Imię i nazwisko autora: Małgorzata Karska

Przedmiot: Język obcy nowożytny nauczany jako drugi – język rosyjski

Temat zajęć: Ве́чером вы́падет снег / Wieczorem spadnie śnieg

Grupa docelowa: II etap edukacyjny, klasa VII, poziom A1 

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wersja II.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (II etap edukacyjny, klasy VII i VIII)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
12) świat przyrody (np. pogoda, pory roku, rośliny i zwierzęta, krajobraz).
II. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑maile, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, teksty narracyjne, wpisy na forach i blogach):
1) określa główną myśl tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę);
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i zjawiska;
5) wyraża swoje opinie;
V. Uczeń tworzy bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, pocztówkę, e‑mail, historyjkę, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i zjawiska;
5) wyraża swoje opinie;
VII. Uczeń reaguje w formie bardzo prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami;
VIII. Uczeń przetwarza bardzo prosty tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • nazywa miesiące zimowe oraz zimowe zjawiska pogodowe w języku rosyjskim;

  • opowiada w języku rosyjskim o pogodzie oraz o zimowych aktywnościach za pomocą poprawnych form przymiotników miękkotematowych, takich jak зи́мний, си́ний, дома́шний.

  • pisze wiadomość do kolegi lub koleżanki o tym, jak odbiera zimę, jakie są jej zalety i jakie ciekawe zajęcia są związane z zimą.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • wzmacnia swoje zainteresowanie językiem rosyjskim, poznając nowy obszar („świat przyrody”) – zdobywa wiedzę na temat najzimniejszej osady na świecie;

  • uświadamia sobie podobieństwo brzmienia nazw miesięcy w języku angielskim i rosyjskim.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe – grupowanie informacji w określone kategorie, użycie obrazu i dźwięku, powtarzanie nowych konstrukcji, skojarzenia, stosowanie nowych słów w znanym kontekście;

  • strategie kognitywne – analiza wiedzy zdobytej w celu udzielenia właściwej odpowiedzi, łączenie w pary, powtarzanie, utrwalanie materiału, organizacja wiedzy;

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia słów na podstawie znajomości języka ojczystego, użycie gestów, mimiki;

  • strategie afektywne – motywowanie do nauki poprzez wprowadzenie elementów kulturowych; tworzenie warunków do nabierania przez uczniów pewności siebie;

  • strategie społeczne – zadawanie pytań, współpraca podczas wykonywania zadań, umiejscowienie siebie wśród innych.

Metody i techniki nauczania:

  • metoda dedukcji;

  • metoda programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne;

  • metoda audiowizualna – techniki: praca z materiałami audio, z prezentacją, grafikami;

  • metoda audiolingwalna – techniki: powtarzanie krótkich pytań oraz odpowiedzi na nie, nowo poznanych słów i wyrażeń, minidialogi;

  • metoda kognitywna – techniki: analiza materiału leksykalno‑gramatycznego – odmiana przymiotników miękkotematowych.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna – zadania do poszczególnych części;

  • praca w parach – pytania i odpowiedzi.

Środki dydaktyczne:

  • komputer z dostępem do internetu i możliwością odtwarzania dźwięku, projektor multimedialny, zeszyt przedmiotowy.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel, opowiadając o zimie, zwraca uwagę uczniów na podobieństwo brzmienia słowa зима do polskiego ekwiwalentu oraz na podobieństwo brzmieniowe nazw miesięcy w języku angielskim i rosyjskim. Uczniowie powinni uświadomić sobie, że większość nazw są w stanie odgadnąć dzięki znajomości języka angielskiego. Przedstawiając nazwy zimowych miesięcy, nauczyciel zwraca uwagę uczniów na ich zapis (ze znakiem miękkim na końcu).

  • Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na znaczenie przymiotnika зи́мний – zimowy, jego pomyłkowe skojarzenie z polskim przymiotnikiem zimny – холо́дный.

  • Nauczyciel wprowadza element geograficzno‑kulturowy związany z Rosją. Zapoznaje uczniów z zawartą we wprowadzeniu do e‑materiału ciekawostką na temat najzimniejszej osady na świecie – Ojmiakonu.

