Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic SA
Temat zajęć
W jaki sposób powstają leki?
Grupa docelowa
Szkoła ponadpodstawowa
Ogólny cel kształcenia
Cele kształcenia – wymagania ogólne (etap IV)
Uczeń zdobywa wiedzę chemiczną w sposób badawczy – obserwuje, sprawdza, weryfikuje, wnioskuje i uogólnia; wykazuje związek składu chemicznego, budowy i właściwości substancji z ich zastosowaniami; posługuje się zdobytą wiedzą chemiczną w życiu codziennym w kontekście dbałości o własne zdrowie i ochrony środowiska naturalnego.
Kształtowane kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006 w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie r.
1) porozumiewanie się w języku ojczystym;
3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;
4) kompetencje informatyczne;
5) umiejętność uczenia się;
6) kompetencje społeczne i obywatelskie;
7) inicjatywność i przedsiębiorczość;
Cele (szczegółowe) operacyjne
Uczeń:
tłumaczy, co to jest lek;
charakteryzuje drogę leku – od pomysłu do wprowadzenia do aptek;
bada właściwości węgla aktywowanego;
tłumaczy związek między właściwościami węgla aktywowanego i jego zastosowaniem.
Metody/techniki kształcenia
pogadanka
pokaz multimedialny
metoda problemowa
metoda praktyczna: ćwiczenia laboratoryjne
Formy organizacji pracy
indywidualna
grupowa
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
Czynności organizacyjne.
Uwaga! Do przeprowadzenia tej lekcji potrzebne są:
- atrament, węgiel aktywowany, sączki;
- sprzęt i szkło laboratoryjne;
- ulotki informacyjne o węglu leczniczym (wersje papierowe lub ze strony epodreczniki.pl).
Nauczyciel przedstawia temat lekcji.
Informuje uczniów, że podczas lekcji zajmą się lekami, ich otrzymywaniem oraz badaniem właściwości składnika jednego z popularnych leków – węgla leczniczego.
Faza realizacyjna
1. Nauczyciel informuje uczniów, że obejrzą film o lekach. Poleca, aby zwrócili uwagę na sposób otrzymywania nowych leków. Uczniowie oglądają film „W jaki sposób powstają leki?”.
Podczas oglądania filmu uczniowie poszukują odpowiedzi na następujące pytania:
Jak można zdefiniować lek, a jak – suplement diety?
Z czego składa się lek?
Jak otrzymuje się nowe leki?
W jaki sposób naukowcy wybierają substancje, które są potencjalnymi lekami?
Jakie właściwości sprawiają, że np. antybiotyki, leki na zgagę czy różne substancje mogą być stosowane jako leki?
Czy można te właściwości obserwować już w laboratorium?
2. Wybrani uczniowie w sposób zwięzły udzielają odpowiedzi na powyższe pytania, a pozostałe osoby korygują ewentualne błędy w wypowiedziach.
3. Nauczyciel informuje uczniów, że zajmą się problemem badawczym, który brzmi „Jak działa węgiel aktywowany?”.
Uczniowie będą pracować w grupach dwu- lub trzyosobowych.
W obrębie każdej z grup uczniowie:
- wyszukają w Internecie nazwy leków o ogólnej nazwie „węgiel” (dla ułatwienia nauczyciel może podać nazwy handlowe),
- zapoznają się z treściami ulotek dołączanych do tych leków (ulotki preparatów są dostępne w Internecie),
- udzielą odpowiedzi na pytania:
Co jest substancją czynną i pomocniczą tego leku?
Jakie jest zastosowanie tego leku i w jaki sposób działa?
Jak można zdefiniować pojęcie „adsorpcja”?
- rozwiążą przedstawiony wcześniej problem badawczy – w tym celu powinni:
sformułować hipotezę,
wybrać metodę badawczą,
zaprojektować doświadczenie,
przeprowadzić badania, które potwierdzą hipotezę lub pozwolą ją odrzucić.
Uczniowie przedstawiają nauczycielowi do akceptacji projekt eksperymentu. Gdy nauczyciel zaakceptuje ich projekty, przystępują do pracy doświadczalnej.
W razie konieczności nauczyciel może podpowiedzieć, że hipoteza może brzmieć następująco: „węgiel aktywowany wykazuje właściwości adsorpcyjne” (można to także wyczytać z ulotki).
