Dla nauczyciela
Autor: Daria Reczyńska, Anna Juwan
Przedmiot: biologia
Temat: Adaptacje w budowie i funkcjach żołądka i jelit
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Wyjaśnisz, jaką rolę odgrywają poszczególne części układu pokarmowego.
Omówisz budowę żołądka i jelit.
Przeanalizujesz, jak żołądki różnych zwierząt zaadaptowały się do trawienia różnych pokarmów.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
praca z animacją;
pogadanka.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu;
arkusze papieru, flamastry, magnesy;
gwiazda pytań (materiały pomocnicze).
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.
Przebieg zajęć
Faza wstępna:
Nauczyciel rozpoczyna pogadankę, pytając: „Jakie przystosowania w toku ewolucji wykształciły zwierzęta w zależności od rodzaju pobieranego pokarmu?”. Zapisuje na tablicy pomysły uczniów i podsumowuje burzę mózgów.
Nauczyciel wyświetla cele zajęć z sekcji „Wprowadzenie”, a następnie wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel dzieli uczniów na 4‑osobowe grupy. Każda z nich dostaje arkusz papieru i flamastry. Uczniowie na podstawie przeczytanego przed lekcją tekstu wypisują cechy charakterystyczne budowy żołądka i jelit. Każdej z cech przypisują funkcję pełnioną przez narząd, jaką umożliwia taka budowa.
Grupy kolejno prezentują wyniki swojej pracy. Nauczyciel w razie potrzeby dopowiada potrzebne informacje lub koryguje błędy.
Uczniowie zapoznają się z animacją zamieszczoną w e‑materiale i wykonują polecenie nr 1 („Scharakteryzuj budowę żołądka jednokomorowego prostego drapieżnika, zwracając uwagę na grubość ściany żołądka, jego powierzchnię i występowanie gruczołów”) oraz polecenie nr 2 („Wymień i porównaj pod względem budowy dwa typy żołądków występujące u roślinożerców. Zwróć uwagę na budowę i obecność gruczołów w części przedżołądkowej oraz części jelitowej”).
Uczniowie dzielą się znów na 4‑osobowe grupy i rozwiązują ćwiczenia interaktywne od 1 do 6 z sekcji „Sprawdź się”, od najłatwiejszego do najtrudniejszego. Grupa, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, wygrywa.
Faza podsumowująca:
Uczniowie odpowiadają w parach na pytania zawarte w gwieździe pytań. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą. Wybrane zespoły prezentują odpowiedzi na forum klasy.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia nr 7 i 8 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Animacja” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.