  • Nauczyciel zapisuje temat i cele lekcji na tablicy.

Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel proponuje przeczytanie tekstu z części „Przeczytaj”. W tekście jest zawarty materiał prezentujący słownictwo związane z zimą oraz wybrane zagadnienia gramatyczne. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1–4 z tej części. Ćwiczenia polegają między innymi na utrwaleniu słownictwa zawartego w tekście źródłowym oraz zrozumieniu tekstu źródłowego.

  • Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na przymiotnik miękkotematowy зимний i prezentuje jego odmianę. Podaje kilka szczegółów dotyczących końcówek wyrazów twardotematowych i miękkotematowych: а‑я, о‑е/ё, ы‑и, у‑ю. Po zrozumieniu zasady uczniowie będą z większą łatwością tworzyć różne formy bez konieczności uczenia się ich na pamięć. Uczniowie zapoznają się z odmianą przymiotników miękkotematowych.

  • Uczniowie wykonują ćwiczenia 4–6 z części „Zapamiętaj”, polegające na poprawnym zastosowaniu przymiotników miękkotematowych w zdaniach.

  • Nauczyciel przedstawia uczniom multimedium – prezentację, która zawiera informacje o formach spędzania czasu przez uczniów podczas miesięcy zimowych. Uczniowie zapoznają się z mapą pojęć zamieszczoną na ostatnim slajdzie, prezentującą zimowe aktywności i atrakcje podczas ferii zimowych. Uczniowie tworzą wypowiedzi ustne o tym, co najbardziej lubią robić w zimowe dni. Uczniowie wykonują polecenia do multimedium polegające na utrwaleniu zawartego w prezentacji multimedialnej słownictwa, sprawdzeniu opanowania oraz zrozumienia przez uczniów treści prezentacji multimedialnej.

  • Uczniowie – po przeanalizowaniu prezentacji, powtarzaniu za lektorem komentarzy, odczytywaniu napisów na poszczególnych slajdach – tworzą proste wypowiedzi na temat zimy. Nauczyciel może zaproponować wybrane ćwiczenia z kącika gramatycznego oraz z części e‑materiału zawierającej multimedium.

  • Uczniowie w parach zadają sobie nawzajem pytania o plany na ferie zimowe lub o to, co robili podczas ostatnich ferii zimowych. Jest to ćwiczenie powtórzeniowe również w zakresie czasu przyszłego i przeszłego.

  • Uczniowie wykonują ćwiczenia 1–6 z części „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

  • Nauczyciel pyta uczniów, czego dowiedzieli się na lekcji i w jakim stopniu osiągnęli cele lekcji.

  • Nauczyciel rozdaje uczniom papierowe kartoniki i ustawia na stole trzy pudełka z emotikonami: z uśmiechniętą buźką, neutralną buźką i smutną buźką, uczniowie wrzucają otrzymane kartoniki do wybranego przez siebie pudełka. W ten sposób uczniowie oceniają, w jakim stopniu cele lekcji zostały zrealizowane.

Praca domowa:

  • Na podstawie wiedzy zdobytej na lekcji uczniowie mogą wykonać ćwiczenie 7. lub 8. z części „Sprawdź się” albo napisać kilka zdań na temat zimy. Na kolejnej lekcji nauczyciel powinien sprawdzić prace uczniów i najlepsze prace odczytać na forum klasy.

Materiały pomocnicze:

  • Zdjęcia, obrazki, ilustracje przedstawiające zimowe zjawiska pogodowe oraz podejmowane zimą aktywności.

  • Kartoniki, za pomocą których uczniowie ocenią stopień realizacji celów lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • W trakcie lekcji – uczniowie z nauczycielem analizują materiał z prezentacji i na tej podstawie opowiadają o zimie i tworzą dialogi.

  • Po lekcji – na podstawie prezentacji i zawartej w niej mapie pojęć uczniowie mogą stworzyć własną małą mapę pojęć na temat zimowych zjawisk pogodowych.