Dla nauczyciela
Autorka: Dorota Czarny
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Historia, funkcje, systemy źródeł prawa
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
V. Prawo w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
2) przedstawia źródła prawa w Rzeczypospolitej Polskiej – wykazuje szczególną moc konstytucji; przedstawia procedurę ustawodawczą.
Zakres rozszerzony
XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
1) rozróżnia źródła, z których wywodzą się normy w różnych systemach prawnych (prawo: zwyczajowe, precedensowe, religijne, pozytywne).
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wskazuje najważniejsze funkcje prawa;
charakteryzuje systemy źródeł prawa;
analizuje typy poleceń do ćwiczeń dotyczących historii, funkcji oraz systemów źródeł prawa;
ocenia swoją wiedzę, wykonując zestaw ćwiczeń.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
JIGSAW;
analiza tekstu źródłowego;
quiz;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
flipcharty i markery;
pudełko na pytania uczniów.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją.
1. Uczniowie mają za zadanie zapoznać się z tematem w e‑materiale w celu aktywnego uczestnictwa w lekcji podsumowującej. Następnie na pojedynczych kartkach zapisują 5 pytań.
Faza wstępna
1. Nauczyciel przedstawia temat lekcji.
2. Uczniowie na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją proponują cele zajęć.
3. Nauczyciel prosi uczniów, aby do pudełka wrzucili przygotowane w domu pytania.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie tworzą grupy czteroosobowe i wybierają spośród siebie osobę koordynującą. Na przygotowanych arkuszach znajdują się pytania do opracowania przez poszczególne zespoły dotyczące historii prawa, konstytucji, ustawy, dekretu, aktów podustawowych i prawa miejscowego.
2. Prowadzący wyznacza czas na przygotowanie odpowiedzi.
3. Po wyznaczonym czasie grupy mieszają się – uczniowie z poszczególnych zespołów, opracowujący ten sam fragment materiału, spotykają się w grupach ekspertów. Tam porządkują swoją wiedzę, wyjaśniają wątpliwości i zastanawiają się, w jaki sposób najlepiej przedstawić i wyjaśnić dane zagadnienie. Uczniowie wracają do swoich macierzystych zespołów i uczą się wzajemnie. Każdy członek grupy powinien umieć wyjaśnić przedstawione zagadnienia i wiadomości dotyczące historii, funkcji oraz systemów źródeł prawa.
4. Koordynatorzy pracy grup przedstawiają swoje odpowiedzi. W razie konieczności nauczyciel wspólnie z uczniami koryguje i uzupełnia informacje. Arkusze zawieszane są w wyznaczonym miejscu.
5. Nauczyciel wspólnie z uczniami ustala kryterium punktowania i oceniania grup za prawidłowe, samodzielne i szybkie rozwiązanie quizu.
6. Uczniowie dobierają się parami, prowadzący podchodzi do grup z pudełkiem, w którym są pytania (każda grupa losuje 5 pytań lub mniej, zależy od czasu, jaki pozostał do końca lekcji).
7. Po wykonaniu zadania w wyznaczonym czasie następuje podsumowanie zabawy i ocena według ustalonego kryterium.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie samodzielnie wykonują wskazane ćwiczenia przez nauczyciela, a następnie wspólnie omawiają odpowiedzi.
2. Osoby lub grupy najaktywniejsze na lekcji otrzymują oceny.
Praca domowa:
Napisz krótką notatkę zawierająca najistotniejsze informacje dotyczące historii, funkcji, systemów źródeł prawa.
Materiały pomocnicze:
Sławomir Pilipiec, Kultura prawna a prawo obywatela do ochrony słusznego interesu, „Studia Iuridica Lublinensia”, nr 15/2011.
Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r., libr.sejm.gov.pl.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., prawo.sejm.gov.pl.
Ustawa Konstytucyjna Królestwa Polskiego z dnia 27 listopada 1815 r., libr.sejm.gov.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Zasoby z prezentacji multimedialnej można wykorzystać do przeprowadzenia lekcji odwróconej.