Autor: Joanna Kalinowska

Przedmiot: Historia

Temat: Czechy w XIII wieku

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, w jaki sposób Czechy uzyskały dziedziczny tytuł królewski;

• opisuje podboje terytorialne władców Czech w XIII wieku;

• analizuje skutki bitwy pod Suchymi Krutami dla Europy Środkowej;

• ocenia znaczenie zmian gospodarczych w XIII‑wiecznych Czechach.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Czechy w XIII wieku”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Nauczyciel poleca uczniom przygotowanie prezentacji na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla temat i cele lekcji zawarte we „Wprowadzeniu”, omawia krótko planowany przebieg zajęć.

2. Prowadzący poleca, by uczniowie pracowali w parach i opracowali swoje mapy myśli związane z tematem (hasło centralne: „Czechy w XIII wieku”). Wybrana osoba z danej pary przedstawia swoje propozycje, ochotnik zapisuje je propozycje na tablicy. Pozostali uczniowie odnoszą się do tych sugestii, uzupełniając je o swoje propozycje.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko dyskutują o prezentacji, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje.

2. Praca z multimedium („Film”). Nauczyciel poleca, aby jedna osoba przeczytała polecenie nr 2: „Przedstaw główne kierunki ekspansji politycznej monarchii czeskiej w wieku XIII”. Prosi uczniów, aby podczas emisji filmu notowali najważniejsze informacje, a następnie w parach wykonali wspomniane polecenie. Po zakończeniu filmu i czasie przeznaczonym na pracę uczniów wybrana dwójka uczniowska prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją.

3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Uczniowie oglądają film, a następnie na polecenie nauczyciela dobierają się w 4‑osobowe grupy, w których wykonują polecenie nr 2. Tworzą w grupach oś czasu przedstawiającą panowanie czeskie w Polsce na przełomie XIII i XIV wieku. Następnie wybrana grupa przedstawia swoją propozycję, pozostali uczniowie mogą dopowiadać istotne ich zdaniem informacje i uzupełniać oś czasu.

Faza podsumowująca:

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.

2. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy grup uczniowskich.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 1, 2 i 4 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

2. (Dla uczniów chętnych) Wykonaj polecenie nr 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• M. Barański, Historia Polski średniowiecznej, Poznań 2012.

• B. Bogucka, H. Samsonowicz, Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław 1986.

• T. Jurek, E. Kizik, Historia Polski do 1572 roku, Warszawa 2013.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z filmami, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę. Nauczyciel mogą wykorzystać zawarte w nich informacje podczas pracy nad prezentacją przygotowywaną przed zajęciami.