SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Kosmiczny kalendarz

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I

Podstawa programowa

II. Ziemia we Wszechświecie: Ziemia jako planeta, następstwa ruchów Ziemi, ciała niebieskie, Układ Słoneczny, budowa Wszechświata.

Uczeń:

4) charakteryzuje budowę Wszechświata oraz stan jego poznania;

5) kształtuje wyobrażenie o ogromie i złożoności Wszechświata, obserwując ciała niebieskie na zdjęciach i mapach kosmosu, prowadzi obserwacje gwiazdozbiorów nieba północnego, dostrzega piękno i harmonię Wszechświata oraz Ziemi widzianej z kosmosu.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia, czym jest kalendarz kosmiczny,

• omawia najważniejsze wydarzenia z ewolucji Wszechświata,

• przedstawia chronologię wydarzeń związanych z ewolucją Wszechświata.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody nauczania: miniwykład, pogadanka, dyskusja, mapa myśli/plakat, metody operatywne (praca z e‑materiałem – z tekstem i z symulacją interaktywną)

Formy zajęć: praca indywidualna, praca grupowa, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/ monitor dotykowy/ tablety, e‑materiał, podręcznik, arkusze papieru, pisaki

Materiały pomocnicze

Rybka E., Astronomia ogólna, PWN, Warszawa 1978.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć – pogadanka: jakie istnieją kalendarze? Jakie informacje może zawierać kalendarz kosmiczny?

• Następnie nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

• Następuje wyjaśnienie terminu kalendarza kosmicznego – miniwykład nauczyciela.

• Wielki Wybuch – (przypomnienie wiadomości) określenie początku kalendarza kosmicznego.

• Nauczyciel dzieli uczniów na 4 grupy – każda z nich ma przedstawić najważniejsze wydarzenia w podanym przez nauczyciela okresie z kalendarza kosmicznego.

• Grupy otrzymują arkusze papieru – mogą korzystać z tekstu e‑materiału i z innych dostępnych źródeł.

• W czasie pracy uczniów w grupach nauczyciel rysuje u góry tablicy skalę czasową (poziomo), zaznacza na tej skali miesiące, zostawiając z prawej strony trochę więcej miejsca (na dzień 31 XII).

• Po zakończeniu pracy uczniowie przyczepiają swoje plakaty do tablicy w określonym miejscu (w danym okresie kalendarza kosmicznego).

• Następnie przedstawiciele grup omawiają postery.

• Po zakończeniu prezentacji nauczyciel ocenia pracę grup, dopytuje, dlaczego w pierwszych miesiącach roku miało miejsce mniej wydarzeń niż w grudniu.

• Nauczyciel prosi, aby uczniowie zapoznali się z symulacją interaktywną w e‑materiale, porównali przedstawione przez grupy wydarzenia z zawartymi w symulacji.

• W razie potrzeby możliwa dyskusja, ewentualne wyjaśnienia niezrozumiałych kwestii przez nauczyciela.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami.

• Następnie nauczyciel wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału – uczniowie indywidualnie wykonują wskazane przez nauczyciela zadania z e‑materiału.

• Uczniowie omawiają wykonane ćwiczenia.

• Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – mówią, co było łatwe, trudne, ciekawe, zastanawiają się nad możliwościami zastosowania zdobytej wiedzy.

Praca domowa

• Korzystając z różnych źródeł informacji, wyjaśnij, jak w kalendarzu kosmicznym przedstawia się powstanie Układu Słonecznego.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Symulację interaktywną można wykorzystać na lekcjach z działu „Ziemia we Wszechświecie” (zakres podstawowy: II. 1, II. 3, II. 4) oraz na lekcji powtórzeniowej (zakres podstawowy i rozszerzony: II).