakteryzuje system ochrony praw człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych; wykazuje różnice w ochronie praw na podstawie przepisów Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowego paktu praw socjalnych, gospodarczych i kulturalnych;

6) charakteryzuje system ochrony praw człowieka Unii Europejskiej (Karta praw podstawowych, działania Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich) oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wymienia i charakteryzuje najważniejsze dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka;

• analizuje typy poleceń do ćwiczeń dotyczących współczesnych systemów ochrony praw człowieka;

• ocenia swoją wiedzę, wykonując zestaw ćwiczeń.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Wprowadzenie uczniów w temat lekcji: „Najważniejsze dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka” i omówienie celów zajęć.

2. Uczniowie na podstawie własnej wiedzy przygotowują mapę pojęć dotyczącą podziału systemów ochrony praw człowieka ze względu na zasięg. Przedstawiają swoje propozycje w trakcie burzy mózgów. Wybrana osoba zapisuje je na tablicy. Po fazie twórczej następuje weryfikacja pomysłów i powstaje ostateczna wersja mapy. Na koniec uczniowie porównują swoją mapę z mapą myśli z sekcji „Przeczytaj”.

Faza realizacyjna:

1. Podział klasy na grupy. Każda z nich opracowuje przydzielone zagadnienie:

• gr. 1 – Międzynarodowe systemy ochrony praw człowieka i system ochrony praw człowieka w ramach ONZ;

• gr. 2 – Karta Narodów Zjednoczonych;

• gr. 3 – Powszechna deklaracja praw człowieka;

• gr. 4 – Międzynarodowy pakt praw osobistych (obywatelskich) i politycznych;

• gr. 5 – Międzynarodowy pakt praw gospodarczych (ekonomicznych), socjalnych (społecznych) i kulturalnych;

• gr. 6 – Konwencje w ramach ONZ.
  Uczniowie korzystają nie tylko z treści zamieszczonych w sekcji „Przeczytaj”, ale również z zasobów internetowych, poszukują dokumentów, zdjęć i nagrań.

2. Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów referują treść danego zagadnienia. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

3. Uczniowie zapoznają się z treścią miniwykładu w sekcji „Film”, zapisują problemy i pytania z nim związane. Przygotowują argumenty do dyskusji nt. „Czy prawa człowieka są uniwersalne, czy też nie?”. Następnie prowadzą dyskusję, która pozwala lepiej zrozumieć poruszaną tematykę.

4. Praca z materiałem w sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie wspólnie rozwiązują ćwiczenia, od najprostszych do najtrudniejszych. Wybrana osoba czyta po kolei polecenia. Po upływie czasu na zastanowienie się chętna osoba udziela odpowiedzi. Reszta uczniów ustosunkowuje się do niej, proponując swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca:

1. Chętne/wybrane osoby dokonują podsumowania zajęć ze swojego punktu widzenia.

Praca domowa:

1. Przygotuj kilka pytań dotyczących poruszanych na zajęciach zagadnień, których możesz się spodziewać na kartkówce.

Materiały pomocnicze:

Powszechna deklaracja praw człowieka, unesco.pl.

Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r., prawo.sejm.gov.pl.

Roman Wieruszewski, Komitet Praw Człowieka, ksiegarnia.beck.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Film” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.