Dla nauczyciela

Autor: Paulina Król

Przedmiot: Informatyka

Temat: Arkusz kalkulacyjny jako baza danych – zadania maturalne

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera oraz innych urządzeń cyfrowych: układanie i programowanie algorytmów, organizowanie, wyszukiwanie i udostępnianie informacji, posługiwanie się aplikacjami komputerowymi.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera i innych urządzeń cyfrowych.
Zakres rozszerzony. Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
4) przygotowując opracowania rozwiązań złożonych problemów, posługuje się wybranymi aplikacjami w stopniu zaawansowanym:
c) stosuje zaawansowane funkcje arkusza kalkulacyjnego w zależności od rodzaju danych, definiuje makropolecenia, zna możliwości wbudowanego języka programowania,

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

  • Omówisz zastosowania importowania danych.

  • Nauczysz się analizować treść zadań maturalnych w celu nadania danym poprawnego formatu.

  • Rozwiążesz przykładowe zadania maturalne, importując dane z pliku.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium i ćwiczeń interaktywnych;

  • ćwiczenia praktyczne;

  • śniegowa kula.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • oprogramowanie Microsoft Excel 2010, LibreOffice Calc 4.1 lub wybrany odpowiednik.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  1. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia e‑materiał: „Arkusz kalkulacyjny jako baza danych – zadania maturalne”. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z materiałami filmowymi w sekcji „Samouczek I”, „Samouczek II”, „Samouczek III”.

  2. Nauczyciel zachęca uczniów do przypomnienia wiadomości z lekcji „Import danych z plików tekstowych w arkuszu kalkulacyjnym”.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel wyświetla temat i cele zajęć. Prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali kryteria sukcesu.

  2. Rozpoznanie wiedzy uczniów. Nauczyciel w celu rozpoznania wiedzy uczniów stawia pytanie: Jakie są zastosowania importowania danych?. Uczniowie przedstawiają swoje propozycje, a nauczyciel zapisuje je na tablicy.

Faza realizacyjna:

  1. Samouczek I. Uczniowie pobierają dane do samouczka i siadają w kole. Nauczyciel formuje papierową kulkę, siada wśród uczniów i kieruje ją w stronę ucznia, ten przekazuje ją dalej do przypadkowego kolegi lub koleżanki. Uczeń, do którego doleci papierowa kulka, wykonuje wskazane polecenie. Pierwszy uczeń na głos odczytuje treść omówienia zadania 5. Trzech następnych uczniów przedstawia analizę danych: pliku druzyny.txt, pliku sedziowie.txt, wyniki.txt., wskazując konkretne przykłady. Kolejni uczniowie wykonują polecenie 1 i 2. Wszyscy ustalają wspólne wyniki. Nauczyciel analizuje i wspomaga w razie potrzeby.

  2. Samouczek III. Uczniowie pobierają dane do samouczka i wykonują indywidualnie zadania do treści filmu. Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i wspomaga w razie trudności. Uczniowie przedstawiają swoje wyniki prac.

  3. Samouczek II. Uczniowie pobierają dane do samouczka. Indywidualnie wykonują ćwiczenie 1 i 2. Nauczyciel weryfikuje pracę uczniów i ocenia ją w późniejszym terminie.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście ich realizacji podsumowuje przebieg zajęć, a także wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

  2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności, omawia ewentualne problemy podczas rozwiązania ćwiczeń.

Praca domowa:

  1. W ramach pracy domowej uczniowie wykonują ćwiczenie 1–4 w sekcji Samouczek III.

Materiały pomocnicze:

  • Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania Microsoft Excel 2010 (lub nowszej wersji), LibreOffice Calc 4.1 lub wybranego odpowiednika.

Wskazówki metodyczne:

  • Nauczyciel może wykorzystać multimedium w sekcji „Samouczek I” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania dołączone do e‑materiału „Arkusz kalkulacyjny jako baza danych – zadania maturalne”.

Samouczek III