Metoda badawcza, z której skorzystają uczniowie, może obejmować rozdzielanie różnych mieszanin z wykorzystaniem węgla aktywowanego np. mieszaniny wody i atramentu, napoju typu cola itp.
4. Uczniowie pokazują wyniki swojej pracy, pamiętają o robieniu notatek, odrzucają lub przyjmują hipotezę. Porównują swoje wyniki z wynikami innych uczniów.
Faza podsumowująca
Nauczyciel podsumowuje lekcję z wykorzystaniem ekranu „Podsumowanie”.
Nauczyciel zadaje pracę domową.
Praca domowa
1. Znaleźć kilka innych zastosowań węgla aktywowanego i je opisać.
2. Rozwiązać zadania interaktywne.
Metryczka
Tytuł
W jaki sposób powstają leki?
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał sie odnosi
Liceum klasa 1
2.10. Działanie niektórych substancji na człowieka
1. Lecznicze i toksyczne działania substancji chemicznych
2. Wybrane substancje o właściwościach leczniczych
Przedmiot
Chemia
Etap edukacyjny
Szkoła ponadpodstawowa
Podstawa programowa
Cele kształcenia – wymagania ogólne (etap IV)
II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów.
Uczeń zdobywa wiedzę chemiczną w sposób badawczy – obserwuje, sprawdza, weryfikuje, wnioskuje i uogólnia; wykazuje związek składu chemicznego, budowy i właściwości substancji z ich zastosowaniami; posługuje się zdobytą wiedzą chemiczną w życiu codziennym w kontekście dbałości o własne zdrowie i ochrony środowiska naturalnego.
Cele szczegółowe
3. Chemia wspomaga nasze zdrowie. Chemia w kuchni. Uczeń:
3) tłumaczy, na czym mogą polegać i od czego zależeć lecznicze i toksyczne właściwości substancji chemicznych (dawka, rozpuszczalność w wodzie, rozdrobnienie, sposób przenikania do organizmu) aspiryny
Nowa podstawa programowa
Szkoła ponadpodstawowa, zakres podstawowy
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Pozyskiwanie, przetwarzanie i tworzenie informacji. Uczeń:
1) pozyskuje i przetwarza informacje z różnorodnych źródeł z wykorzystaniem technologii informacyjno‑komunikacyjnych;
II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Uczeń:
1) opisuje właściwości substancji i wyjaśnia przebieg procesów chemicznych;
4) wskazuje na związek między właściwościami substancji a ich budową chemiczną;
5) wykorzystuje wiedzę i dostępne informacje do rozwiązywania problemów chemicznych z zastosowaniem podstaw metody naukowej;
6) stosuje poprawną terminologię;
III. Opanowanie czynności praktycznych. Uczeń:
1) bezpiecznie posługuje się sprzętem laboratoryjnym i odczynnikami chemicznymi;
2) projektuje i przeprowadza doświadczenia chemiczne, rejestruje ich wyniki w różnej formie, formułuje obserwacje, wnioski oraz wyjaśnienia;
3) stawia hipotezy oraz proponuje sposoby ich weryfikacji;
4) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XXI. Chemia wokół nas. Uczeń:
4) wyjaśnia, na czym mogą polegać i od czego zależeć lecznicze i toksyczne właściwości substancji chemicznych (dawka, rozpuszczalność w wodzie, rozdrobnienie, sposób przenikania do organizmu), np. aspiryny, nikotyny, etanolu (alkoholu etylowego);
5) wyszukuje informacje na temat działania składników popularnych leków (np. węgla aktywowanego, aspiryny, środków neutralizujących nadmiar kwasu w żołądku).
Kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006 w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie r.
1) porozumiewanie się w języku ojczystym;
3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;
4) kompetencje informatyczne;
5) umiejętność uczenia się;
6) kompetencje społeczne i obywatelskie;
7) inicjatywność i przedsiębiorczość;
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Uczeń:
krótko omawia historię stosowania aspiryny,
podaje nazwę substancji czynnej w aspirynie,
wymienia właściwości aspiryny, w tym skutki uboczne,
krótko charakteryzuje drogę leku – od pomysłu do wprowadzenie do aptek
Powiązanie z e‑podręcznikiem
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/169412/v/30/t/student‑canon/m/igNnukUVYQ#igNnukUVYQ_d5e135
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/169412/v/30/t/student‑canon/m/igNnukUVYQ#igNnukUVYQ_d5e206
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/169412/v/30/t/student‑canon/m/igNnukUVYQ#igNnukUVYQ_d5e342