SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Barbara Lenartowicz

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Występowanie lodowców górskich na kuli ziemskiej

Grupa docelowa: czteroletnie liceum ogólnokształcące, pięcioletnie technikum, zakres podstawowy, klasa I

Podstawa programowa:

IV. Hydrosfera: zasoby wód na Ziemi, morza, prądy morskie, sieć rzeczna, lodowce.

Uczeń:

5. wyjaśnia proces powstawania lodowców i przedstawia ich występowanie na Ziemi.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne.

Uczeń:

• opisuje rozmieszczenie lodowców górskich na kuli ziemskiej,

• korzysta z fotografii, map w celu pozyskania i przetworzenia informacji,

• ocenia wpływ zmian klimatycznych na zasięg lodowców.

Strategie nauczania: konstruktywizm

Metody nauczania: miniwykład, praca z atlasem geograficznym, praca z e‑materiałami

Formy zajęć: praca w grupach, zbiorowa

Środki dydaktyczne: atlas geograficzny, e‑materiał, komputer, rzutnik

Materiały pomocnicze

Zalecana literatura:

• J. Marciniak, Lodowce kuli ziemskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Nauczyciel pokazuje fotografie lodowców górskich występujących na poszczególnych kontynentach, zamieszczone w e‑materiale. Prosi uczniów o przypomnienie warunków tworzenia się pokryw lodowych na Ziemi. Podanie tematu i celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup. Przyporządkowuje każdej grupie inny kontynent, dla którego uczniowie będą wykonywać kartę pracy:

  • grupa I – Europa,

  • grupa II – Azja,

  • grupa III – Ameryka Północna,

  • grupa IV – Ameryka Południowa,

  • grupa V – Australia i Oceania.

• Nauczyciel rozdaje karty pracy i przedstawia instrukcję do wykonania poleceń. Korzystając z mapy znajdującej się w grafice interaktywnej, uczniowie ustalają na wskazanym kontynencie miejsca występowania lodowców górskich. Na poszczególnych kontynentach może znajdować się różna liczba takich obszarów.

• W pierwszej kolumnie uczniowie wpisują nazwę regionu geograficznego, w którym występują lodowce górskie. Korzystając z grafiki interaktywnej, znajdują ich miejsca występowania i odczytują z atlasu nazwy pasm górskich. W drugiej kolumnie uczniowie wpisują część kontynentu, w której położone są lodowce i określają kierunki świata oraz oddalenie od wybrzeży. Do realizacji tego polecenia uczniowie wykorzystują mapy w atlasie geograficznym i grafikę interaktywną.

• W trzeciej kolumnie uczniowie wpisują odczytaną z map ogólnogeograficznych kontynentów (atlas geograficzny) wysokość n.p.m., powyżej której znajdują się lodowce.

• W czwartej kolumnie uczniowie wpisują typ klimatu, w którym występują lodowce górskie. Podają cechy klimatu sprzyjające powstawaniu lodowców. Do realizacji zadania wykorzystują mapę stref klimatycznych (atlas geograficzny) oraz blok tekstowy.

• Po uzupełnieniu kart pracy wybrany uczeń z grupy referuje odpowiedź. Wskazuje na mapie ściennej obszary występowania lodowców górskich. Uczniowie z pozostałych grup analizują uwarunkowania i rozmieszczenie analizowanych lodowców.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel prosi o usystematyzowanie wiedzy dotyczącej rozmieszczenia lodowców górskich. Uczniowie utrwalają wiedzę przez wykonanie ćwiczeń z e‑materiału.

Praca domowa

Odszukaj w internecie informacje na temat przyczyn zmniejszania się pokryw lodowych na Ziemi oraz napisz, jak zjawisko to wpływa na występowanie lodowców górskich.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Mapę zamieszczoną w medium bazowym można wykorzystać do samodzielnej, indywidualnej analizy przez uczniów rozmieszczenia lodowców górskich na kuli ziemskiej. Następnie, wykorzystując metodę burzy mózgów, można ustalić ogólne prawidłowości i uwarunkowania występowania tych zjawisk.