Dla nauczyciela
Autor: Martyna Wojtowicz
Przedmiot: Historia 2022, Historia
Temat: Architektura i sztuka polskiego średniowiecza
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje styl romański i gotycki;
omawia nowatorskie rozwiązania, które pojawiły się w architekturze polskiej i sztuce gotyku;
podaje przykłady zabytków romańskich i gotyckich na ziemiach polskich.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja;
mapa myśli.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Architektura i sztuka polskiego średniowiecza”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i filmami w sekcji „Film + Sprawdź się” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.
Dwaj chętni/wybrani uczniowie (albo dwie grupy do trzech uczniów) przygotowują prezentacje na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj” oraz filmów. Nauczyciel rozdziela między nich zagadnienia tak, aby jedna osoba (albo jedna grupa) skupiła się na sztuce romańskiej, a druga – gotyckiej. Uczniowie mogą korzystać także z innych źródeł, a nauczyciel może służyć im podpowiedzią.
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla uczniom temat i cel zajęć zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Krótko przedstawia planowany przebieg lekcji.
Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji? Będą to obowiązujące ich kryteria sukcesu.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranym osobom (lub przedstawicielom grup) zaprezentowanie swoich prac przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko dyskutują o prezentacjach, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje.
Praca z multimedium („Wirtualny spacer”). Nauczyciel prosi, aby wybrany uczeń przeczytał polecenie nr 3: „Gotyckim budowniczym przyświecało hasło: „Bliżej Boga”. Określ na podstawie bazyliki św. Jakuba w Szczecinie, co ono oznaczało i w jaki sposób gotycka architektura spełniała tę funkcję”. Następnie prosi uczniów, aby podzielili się na 4‑osobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź.
Uczniowie nadal pracują w grupach. Nna podstawie przeczytanego tekstu oraz informacji zawartych w filach i spacerze wirtualnym układają pytania do quizu dla innych grup. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na ilość poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską drużynę, np. ocenami z aktywności.
Faza podsumowująca:
Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli na temat architektury i sztuki polskiego średniowiecza.
Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów. Ocenia również przedstawione na początku lekcji prezentacje uczniowskie.
Praca domowa:
Wykonaj polecenie 2 z multimedium.
Wykonaj ćwiczenia nr 2 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
M. Walczak, Kościoły gotyckie w Polsce, Wydawnictwo M, Kraków 2015.
M. Walicki, Sztuka Polska przedromańska i romańska do schyłku XIII wieku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1971.
A. Grzybkowski, Gotycka architektura murowana w Polsce, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015.
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Wirtualny spacer”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.