Imię i nazwisko autora:

Bartłomiej Klus

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Przykłady zastosowań zasad dynamiki

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.
III. Planowanie i przeprowadzanie obserwacji lub doświadczeń oraz wnioskowanie na podstawie ich wyników.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
II. Mechanika. Uczeń:
14) posługuje się pojęciem pędu i jego jednostką; interpretuje II zasadę dynamiki jako związek między zmianą pędu i popędem siły.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. poda relację, jaka wiąże zmianę pędu ciała i popęd siły działającej na to ciało;

2. wyjaśni, dlaczego zmiana wartości pędu jest wprost proporcjonalna do czasu, w jaki siła działa na ciało;

3. wykorzysta zdobytą wiedzę w analizie przykładów rachunkowych i rozwiązywaniu zadań.

Strategie nauczania:

IBSE (Inquiry‑Based Science Education - nauczanie/uczenie się przez odkrywanie/dociekanie naukowe)

Metody nauczania:

burza mózgów, analiza pomysłów

Formy zajęć:

praca w grupach, praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

niewielki klocek, który może zostać wprawiony w ruch na blacie stołu; symulacja interaktywna przedstawiająca związek pomiędzy zmianą pędu i popędem siły; zestaw zadań

Materiały pomocnicze:

e‑materiał: „Jaki jest związek między zmianą pędu i popędem siły?”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel na początku lekcji przeprowadza pokaz, w którym wprawia w ruch klocek przesuwający się po blacie stołu. Klocek ma prędkość początkową, a następnie puszczony swobodnie po stole zaczyna zwalniać. Nauczyciel zadaje pytanie: Dlaczego prędkość klocka maleje? Uczniowie dochodzą do wniosku, że prędkość klocka maleje, ponieważ działa na niego siła tarcia. Zmiana prędkości następuje w pewnym czasie, kiedy działa na niego siła. Nauczyciel wprowadza pojęcie popędu siły.

Faza realizacyjna:

Uczniowie zapoznają się z tekstem e‑materiału oraz symulacją interaktywną.
Uczniowie wyprowadzają związek pomiędzy zmianą pędu i popędem siły - ochotnik omawia, jak wyprowadził tę zależność. 
Uczniowie, w grupach, rozwiązują i analizują przykład 1, zawarty w e‑materiale, i zadania 4 i 5 zamieszczone w zestawie zadań, utrwalając w ten sposób zdobyte informacje. Następnie, reprezentanci grup, przedstawiają rozwiązania na tablicy.

Faza podsumowująca:

Uczniowie odnoszą się do postawionych sobie celów lekcji, ustalają które osiągnęli, a które wymagają jeszcze pracy, jakiej i kiedy. W razie potrzeby nauczyciel dostarcza im informację zwrotną.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i poszerzają rozumienie czytając powtórnie tekst e‑materiału i analizując symulacją interaktywną. Uczniowie rozwiązują samodzielnie w domu zadania 7‑8 z dołączonego zestawu zadań.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Symulacja interaktywna może zostać wykorzystana w trakcie lekcji na temat II zasady dynamiki.