Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Udomowienie zwierząt.

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa II

X. Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo: czynniki rozwoju rolnictwa, struktura użytków rolnych, obszary upraw i chów zwierząt, zrównoważona gospodarka leśna, rybactwo (morskie i śródlądowe, akwakultura).

Uczeń:

3) wyjaśnia zasięg geograficzny głównych upraw i chowu zwierząt na świecie.

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Uczeń:

• podaje przykłady udomowionych zwierząt gospodarskich,

• rozróżnia pojęcia: “udomowienie” i “oswojenie”,

• charakteryzuje etapy oraz wskazuje główne okresy i obszary udamawiania zwierząt gospodarskich,

• ocenia pozytywne i negatywne skutki udomowienia zwierząt.

Strategie: odwrócona klasa

Metody nauczania: dyskusja, praca z e‑materiałem, pogadanka, poster

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach (lub grupach), praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub/i tablety z dostępem do internetu), mapa świata, zeszyt przedmiotowy

Bibliografia:

• Grzebisz W., Szramka H., Wielka Encyklopedia Geografii Świata. Tom XI. Rolnictwo i leśnictwo, Wyd. Kurpisz, Poznań 1998,

• Falkowski J., Kostrowicki J., Geografia rolnictwa świata, PWN, Warszawa 2005,

• Fierla I. (red.), Geografia gospodarcza świata, PWE, Warszawa 2005,

• Wrona J., (red.), Podstawy geografii ekonomicznej, PWE, Warszawa 2006,

• Litwińczuk Z., Udomowienie i hodowla zwierząt jako istotny element rozwoju cywilizacji,

• „Przegląd Hodowlany” 2, 2017.

Netografia (dostęp: 19.11.2019):

• http://www.archeo.uw.edu.pl/swarch/Swiatowit‑r2003‑t5_(46)-nB‑s187‑192.pdf,

• https://www.national‑geographic.pl/ludzie/udomowianie‑zwierzat.

PRZEBIEG LEKCJI

Kilka lekcji wcześniej nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie informacji na temat: Udomowienie wybranych zwierząt gospodarskich. Dzieli uczniów na sześć grup. Każda z nich ma za zadanie przygotować poster przedstawiający obszar i okres udomowienia danego zwierzęcia, a także grafiki ilustrujące jego przodka i obecny wygląd danego gatunku. Zwierzęta do wyboru: kozy, owce, bydło, trzoda chlewna, kury, konie. W tym celu nauczyciel zaleca zapoznać się z niniejszym e‑materiałem, bibliografią i netografią zamieszczoną powyżej oraz innymi źródłami informacji geograficznej.

• Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie stanu klasy).

• Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat rozmieszczenia głównych zwierząt gospodarskich na świecie.

• Przedstawienie celów lekcji.

• Nauczyciel rozpoczyna dyskusję na temat tego, czym jest udomowienie oraz czym się ono różni od oswojenia. Chętni uczniowie zabierają głos w dyskusji. Nauczyciel może posiłkować się fragmentem e‑materiału.

• Następnie nauczyciel rozpoczyna pogadankę na temat gatunków zwierząt kręgowych i bezkręgowych, które człowiek udomowił, a także na temat tych, które są w trakcie udamawiania. W tym celu może wyświetlić na ekranie tekst i zdjęcia z bloku tekstowego e‑materiału.

• W kolejnym etapie nauczyciel kontynuuje dyskusję, zadając uczniom pytania: Jakie skutki niesie za sobą udomowienie zwierząt gospodarskich? Czym się różnią zwierzęta dziko żyjące od hodowlanych? Co człowiek może dzięki temu zyskać? Może on objaśnić zagadnienie, wyświetlając fragment e‑materiału.

• Nauczyciel prosi uczniów o zaprezentowanie i omówienie swoich posterów. Ustala on kolejność wystąpień. W dyskusję włączają się pozostali uczniowie. Nad jej przebiegiem czuwa nauczyciel.

• Następnie nauczyciel podsumowuje wypowiedzi uczniów oraz wyświetla fragment e‑materiału dotyczący głównych okresów udamawiania zwierząt. Ponadto prosi uczniów o wykonanie w parach polecenia 1 z bloku tekstowego. Po tym zadaniu zgłaszają oni swoje pomysły, które następnie są weryfikowane przez nauczyciela.

• W następnym etapie lekcji nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku ćwiczeń interaktywnych. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują je.

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi przez uczniów, a także przez wyświetlenie filmu z grafika interaktywną.

• Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.

• Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

• Chętni uczniowie mogą sporządzić mapę (ręcznie lub komputerowo) przedstawiającą rejony udomowienia wybranych zwierząt gospodarskich. Ponadto mogą oni także znaleźć informacje o udomowieniu psa i sporządzić na ten temat notatkę w zeszycie,

• Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended‑learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: film może posłużyć zarówno w trakcie lekcji, jak i przed lekcją (do strategii odwróconej klasy) oraz po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości). Może także znaleźć swoje zastosowanie na lekcji powtórzeniowej.