SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Transport wodny i jego znaczenie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programow

Zakres podstawowy: XII. Usługi: zróżnicowanie sektora usług, rola usług komunikacyjnych, edukacyjnych, finansowych i turystycznych oraz wymiany towarowej w rozwoju społeczno‑gospodarczym, rodzaje transportu, atrakcyjność regionów turystycznych świata.

Uczeń:

4. przedstawia zalety i wady różnych rodzajów transportu oraz charakteryzuje uwarunkowania ich rozwoju w wybranych państwach świata, w tym w Polsce.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wymienia rodzaje transportu wodnego,

• ocenia znaczenie transportu wodnego w przemieszczaniu osób i towarów,

• przedstawia główne drogi transportu wodnego,

• wskazuje prawidłowości w rozmieszczeniu głównych portów morskich na świecie,

• wyjaśnia istotę i znaczenie żeglugi kabotażowej,

• wymienia korzyści z rejestrowania statków w krajach „taniej bandery”,

• ocenia rolę głównych kanałów morskich na świecie.

Strategie nauczania: konektywizm

Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem, JIGSAW

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (i/lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

S. Berezowski, Geografia transportu – przegląd problemów z różnych krajów świata, PWN, Warszawa 1962.

Geografia gospodarcza świata, I. Fierla (red.), PWE, Warszawa 2003.

Podstawy geografii społeczno‑ekonomicznej świata, B. Luchter, J. Wrona (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2018.

UNCTAD, Review of Maritime Transport 2019 (dostęp 10.02.2021).

UNECE, Transport Statistics (dostęp 10.02.2021).

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie stanu klasy).

• Sprawdzenie zadania domowego.

• Dialog z uczniami mający na celu podsumowanie ostatniej lekcji.

• Przeczytanie przez uczniów wprowadzenia do e‑materiału i krótka dyskusja na ten temat.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat rodzajów transportu morskiego.

• Nauczyciel dzieli uczniów na kilka grup. Każda z grup siada w wyznaczonym przez nauczyciela miejscu w klasie i ma za zadanie, korzystając z e‑materiału, opracować wybrane zagadnienia dotyczące transportu wodnego. Zagadnienia ustala nauczyciel w zależności od liczebności klasy i zainteresowań uczniów, np. znaczenie transportu morskiego, największe porty morskie na świecie, główne szlaki żeglugi śródlądowej na świecie itp.

• Po zakończonej pracy nauczyciel tworzy nowe grupy w taki sposób, żeby w nowej grupie znalazła się przynajmniej jedna osoba z każdej z pierwotnych grup. Nowe grupy siadają w wyznaczonym przez nauczyciela miejscu.

• Zadaniem uczniów w nowo utworzonych grupach jest przekazanie swojej wiedzy – czyli tego, co ustalili w poprzednich grupach – kolegom i koleżankom.

• Po zakończonym zadaniu uczniowie wracają do pierwotnych zespołów, by wymienić się zdobytą wiedzą. Następuje klasowa dyskusja na ten temat. Nad jej przebiegiem czuwa nauczyciel.

• Następnie uczniowie wykonują w parach polecenie z części Przeczytaj. Chętni uczniowie prezentują swoje odpowiedzi. Następuje klasowa dyskusja na ten temat. Trudniejsze kwestie objaśnia nauczyciel, prezentując na ekranie odpowiednie fragmenty e‑materiału.

• W kolejnym etapie nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Prosi o wysłuchanie audiobooka. Zadaniem każdego zespołu jest wykonanie polecenia do tego multimedium, zwracając uwagę na jeden spośród czterech kanałów morskich. Po zakończonej pracy następuje klasowa dyskusja na ten temat. Nad jej przebiegiem czuwa nauczyciel.

• Następnie uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne. Chętne osoby prezentują wyniki na forum klasy. Etap ten kontroluje nauczyciel.

Faza podsumowująca

• Uczniowie układają w parach krzyżówkę sprawdzającą wiadomości z tego e‑materiału. Etap ten kontroluje nauczyciel.

• Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.

• Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

Praca domowa

• Pary uczniów wymieniają się wzajemnie zaprojektowanymi krzyżówkami i rozwiązują je.

• Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Audiobook może posłużyć w fazie realizacyjnej oraz podsumowującej, a także po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości) i przed lekcją (strategia odwróconej klasy). Znajdzie również swoje zastosowanie na lekcji powtórzeniowej.