Dla nauczyciela

Imię i nazwisko autora: Lena Wilkiewicz

Przedmiot: język obcy nowożytny (język niemiecki)

Temat zajęć: Cheftypen? Wie geht man erfolgreich mit ihnen um?/Szefowie? Jak sobie z nimi skutecznie radzić?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa IV, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji: Wypowiadanie się na temat zachowań w miejscu pracy, w tym ze szczególnym uwzględnieniem komunikacji z przełożonym.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
4) praca (np. zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy, praca dorywcza, wybór zawodu, poszukiwanie pracy, warunki pracy i zatrudnienia);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. formę, czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie przedsiębiorczości.

Cele operacyjne – zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3–6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART

Uczeń:

  • opisuje różne typy szefów/pracodawców;

  • charakteryzuje wymarzonego szefa;

  • wyjaśnia, jak należy postępować z cholerykiem.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dostrzega powiązania między nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • sam decyduje, jak rozwiązać problem i udzielić wyjaśnień;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe:

  • stosowanie mnemotechnik - używanie obrazu i dźwięku (wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych, tworzenie ilustracji);

strategie kognitywne:

  • stosowanie technik strukturalnych – czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy.

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne;

  • konstruktywizm;

  • podająca: pogadanka, opis, praca z tekstem źródłowym, praca z filmem dydaktycznym, wyjaśnienie;

  • aktywizująca: burza mózgów, odgrywanie scenek (wcielanie się w inną postać);

  • programowana: z użyciem komputera.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca zespołowa,

  • praca na forum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • zdjęcia przedstawiające różne typy szefów,

  • kartki papieru formatu A4 do zapisywania pytań,

  • karteczki do zapisu idiomów,

  • plakaty,

  • multimedium (film),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu, a następnie scharakteryzowali osobę, którą widzą na zdjęciu.

  • W następnej kolejności zawiesza kilka przygotowanych wcześniej zdjęć przedstawiających różne typy szefów. Prosi uczniów o wypisanie przymiotników, które opisują osoby ze zdjęć. Uczniowie na karteczkach wypisują cechy i przyklejają wokół fotografii.

  • Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na tekst wprowadzający „Czy wiesz, że…” i pyta uczniów: Czy domyślacie się, co będzie tematem dzisiejszej lekcji?

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie czytają tekst źródłowy w części Przeczytaj, starając się zrozumieć jego treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. Następnie określają przedstawione w tekście typy szefów, wykonując indywidualnie polecenie do Übung 1 z części Przeczytaj.

  • Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Zdjęcia zawieszone wcześniej na tablicy zostają pocięte na kawałki. Uczniowie losują fragment zdjęcia, szukają pozostałych osób trzymających fragment tego samego zdjęcia, tworząc w ten sposób grupy. Każda grupa otrzymuje kartkę papieru formatu A4 z jednym z pytań, np.: Wie sollte sich der ideale Chef verhalten? Welche Charaktereigenschaften sollte der ideale Chef haben? Wie sollte der ideale Chef aussehen? Zadaniem grup jest wpisanie odpowiedzi na otrzymane pytanie. Uczniowie podczas wpisywania odpowiedzi na pytania mogą korzystać z informacji zawartych w tekście źródłowym. Na hasło „zmiana” grupy przekazują sobie kartki w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Na otrzymanej kartce dopisują swoje pomysły aż do momentu, gdy kartki wrócą do grupy, która zapisywała odpowiedzi jako pierwsza. Następnie sekretarze grup odczytują zapisane pomysły.

  • Uczniowie w grupach wykonują polecenia do Übungen 2, 3, 4 z części Przeczytaj, kształcąc rozumienie tekstu pisanego i utrwalając nowe słownictwo.

  • Nauczyciel przygotowuje dla każdej grupy na karteczkach idiomy (formy bliźniacze), które wystąpiły w tekście źródłowym. Prosi uczniów, aby opisali znaczenie/wyrazili idiomy innymi słowami, odnosząc się do kontekstu w tekście źródłowym. Grupy porównują swoje propozycje z Übung 5 w części Przeczytaj; w razie problemów zapoznają się z informacjami z Tipp zum Wortschatz.

  • Uczniowie analizują multimedium (film) i w parach wykonują polecenia do Übungen 1, 2, 3 w części Film, kształcąc rozumienie ogólne i szczegółowe tekstu słuchanego. Uczniowie w parach wybierają jeden z typów szefa, który został zaprezentowany w filmie (typy powinny być różne) i przedstawiają drugiemu uczniowi sposoby radzenia sobie z wybranym typem szefa (Übung 4 w części Film).

  • Nauczyciel przygotowuje opis kilku scenek, w których uczniowie będą odgrywać różne sytuacje, które mogą zaistnieć w pracy z szefem, np. uczniowie udają, że proszą szefa o dzień wolny, rozmawiają z nim na temat swojego postępu w pracy lub przedstawiają swoje pomysły na nowy projekt. Uczniowie w parach przygotowują scenki, wcielając się w role pracownika oraz szefa. Scenki zostają zaprezentowane na forum klasy. Przykładowe role (pracownik), Du möchtest deinen Chef um einen freien Tag bitten. Bereite Argumente vor, um einen freien Tag zu bekommen; szef: Ein Arbeitnehmer bittet dich um einen freien Tag. Stimme seinen Argumenten nicht zu und lehne seine Bitte ab. Versuche deine Rolle als Ignorant zu spielen.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie w grupach opisują swojego wymarzonego szefa/dobrego szefa/despotycznego szefa/wymagającego szefa itp. (nauczyciel przydziela każdej grupie inny typ szefa). Praca zostaje przygotowana w formie plakatu.

  • Każda grupa prezentuje na forum swój plakat; uczniowie z pozostałych grup udzielają wskazówek dotyczących radzenia sobie z różnymi typami szefów.

Praca domowa

Uczeń ma za zadanie wykonać Aufgabe 8 z zestawu zadań interaktywnych, które polega na opisie swojego wyobrażenia o idealnym pracodawcy.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

  • przed lekcją: poznanie tematu i zapoznanie się z nowym słownictwem; z wykorzystaniem metody „odwróconej lekcji” nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się przymiotnikami związanymi z określaniem cech charakteru, przesyła uczniom przygotowaną wcześniej prezentację/fiszki/quizlett;

  • w trakcie lekcji: wykorzystanie jako bazy leksykalnej do wykonywania ćwiczeń, inspiracja do wypowiedzi pisemnych lub ustnych; uczniowie w grupach przygotowują w formie tabeli informacje o wybranym typie szefa zaprezentowanego na filmie; w tabeli znajdują się informacje o tym, jak wygląda (Aussehen), zachowuje się (Verhalten) i co wyróżnia takiego szefa (etwas Spezielles);

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa; nauczyciel prosi uczniów, aby porozmawiali ze swoimi rodzicami/znajomymi na temat: Jakiego masz szefa w swojej pracy? Uczniowie przygotowują w języku niemieckim opis szefa, o którym rozmawiali.

Słownik