Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: | Krystyna Wosińska |
Przedmiot: | Fizyka |
Temat zajęć: | Analizujemy przepływ energii w postaci ciepła i pracy mechanicznej w silnikach i pompach cieplnych. |
Grupa docelowa: | III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony |
Podstawa programowa: | Cele kształcenia – wymagania ogólne II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych. Zakres rozszerzony Treści nauczania – wymagania szczegółowe I. Wymagania przekrojowe. Uczeń: 7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach; 19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu; VI. Termodynamika. Uczeń: 15) analizuje przepływ energii w postaci ciepła i pracy mechanicznej w silnikach i pompach cieplnych. |
Kształtowane kompetencje kluczowe: | Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:
|
Cele operacyjne: | Uczeń:
|
Strategie nauczania: | strategia eksperymentalno‑obserwacyjna (dostrzeganie i definiowanie problemów). |
Metody nauczania: | wykład informacyjny, pokaz multimedialny, analiza pomysłów. |
Formy zajęć: | - praca w grupach; |
Środki dydaktyczne: | komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia. |
Materiały pomocnicze: | e‑materiały „Co to jest silnik cieplny”, „Co to jest pompa ciepła”, „Jak zanalizować cykle termodynamiczne?”, „Cykl Carnota”. |
PRZEBIEG LEKCJI | |
Faza wprowadzająca: | |
| |
Faza realizacyjna: | |
Nauczyciel wyjaśnia przepływy energii w silniku cieplnym i pompie ciepła, odnosząc się do porównania z silnikiem i pompą hydrauliczną. Nauczyciel pyta uczniów o zastosowania zasady zachowania energii w silniku i pompie ciepła. Uczniowie zgłaszają pomysły związku między ciepłem pobranym, oddanym i pracą w tych urządzeniach, dochodząc z pomocą nauczyciela do właściwych wzorów. Uczniowie w grupach analizują cykle złożone z dwóch przemian izobarycznych i dwóch izochorycznych, przedstawione w układzie p – V i przebiegające w przeciwnych kierunkach i dochodzą do wniosku, który z nich jest cyklem pompy ciepła, a który cyklem silnika cieplnego. Uczniowie oglądają film‑samouczek. | |
Faza podsumowująca: | |
Uczniowie w grupach rozwiązują zadanie powiązane z filmem (Polecenie 1) i zadanie 7 z części „Sprawdź się”. | |
Praca domowa: | |
Zadania z części „Sprawdź się”: obowiązkowo 1‑4, do wyboru jedno z pozostałych zadań. | |
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: | Film samouczek może być wykorzystany przez uczniów po lekcji do powtórzenia i utrwalenia materiału. |