Dla nauczyciela
Autor: Zuzanna Szewczyk
Przedmiot: biologia
Temat: Figury mitotyczne i mejotyczne
Grupa docelowa: III etap edukacyjny – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Przyporządkujesz układy chromosomów do stadiów mitozy i mejozy.
Porównasz przebieg obu podziałów komórkowych.
Opiszesz sposób przemieszczania się chromosomów podczas podziału mitotycznego i mejotycznego komórki.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
rozmowa kierowana;
dyskusja;
ćwiczenia interaktywne;
mapa myśli;
metoda stolików eksperckich;
gra dydaktyczna.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
arkusze papieru A1, flamastry.
Przed lekcją:
Uczniowie przypominają sobie informacje na temat przebiegu i znaczenia mitozy i mejozy.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel prosi chętnych uczniów, aby na podstawie dotychczas zdobytej wiedzy zdefiniowali pojęcia mitozy i mejozy i scharakteryzowali te procesy. Klasa ocenia poprawność ich odpowiedzi, koryguje lub uzupełnia je.
Nauczyciel prosi wskazaną (lub wybraną) osobę o odczytanie tematu e‑materiału oraz wprowadzenia do lekcji. Następnie zadaje uczniom pytanie: „Czy domyślacie się lub wiecie, czym są te figury w procesach mitozy i mejozy?”. Ochotnik zapisuje wszystkie odpowiedzi na tablicy.
Nauczyciel omawia cele zajęć, a następnie wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.
Faza realizacyjna:
Uczniowie indywidualnie zapoznają się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” e‑materiału. Konfrontują z nim zapisaną na początku lekcji na tablicy odpowiedź dotyczącą figur mitotycznych i mejotycznych.
Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy i prosi ich, by opierając się na e‑materiale, przygotowali informacje w formie mapy myśli na przydzielone tematy:
grupa I i II: układ chromosomów w stadiach mitozy;
grupa III i IV: układ chromosomów w stadiach mejozy.
Grupy wybierają po dwóch ekspertów, którzy najlepiej opanują otrzymane zagadnienia. Następnie eksperci zamieniają się grupami (I z III, II z IV) i przekazują zdobytą wiedzę. Po upływie wyznaczonego czasu eksperci wracają do swoich grup.
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Następnie wspólnie z nauczycielem omawiają prawidłowe rozwiązania.
Faza podsumowująca:
Uczniowie w grupach rozwiązują quiz w sekcji „Gra edukacyjna”. Każde poprawnie wykonane zadanie jest punktowane. Wygrywa grupa, która uzyska najwięcej punktów.
Uczniowie wykonują polecenie nr 3 do gry edukacyjnej.
Nauczyciel dokonuje podsumowania najważniejszych informacji przedstawionych na lekcji oraz wyjaśnia wątpliwości uczniów.
Nauczyciel ocenia zaangażowanie uczniów podczas zajęć.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 4 i 5.
Materiały pomocnicze:
Neil A. Campbell i in., Biologia Campbella, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania gry edukacyjnej:
Gra edukacyjna może również zostać wykorzystana w ramach lekcji powtórkowej.