Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.1.14.1

Imię i nazwisko autora: Justyna Sikora

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Deutschland, Österreich und die Schweiz auf einen Blick/Niemcy, Austria i Szwajcaria na pierwszy rzut oka

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, zakres podstawowy, poziom językowy B1

Cel ogólny lekcji: Umiejętność opisywania i informowania na temat państw niemieckiego obszaru językowego.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
14) państwo i społeczeństwo (np. wydarzenia i zjawiska społeczne, urzędy, organizacje społeczne i międzynarodowe, problemy współczesnego świata).
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
5) opisuje upodobania;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • ocenia stan swojej wiedzy krajoznawczej na temat Niemiec;

  • analizuje interaktywne mapy Austrii i Szwajcarii;

  • przedstawia informacje krajoznawcze na temat krajów niemieckiego obszaru językowego.

Cele motywacyjne

Uczeń:

  • sam decyduje, jakie informacje wyszuka na pracę domową;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • wykorzystuje umiejętności z innych przedmiotów szkolnych na lekcji języka niemieckiego;

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe;

  • strategie kognitywne;

  • strategie kompensacyjne.

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca: wyjaśnianie;

  • aktywizująca: gry dydaktyczne, burza mózgów, lekcji odwróconej, skrzynka pytań;

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • plenum,

  • praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (mapa interaktywna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych,

  • flagi Niemiec, Austrii, Szwajcarii – rysunki, plakaty, zdjęcia, oryginalne flagi, slajdy.

Przebieg lekcji

a) Faza wprowadzajaca

  • Materiał świetnie nadaje się do przeprowadzenia lekcji metodą lekcji odwróconej (Flipped classroom). Na lekcji poprzedzającej nauczyciel wyjaśnia uczniom, na czym polega ta metoda, i prosi o przygotowanie informacji na temat państw niemieckiego obszaru językowego: Niemiec, Austrii i Szwajcarii, ze szczególnym uwzględnieniem faktów i danych dotyczących ludności, stolicy, położenia geopolitycznego, symboli narodowych, ustroju państwowego.

  • Aby zweryfikować stan wiedzy uczniów i ich przygotowanie, nauczyciel prezentuje uczniom flagi trzech państw niemieckiego obszaru językowego: Niemiec, Austrii i Szwajcarii. Prosi o podanie nazwy państw oraz tworzy wspólnie z uczniami mapę pojęć zawierającą informacje dotyczących poszczególnych państw. Rolą nauczyciela jest korygowanie podawanych informacji pod względem merytorycznym i językowym oraz nagrodzenie poszczególnych uczniów za świetne przygotowanie się do lekcji.

  • Nauczyciel poleca uczniom, aby przeczytali krótki tekst wprowadzający i zastanowili się, czy przedstawione w nim informacje były im znane (bekannt) czy nieznane (unbekannt) i czy mogą podać inne ciekawostki na temat tych trzech państw niemieckojęzycznych.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie przygotowani do zajęć zgodnie z metodą lekcji odwróconej świetnie radzą sobie w odkrywaniu znanych i nieznanych faktów na temat Niemiec [(Un)bekannte Tatsachen über Deutschland].

  • Następnie uczniowie analizują mapę interaktywną na temat Austrii i Szwajcarii, sprawdzają zrozumienie tekstu i utrwalają słownictwo oraz zagadnienie gramatyczne.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie w formie łańcuszka wypowiedzi podają fakty krajoznawcze na temat krajów obszaru niemieckojęzycznego, wykorzystując poznane słówka i zwroty.

  • Propozycja zakończenia lekcji: quiz. Nauczyciel dzieli uczniów na dwie lub trzy grupy. W pudełku ma przygotowane 15 pytań, które losują uczniowie. Po wylosowaniu pytania każda grupa ma pół minuty, aby udzielić odpowiedzi. Prawidłową odpowiedź nagradzamy punktem. Grupa z największą ilością punktów wygrywa i zostaje nagrodzona za aktywność.
    Przykładowe pytania:
    Wann war die Wiedervereinigung Deutschlands?
    Wie sieht die Nationalflagge Österreichs aus?
    Wie heißt die Nationalhymne von der Schweiz?
    In welchem Jahr fiel die Berliner Mauer?
    Wie viele Amtssprachen gibt es in der Schweiz?
    Wie heißen die Amtssprachen in der Schweiz?
    Wie viele Nachbarländer hat Deutschland?
    Wie heißt die Hauptstadt von Österreich?
    Welches Land hat die höchste Bevölkerungszahl in Europa?
    Welche Hauptstadt ist für die Musik bekannt?
    An welches Land grenzt Deutschland im Norden?
    Warum singt man offiziell nur die dritte Strophe der Hymne in Deutschland?
    Welches Land besteht aus Kantonen?
    Wie viele eigenständige Bundesländer gibt es in Österreich?
    Welches Land hat keine offizielle Hauptstadt?

Praca domowa

  • Uczniowie wykonują plakaty lub prezentacje multimedialne na temat ciekawostek krajoznawczych z krajów niemieckojęzycznych. Ocenione plakaty należy powiesić w formie gazetki np. na tablicy korkowej, a prezentacje uczniowie przedstawiają na forum.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy interaktywnej

  • Przed lekcją: ogólne wprowadzenie do tematów związanych z Austrią lub Szwajcarią. Uczniowie przygotowują galerię zdjęć dotyczącą tych państw oraz zwroty i informacje do każdego zdjęcia.

  • W trakcie lekcji: odwołanie się do wiedzy posiadanej i połączenie jej z nową wiedzą w zakresie krajoznawstwa państw niemieckiego obszaru językowego (konekcjonizm). Uczniowie w grupach wybierają kilka zdjęć, które zostały przygotowane i organizują dla siebie wycieczkę po wybranych zakątkach. Opisują swój pobyt, zwracając uwagę przede wszystkich na zabytki, region, ludzi, jedzenie, język, znane osobistości. Omówienie pobytu prezentują na forum klasy.

  • Po lekcji: podsumowanie ogólnej wiedzy na temat Austrii lub Szwajcarii. Uczniowie przygotowują quiz w stylu Milionerzy, dotyczący wiedzy na temat Austrii i Szwajcarii.

Słownik