Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.2.2.4

Imię i nazwisko autora: Lena Wilkiewicz

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Womit beschäftigt sich ein Kopfgärtner? Welche Uniform hat ein Tellertaxi?/Czym zajmuje się fryzjer? Jaki uniform nosi kelner?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji: Umiejętność wypowiadania się na temat zawodów i ich atrybutów.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
4) praca (np. zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy, praca dorywcza, wybór zawodu, poszukiwanie pracy, warunki pracy i zatrudnienia);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
9) wyraża pewność, przypuszczenie, wątpliwości dotyczące zdarzeń z teraźniejszości i przyszłości;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
9) wyraża pewność, przypuszczenie, wątpliwości dotyczące zdarzeń z teraźniejszości i przyszłości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  1. kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  2. kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  3. kompetencje cyfrowe,

  4. kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne – zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3–6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART

Uczeń:

  • wymienia potoczne nazwy typowych zawodów;

  • opisuje zakres obowiązków i elementy wyposażenia wybranych zawodów;

  • rozpoznaje zawód po stroju lub charakterystycznym dla niego atrybucie.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dostrzega powiązania między nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia;

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

  • używanie obrazu i dźwięku (wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych);

  • rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim, np. czego dotyczy opis w katalogu, jeśli rozpoznajemy tylko niektóre wyrazy z języka niemieckiego);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu przez np. użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

  • tworzenie skojarzeń myślowych, np. umiejscawianie nowych wyrazów w kontekście, tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć, grupowanie ich w różne kategorie;

  • centralizowanie procesu uczenia (utrwalanie i łączenie nowych informacji z już znanymi, koncentrowanie uwagi);

  • zadawanie pytania (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów);

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie).

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca: pogadanka, opis, praca z tekstem czytanym, wyjaśnienie;

  • aktywizująca: burza mózgów;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • plenum,

  • praca w parach,

  • praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer, np. laptop, z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium: katalog interaktywny,

  • flipcharty,

  • wydrukowane zdjęcia z zawodami,

  • zestaw zadań interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prezentuje hasła typu Tellertaxi, Brötcheningenieur i prosi uczniów o rozszyfrowanie, jakie zawody są w ten sposób określane. Uczniowie wymieniają swoje propozycje, skojarzenia oraz argumentują swoje hipotezy. Następnie nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z treścią tekstu we wprowadzeniu i inicjuje krótką rozmowę na temat innych potocznych określeń zawodów. Nauczyciel prosi uczniów o wymianę doświadczeń i wiedzy na ten temat (burza mózgów).

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym Spitznamen für Berufe, starając się zrozumieć jego treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. W razie trudności nauczyciel wspiera ich w tym zadaniu, odpowiadając na pytania dotyczące słownictwa.

  • Następnie uczniowie w parach sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu, wykonując Übung 1‑3 w części Przeczytaj. Uczniowie określają, które informacje są zgodne z treścią tekstu, pracują ze słownictwem.

  • W tej części nauczyciel może zainicjować krótką rozmowę, która będzie stanowiła podsumowanie pracy z tekstem źródłowym. Może np. poprosić o odpowiedź na kilka prostych pytań dotyczących treści tekstu lub może wykorzystać Übung 4 w części Przeczytaj, by skłonić uczniów do kreatywnego myślenia.

  • Nauczyciel dzieli klasę na kilkuosobowe grupy. Każda grupa otrzymuje od nauczyciela 2‑3 wydrukowane zdjęcia z zawodami, które są opisane w katalogu interaktywnym. Zadaniem każdej grupy jest zapisanie na zdjęciach wyrazów, które pasują do danego zdjęcia i można ich użyć przy opisie danego zawodu. Następnie grupy wymieniają się zdjęciami i dopisują do propozycji koleżanek/kolegów kolejne wyrazy. Nauczyciel zbiera zdjęcia i wybiera uczniów, którzy odczytają na forum klasy zestawy wyrazów. W ten sposób uczniowie zostają przygotowani do pracy z multimedium (katalogiem interaktywnym).

  • W kolejnym etapie uczniowie zapoznają się z multimedium Berufe am Outfit erkennen (katalog interaktywny) i analizują jego treść.

  • Uczniowie indywidualnie sprawdzają stopień zrozumienia treści katalogu, wykonując polecenia dotyczące multimedium – porządkują informacje, dopasowują poszczególne elementy do siebie, pracują ze słownictwem.

  • Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każda grupa losuje jeden zawód, który będzie opisywać na podstawie katalogu oraz wcześniej przygotowanego zestawu wyrazów. Nauczyciel rozdaje flipcharty oraz wylosowane przez grupę zdjęcie z zestawem wyrazów. Uczniowie w grupach zapisują na flipchartach zdania, którymi mogą opisać dany zawód. Następnie przedstawiciel grupy prezentuje je na forum klasy, opowiadając na ich podstawie o danym zawodzie.

  • W ramach podsumowania pracy z katalogiem nauczyciel może poprosić uczniów o krótkie podsumowanie, np. czego wcześniej nie wiedzieli o tych zawodach lub elementach stroju czy wyposażenia, który z zawodów posiada najbardziej rozbudowane wyposażenie/strój i dlaczego. Nauczyciel zadaje uczniom pytania, np. Hast du etwas Neues erfahren? Was war das? Welche Kleidungsstücke oder Ausrüstung findest du besonders wichtig/unbequem/komisch? Welcher Beruf aus dem Katalog scheint dir am schwierigsten zu sein? Następnie uczniowie wykonują zestaw zadań interaktywnych (Aufgabe 1‑5 w części Sprawdź się), utrwalając i sprawdzając znajomość poznanych struktur leksykalnych.

c) Faza podsumowująca

  • Ćwiczeniem podsumowującym może być także wyświetlanie przez nauczyciela różnych atrybutów i elementów stroju, a wskazany uczeń ma je nazwać, określić zawód i uzasadnić swoją odpowiedź.

Praca domowa

Uczeń opisuje zawód przedstawiony na zdjęciu oraz czynności, które się w danym zawodzie wykonuje (Aufgabe 7 w części Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania katalogu interaktywnego

  • Przed lekcją: zapoznanie się z tematem i nowym słownictwem, zaciekawienie tematem, wykorzystanie zdjęć z katalogu do powtórzenia słownictwa związanego z zawodami. Uczniowie na podstawie głównych ilustracji mogą samodzielnie stworzyć słownik, potrzebny ich zdaniem do opisania tych ilustracji.

  • W trakcie lekcji: wykorzystanie jako bazy leksykalnej do wykonywania ćwiczeń, inspiracja do wypowiedzi pisemnych lub ustnych. Na podstawie opisów poszczególnych zawodów uczniowie mogą w parach układać dialogi na temat wyboru poszczególnych zawodów lub pracy w danym zawodzie. Innym pomysłem może być przeprowadzenie dyktanda na podstawie transkrypcji dołączonej do katalogu, w czasie którego uczniowie wpisują brakujące wyrazy w luki.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa, jako forma wirtualnej notatki z lekcji. Katalog może być wykorzystany także w innej lekcji, np. dotyczącej tematu Odzież, Moda.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik