Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic SA
Temat zajęć
Tworzenie genetycznych kopii, czyli prawie wszystko na temat klonowania zwierząt
Grupa docelowa
Szkoła ponadpodstawowa, biologia
Ogólny cel kształcenia
Uczeń rozwija wiedzę na temat celu i różnych sposobów klonowania organizmów biorąc udział w świadomej dyskusji na temat korzyści i zagrożeń związanych z klonowaniem organizmów.
Kształtowane kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne,
umiejętność uczenia się,
inicjatywność i przedsiębiorczość.
Cele operacyjne (szczegółowe)
Uczeń:
przedstawia historię klonowania;
wyjaśnia, na czym polega klonowanie;
opisuje metody klonowania organizmów;
rozumie istotę klonowania reprodukcyjnego i terapeutycznego;
opisuje korzyści i zagrożenia związane z klonowaniem organizmów;
wyraża swoją opinię na temat klonowania organizmów.
Metody / techniki kształcenia
pogadanka
dyskusja
prezentacja
praca z tekstem źródłowym
Formy organizacji pracy
indywidualna
grupowa
Przebieg lekcji
Do przeprowadzenia tej lekcji będą potrzebne:
wydrukowane materiały do pracy w grupach zamieszczone pod scenariuszem;
wydrukowane artykuły na temat klonowania reprodukcyjnego i terapeutycznego do pracy w grupach (lub możliwość ich udostępnienia uczniom).
Przykładowe artykuły:
http://www.swiatnauki.pl/8,458.html
http://www.biomedical.pl/zdrowie/klonowanie‑terapeutyczne‑otrzymano‑pierwsze‑ludzkie‑komorki‑macierzyste‑a10838.html
http://www.newsweek.pl/wiedza/nauka/tworca‑owcy‑dolly--klonowanie‑nie‑jest‑metoda‑na‑niesmiertelnosc,88697,1,1.html
Faza wprowadzająca:
Czynności organizacyjne.
Nauczyciel wyjaśnia, że lekcja zostanie poświęcona tematowi, który budzi wiele kontrowersji. Jest nim klonowanie. Celem zajęć nie będzie jednak ani krytyka, ani pochwała metod klonowania, lecz poznanie istoty tego procesu, stosowanych w nim procedur i metod oraz świadoma próba wyrobienia sobie opinii na jego temat.
Faza realizacyjna
Nauczyciel pyta uczniów, jaki organizm określamy mianem klona. Prosi uczniów o podanie stosownych przykładów klonów naturalnych i sztucznych. W ramach pogadanki zapisuje je na tablicy.
Następnie nauczyciel pyta uczniów o to, czy znają historię owcy Dolly oraz czy mogą podać przykłady innych zwierząt, które zostały sklonowane.
Nauczyciel wyjaśnia, że więcej na temat klonowania – stosowanych technik i osiąganych przez nie celów – uczniowie dowiedzą się, oglądając film pt. Tworzenie genetycznych kopii, czyli prawie wszystko na temat klonowania zwierząt.
Po obejrzeniu filmu nauczyciel zaprasza uczniów do pracy w dwóch grupach. Wyjaśnia, że wykorzystując informacje zdobyte podczas oglądania filmu wcielą się w rolę biotechnologów, których zadaniem jest przeprowadzenie klonowania reprodukcyjnego (grupa 1) i terapeutycznego (grupa 2). Uczniowie przeniosą się do rzeczywistości, w której nie ma żadnych prawnych barier stanowiących przeszkodę w klonowaniu organizmów.
Zadaniem każdej grupy jest przygotowanie prezentacji strategii firmy na podstawie informacji, którą otrzymali na kartkach, a następnie zaprezentowanie swojego pomysłu właścicielowi firmy GenoClone. Utrudnieniem będzie obecność reprezentantów konkurencyjnej firmy, która stara się o współpracę z GenoClonem. Przedstawiciele danej firmy muszą sformułować mocne argumenty i przygotować się na kontratak ze strony swojej konkurencji. Każda grupa otrzymuje również materiały źródłowe w postaci artykułów na temat istoty klonowania z wykorzystaniem każdej z metod, jej wad i zalet.
W rolę przedstawiciela firmy GenoClone wciela się nauczyciel.
Nauczyciel wysłuchuje głosów przedstawicieli firm (każda grupa ma na swoje wystąpienie ok. 5 minut ).
W trakcie wypowiedzi nauczyciel zwraca uwagę na kwestie moralno‑etyczne, ewentualne obraźliwe oskarżenia, czy zbyt radykalne pomysły w kwestii klonowania organizmów.
Po dyskusji i prezentacjach nauczyciel informuje, że pomysły obu firm zostały zaprezentowane przez GenoClone brytyjskiemu rządowi i oba projekty uzyskały jego poparcie.
Po zakończonych prezentacjach uczniowie wracają do lekcji interaktywnej i samodzielnie rozwiązują ćwiczenia.
Treść informacji będąca podstawą pracy uczniów w grupach:
Londyńska firma GenoClone, zajmująca się prowadzeniem badań nad klonowaniem, otrzymała od brytyjskiego rządu 25 mln funtów dofinansowania w celu prowadzenia dalszych prac w swojej dziedzinie.
Firma poszukuje do współpracy innych placówek, chcących wziąć udział w projekcie poświęconym klonowaniu. Obecnie trwają rozmowy i ustalenia dotyczące dalszego kierunku badań (klonowanie terapeutyczne lub reprodukcyjne).
GenoClone ogłosił konkurs, w wyniku którego wyłoni jedną firmę, mogącą wziąć udział w projekcie.
Regulamin konkursu:
Uczestnicy konkursu muszą wymyślić mocne hasło, będące manifestem i tworzące markę całego projektu.
Zadaniem uczestników konkursu jest dokładne zdefiniowanie celów klonowania.
Uczestnicy muszą podać argumenty przemawiające za proponowanym rodzajem klonowania i skłaniające firmę GenoClone do współpracy.
Uczestnicy muszą przedstawić korzyści płynące dla firmy GenoClone z potencjalnej współpracy z nimi.
Uczestnicy muszą przedstawić trudności, jakie mogą się pojawić w trakcie realizacji projektu oraz zaproponować sposoby na ich rozwiązanie.
Do konkursu mogą przystąpić firmy medyczne, farmaceutyczne i przedsiębiorstwa zajmujące się hodowlą zwierząt , które są zorientowane na osiągnięcie swojego celu.
Faza podsumowująca
W ramach podsumowania nauczyciel zaprasza uczniów do dyskusji, zadając im pytania:
Dlaczego temat klonowania budzi takie emocje?
Które z poznanych metod klonowania budzą waszym zdaniem najwięcej kontrowersji?
Skąd biorą się obawy i lęki związane z tym tematem?
Pytanie indywidualne – jakie emocje wzbudził w tobie temat dzisiejszych zajęć? (złość, strach, ekscytacja, oburzenie, ciekawość). Uzasadnij, dlaczego. Uczniowie zapisują swoje odpowiedzi w zeszytach.
Praca domowa
Kim był Keith Campbell? Przeczytaj jego biografię. Napisz kilka słów na temat jego zawodowych osiągnięć.
Obejrzyj krótki wywiad z Keithem Campbellem.
https://www.youtube.com/watch?v=EjtMJc6wJSs
Jakie jest twoje zdanie na temat korzyści płynących z klonowania? Napisz krótką wypowiedź.
Metryczka
Tytuł
Tworzenie genetycznych kopii, czyli prawie wszystko na temat klonowania zwierząt
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi
1.8 Klonowanie ssaków
Przedmiot
Biologia
Etap edukacyjny
Szkoła ponadpodstawowa
Nowa podstawa programowa
Uczeń:
opisuje klonowanie orgnaizmów i przedstawia znaczenie tego procesu;
przedstawia szanse i zagrożenia wynikające z zastosowań biotechnologii molekularnej;
dyskutuje o problemach społecznych i etycznych związanych z rozwojem inżynierii genetycznej oraz formułuje własne opinie w tym zakresie.
Kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 18.12.2006, Kompetencje kluczowe:
1) porozumiewanie się w języku ojczystym;
3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;
5) umiejętność uczenia się;
7) inicjatywność i przedsiębiorczość;
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
przedstawienie historii klonowania;
wyjaśnienie techniki klonowania;
ocenienie przydatności klonowania ludzkich komórek;
opisanie wad i zalet oraz nadziei i obaw związanych z klonowaniem ssaków.
Powiązania z e‑podręcznikiem
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/175203/v/latest/t/student-canon/m/ikD4WG9eI3#ikD4WG9eI3_d5e103