Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Barbara Lenartowicz
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Elementy Układu Słonecznego
Grupa docelowa: czteroletnie liceum ogólnokształcące, pięcioletnie technikum, zakres podstawowy, klasa I
Podstawa programowa
II. Ziemia we Wszechświecie: Ziemia jako planeta, następstwa ruchów Ziemi, ciała niebieskie, Układ Słoneczny, budowa Wszechświata.
Uczeń:
1) charakteryzuje Ziemię jako planetę Układu Słonecznego.
3) przedstawia i porównuje ciała niebieskie tworzące Układ Słoneczny.
5) kształtuje wyobrażenie o ogromie i złożoności Wszechświata, obserwując ciała niebieskie na zdjęciach i mapach kosmosu, prowadzi obserwacje gwiazdozbiorów nieba północnego, dostrzega piękno i harmonię Wszechświata oraz Ziemi widzianej z kosmosu.
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wymienia i charakteryzuje elementy Układu Słonecznego,
potrafi zaklasyfikować obiekty astronomiczne,
porównuje cechy ciał niebieskich tworzących Układ Słoneczny,
korzysta z fotografii i filmów w celu pozyskania i przetworzenia informacji.
Strategie nauczania: konstruktywizm
Metody nauczania: burza mózgów, mini‑wykład, film edukacyjny, sesja plakatowa
Formy zajęć: praca w grupach, zbiorowa
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, rzutnik
Materiały pomocnicze: karta pracy
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
Nauczyciel wykonuje czynności organizacyjne: powitanie, sprawdzenie listy obecności. Podaje temat i cele lekcji. Prosi uczniów o przypomnienie najważniejszych wiadomości o powstaniu i budowie Wszechświata oraz cech galaktyki Mlecznej Drogi.
Faza realizacyjna
Nauczyciel zapoznaje uczniów z rodzajami ciał niebieskich tworzących Układ Słoneczny.
Następnie wyświetla film z e‑materiału pt.: Układ Słoneczny. Prosi uczniów o zwrócenie uwagi na charakterystyczne cechy poszczególnych ciał niebieskich. Dzieli klasę na sześć pięcioosobowych grup. Rozdaje arkusze papieru i kredki. Zadaniem każdej grupy będzie graficzne przedstawienie Układu Słonecznego i stworzenie plakatu. Na plakacie uczniowie mogą przedstawić rozmieszczenie ciał niebieskich oraz wprowadzić tekst prezentujący najważniejsze ich cechy, których nie da się przedstawić graficznie.
Następnie nauczyciel rozpoczyna sesję plakatową. Eksponuje wszystkie plakaty i prosi uczniów o obejrzenie ich i postawienie znaku plusa na tym plakacie, który najbardziej precyzyjnie przedstawia Układ Słoneczny i zawiera najwięcej informacji o różnych ciałach niebieskich. Nie można wybrać plakatu, który wykonała własna grupa.
Faza podsumowująca
Nauczyciel prosi o wskazanie cech różniących poszczególne ciała niebieskie.
Uczniowie utrwalają wiedzę przez wykonanie ćwiczeń z e‑materiału.
Praca domowa
Na podstawie dostępnych źródeł informacji wyjaśnij, dlaczego życie nie rozwinęło się na Marsie i Wenus.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Film o Układzie Słonecznym może być zaprezentowany na początku fazy realizacyjnej lekcji i stanowić podstawę do rozmowy dydaktycznej prowadzanej przez nauczyciela na temat budowy Układu Słonecznego lub wykonania indywidualnej karty pracy.