Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia 2022, Historia

Temat: Architektura i sztuka polskiego średniowiecza

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XIII. Kultura średniowiecza. Uczeń:
2) rozpoznaje dokonania okresu średniowiecza w dziedzinie kultury, z uwzględnieniem dorobku polskiego średniowiecza;
Treści nauczania - wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XIII. Kultura średniowiecza. Uczeń:
3) rozpoznaje dokonania okresu średniowiecza w dziedzinie kultury, z uwzględnieniem dorobku polskiego średniowiecza;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • charakteryzuje styl romański i gotycki;

  • omawia nowatorskie rozwiązania, które pojawiły się w architekturze polskiej i sztuce gotyku;

  • podaje przykłady zabytków romańskich i gotyckich na ziemiach polskich.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Architektura i sztuka polskiego średniowiecza”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i filmami w sekcji „Film + Sprawdź się” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

  2. Dwaj chętni/wybrani uczniowie (albo dwie grupy do trzech uczniów) przygotowują prezentacje na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj” oraz filmów. Nauczyciel rozdziela między nich zagadnienia tak, aby jedna osoba (albo jedna grupa) skupiła się na sztuce romańskiej, a druga – gotyckiej. Uczniowie mogą korzystać także z innych źródeł, a nauczyciel może służyć im podpowiedzią.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla uczniom temat i cel zajęć zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Krótko przedstawia planowany przebieg lekcji.

  2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji? Będą to obowiązujące ich kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranym osobom (lub przedstawicielom grup) zaprezentowanie swoich prac przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko dyskutują o prezentacjach, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje.

  2. Praca z multimedium („Wirtualny spacer”). Nauczyciel prosi, aby wybrany uczeń przeczytał polecenie nr 3: „Gotyckim budowniczym przyświecało hasło: „Bliżej Boga”. Określ na podstawie bazyliki św. Jakuba w Szczecinie, co ono oznaczało i w jaki sposób gotycka architektura spełniała tę funkcję”. Następnie prosi uczniów, aby podzielili się na 4‑osobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź.

  3. Uczniowie nadal pracują w grupach. Nna podstawie przeczytanego tekstu oraz informacji zawartych w filach i spacerze wirtualnym układają pytania do quizu dla innych grup. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na ilość poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską drużynę, np. ocenami z aktywności.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli na temat architektury i sztuki polskiego średniowiecza.

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów. Ocenia również przedstawione na początku lekcji prezentacje uczniowskie.

Praca domowa:

  1. Wykonaj polecenie 2 z multimedium.

  2. Wykonaj ćwiczenia nr 2 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

M. Walczak, Kościoły gotyckie w Polsce, Wydawnictwo M, Kraków 2015.

M. Walicki, Sztuka Polska przedromańska i romańska do schyłku XIII wieku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1971.

A. Grzybkowski, Gotycka architektura murowana w Polsce, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Wirtualny spacer”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.