Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Elekcja Stanisława Augusta Poniatowskiego i pierwsze reformy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia okoliczności wyboru Stanisława Poniatowskiego na króla Polski.

• omawia spór między głównymi stronnictwami ówczesnej Rzeczpospolitej – tzw. Familią i ich przeciwnikami.

• omawia próby reform i ocenia znaczenie sejmu konwokacyjnego.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla temat zajęć i poleca, by na jego podstawie uczniowie sformułowali cel lekcji oraz kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do sześciu. Łączą się w zespoły według przydzielonych numerów. Każda grupa zapoznaje się z fragmentem materiału z sekcji „Przeczytaj” i opracowuje najważniejsze informacje:

• Grupa 1 i 4 – Kariera Poniatowskich oraz Katarzyna i Stanisław;

• Grupa 2 i 5 – Pierwsze reformy Familii;

• Grupa 3 i 6 – Próby reform.

Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z multimedium („Schemat”). Nauczyciel czyta polecenie 2: „Oceń wpływ reform sejmu konwokacyjnego na usprawnienie rządów w Polsce” i poleca uczniom, aby w parach wykonali zadanie w oparciu o wskazówki zawarte w e‑materiale. Po ustalonym czasie wybrana para uczniowska (albo ochotnicy) przedstawia propozycję odpowiedzi, pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie nr 3.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel poleca, aby uczniowie wykonali indywidualnie ćwiczenia 1, 5 i 6 z sekcji „Film + Sprawdź się”. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

Faza podsumowująca:

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.

2. Na zakończenie nauczyciel omawia przebieg lekcji i dokonuje oceny pracy grup uczniowskich.

Praca domowa:

1. Zapoznaj się z filmami z sekcji „Film + Sprawdź się” i wykonaj dołączone do nich polecenia.

Msteriały pomocnicze:

Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 17, Upadek międzynarodowego znaczenia Polski w wieku XVII‑XVIII, oprac. Z. Libiszowska, Warszawa 1960.

Wielka historia Polski, t. 1–10, Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011–2019.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie na podstawie sekcji „Schemat” przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.