Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Przebieg reformacji w innych krajach europejskich

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje, jak wyglądało rozpowszechnianie się reformacji w Europie;

• wyjaśnia, kiedy i w jakich okolicznościach powstał Kościół anglikański;

• przedstawia, kiedy i jak nastąpiła rewolucja w komunikacji społecznej;

• charakteryzuje znaczenie wynalazku Gutenberga dla rozprzestrzeniania się reformacji.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji. Określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu.

2. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie powinni przypomnieć sytuację w Kościele na początku XVI w., dążenia reformatorskie oraz wystąpienie Marcina Lutra i początek reformacji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu e‑materiału. Indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Pytanie powinny mieć formułę otwartych. Następnie uczniowie zadają swoje pytania dowolnie wybranej osobie z klasy i odpowiadają na nie.

2. Praca z multimedium („Film”). Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie nr 2: „Scharakteryzuj elementy ułatwiające rozprzestrzenianie się luteranizmu”. Poleca uczniom, aby podzielili się na 4- lub 5‑osobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi na podstawie zaprezentowanego pierwszego z filmów. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie nr 3, wyjaśniając popularność kalwinizmu w katolickiej Francji.

3. Nauczyciel wyświetla drugi z filmów. Tym razem prosi uczniów, aby w parach wykonali polecenie nr 4 na podstawie obejrzanego materiału.

4. W kolejnym kroku nauczyciel, nawiązując do polecenia nr 5, zadaje uczniom pytania: W których państwach europejskich w XVI wieku rozwinęła się reformacja? Jakie znaczenie dla jej utrzymania się miała prowadzona przez władców polityka religijna? Uczniowie przedstawiają propozycje odpowiedzi, krótko dyskutują.

Faza podsumowująca:

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.

2. Na zakończenie nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 2 i 3 z sekcji „Mapa interaktywna + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Wiek XVI‑XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska‑Bondaruk, S.B. Lenard, PWN, Warszawa 1997.

Wielka historia świata. Tomy 1‑12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‑2006.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z filmami oraz mapą interaktywną, aby przygotować się do późniejszej pracy.