Numer e‑materiału: 2.5.13.2

Imię i nazwisko autora: Agnieszka Świca

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Heute soll es regnen / Dzisiaj ma padać

Grupa docelowa: II etap edukacyjny, klasa V, poziom językowy A1+

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność ustnego i pisemnego wypowiadania się na temat zjawisk atmosferycznych.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wersja II.1. Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (II etap edukacyjny, klasy IV–VIII)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie formułuje krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
13) świat przyrody (np. pogoda, pory roku, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenie i ochrona środowiska naturalnego);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑maile, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, pocztówkę, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym, oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wymienia nazwy zjawisk atmosferycznych;

  • opisuje pogodę;

  • opowiada o aktywnościach wykonywanych podczas różnej pogody.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem.

Strategie uczenia się:

  • tworzenie skojarzeń myślowych – umiejscawianie nowych wyrażeń w kontekście;

  • ćwiczenie (wymowy i pisowni);

  • rozumienie informacji (czytanie tekstu w celu znalezienia określonych szczegółów);

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy Internet;

  • odgadywanie znaczenia tekstu czytanego;

  • centralizowanie procesu uczenia (utrwalanie i łączenie nowych informacji z już znanymi);

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie oraz z zaawansowanymi użytkownikami języka niemieckiego).

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne;

  • podająca – praca ze źródłem drukowanym, praca z ilustracją interaktywną, pogadanka, opis, wyjaśnienie;

  • praktyczna – odpowiedzi na pytania, pisanie krótkiej informacji tekstowej;

  • aktywizująca – burza mózgów, kula śniegowa, stop‑klatka;

  • programowana – z użyciem komputera/telefonu komórkowego, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • praca na forum.

Środki dydaktyczne:

  • komputer, laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (ilustracja interaktywna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel zachęca uczniów do opisu zdjęcia otwierającego, stawiając kilka pytań: Wer ist auf dem Bild? Wo ist die Person? Was macht sie? Welche Jahreszeit ist das?

  • Nauczyciel prosi, aby uczniowie zastanowili się, jakie znają wyrazy związane z pogodą. Stawia im również pytanie, jak formułuje się zdania opisujące zjawiska atmosferyczne. Naprowadza uczniów na zastosowanie w tego rodzaju zdaniach zaimka es. Nauczyciel prosi o opis pogody w dniu dzisiejszym, zwraca uwagę na fakt, że zwroty typu Es regnet nicht lub Es ist nicht sonnig są poprawne. Zwroty podane przez uczniów zostaną zapisane na tablicy.

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji wprowadzającej temat ekstremalnych zjawisk pogodowych w Niemczech. Pyta także o to, jakie zjawiska atmosferyczne uczniowie już widzieli bądź o jakich słyszeli. Nowe słownictwo zostaje zapisane na tablicy.

b) Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel dzieli uczniów na kilka grup. Każda grupa otrzymuje zestaw kilku aktywności wakacyjnych (nad morzem/w górach/w mieście itd). Prosi grupę o przedstawienie tych aktywności za pomocą pantomimy, wykorzystując mimikę, pozę oraz gest. Uczniowie w grupie przedstawiają dane aktywności, zatrzymując się w bezruchu (technika stop‑klatka). Zadaniem pozostałych uczniów jest nazwanie w języku niemieckim prezentowanej aktywności.

  • Każdy uczeń czyta tekst w sekcji Przeczytaj, poszukując odpowiedzi na pytanie o to, czy Fabian ma dobrą pogodę podczas wakacji. Uczeń stara się zrozumieć jego treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. Następnie uczniowie opowiadają na forum, co zrozumieli, udzielając odpowiedzi na kilka pytań przygotowanych przez nauczyciela, np. Wo ist die Familie von Fabian im Urlaub? Wie viele Tage ist die Familie schon im Urlaub? Was macht der Vater am Strand? Wie ist das Wetter im Moment?

  • Uczniowie wykonują polecenia do tekstu, sprawdzające jego rozumienie:

    • określają, która informacja jest prawdziwa, a która fałszywa – Übung 1;

    • określają główny temat rozmowy – Übung 2;

    • uzupełniają informacje, co się dzieje na urlopie nad morzem – Übung 3.

  • Uczniowie przyglądają się w parach ilustracji do tekstu w sekcji Przeczytaj i próbują na jej podstawie przygotować odpowiedzi na pytania zapisane przez nauczyciela, np.: Was kann der Vater/die Mutter machen? Was dürfen die Kinder machen? itd. Wybrane odpowiedzi uczniów prezentowane są na forum klasy.

  • Ilustracja interaktywna pogłębia poruszone już na lekcji zagadnienie leksykalne. Nauczyciel prezentuje informację interaktywną na tablicy multimedialnej, odczytuje wyrażenia i prosi o powtórzenie chóralne poszczególnych wyrazów raz przez dziewczynki, raz przez chłopców, głośno lub cicho, wspólnie z uczniami wyjaśnia ich znaczenie.

  • Uczniowie pracują w parach. Sami wybierają kolejność wykonywanych ćwiczeń, które poszerzają słownictwo związane z pogodą. Analizując ilustrację interaktywną, dopasowują do siebie zwroty o takim samym znaczeniu, określają, co nie jest opadem, dopasowują prognozę pogody do odpowiedniego obrazka.

  • Każdy uczeń przygotowuje w formie pisemnej krótką prognozę pogody, wykorzystując informacje zawarte na ilustracji interaktywnej. Uczeń odczytuje swoją prognozę pogody koledze/koleżance z ławki. Zadaniem ucznia jest przedstawienie usłyszanego tekstu w formie obrazkowej.

  • W zestawie ćwiczeń interaktywnych uczniowie utrwalają słownictwo (rodzaje zjawisk atmosferycznych i określenia pogodowe) oraz czasowniki modalne: können, sollen, müssen. Grupują zwroty określające ładną i brzydką pogodę – Aufgabe 1, łączą w pary wyrażenia ze zdjęciami – Aufgabe 2, rozwiązują krzyżówkę – Aufgabe 3, uzupełniają luki w opisie urlopu – Aufgabe 4, uzupełniają prognozę pogody – Aufgabe 5, dopasowują wypowiedzi prezentera pogody do ikon pogodowych – Aufgabe 6, opisują pogodę – Aufgabe 7.

c) Faza podsumowująca:

  • Zastosowanie wiedzy i umiejętności (wariant metody tzw. kuli śniegowej): Nauczyciel dzieli uczniów na czteroosobowe grupy. Każdy uczeń znajduje w internecie zdjęcie opisujące pogodę. Grupa posiada tym sposobem cztery zdjęcia, jej zadaniem jest opisanie ich za pomocą wyrażeń poznanych w czasie trwania lekcji. Następnie uczniowie prezentują przygotowane opisy dwóm sąsiednim grupom.

Praca domowa

Uczeń wykonuje Aufgabe 8 w części Sprawdź się. Wyobraża sobie, iż przebywa w Niemczech nad Morzem Północnym. Uczeń opowiada, jaka jest pogoda nad morzem oraz co można wtedy robić.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania ilustracji interaktywnej:

  • przed lekcją: nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie listy znanych wyrażeń określających pogodę oraz czynności wykonywanych podczas wypoczynku nad morzem; nauczyciel informuje, że podczas analizy ilustracji interaktywnej uczniowie poznają słownictwo związane z pogodą i zjawiskami atmosferycznymi oraz będą mogli porównać przygotowane przez siebie słownictwo z wyrazami uwzględnionymi w multimedium;

  • w trakcie lekcji: nauczyciel dobiera uczniów w pary i prosi, aby opisali sobie wzajemnie pogodę na dwóch wybranych zdjęciach; ich zadaniem jest również określenie, co można robić podczas takiej pogody;

  • po lekcji: powtórzenie materiału leksykalnego i gramatycznego; uczniowie przygotowują własny słowniczek obrazkowy; forma przygotowania słowniczka obrazkowego może być dowolna; wyrażenie „słowniczek obrazkowy” sugeruje, że będzie to wyrażenie + obraz (zdjęcie, ilustracja itd.).

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec