SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Wady i zalety różnych rodzajów transportu

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programowa

XII. Usługi: zróżnicowanie sektora usług, rola usług komunikacyjnych, edukacyjnych, finansowych i turystycznych oraz wymiany towarowej w rozwoju społeczno‑gospodarczym, rodzaje transportu, atrakcyjność regionów turystycznych świata.

Uczeń:

4) przedstawia zalety i wady różnych rodzajów transportu oraz charakteryzuje uwarunkowania ich rozwoju w wybranych państwach świata, w tym w Polsce.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wymienia rodzaje transportu,

• określa znaczenie poszczególnych rodzajów transportu w przewozach osób i ładunków,

• porównuje różne rodzaje transportu,

• wskazuje wady i zalety różnych rodzajów transportu.

Strategie nauczania: konektywizm

Metody nauczania: dyskusja, praca z e‑materiałem, JIGSAW

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Potrykowski M., Taylor Z., Geografia transportu. Zarys problemów, modeli i metod badawczych, PWN, Warszawa 1982.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie obecności).

• Sprawdzenie zadania domowego.

• Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat kryteriów podziału transportu.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat znaczenia poszczególnych rodzajów transportu. W tym celu posługuje się wyświetlonym na ekranie fragmentem bloku tekstowego e‑materiału.

• Następnie nauczyciel dzieli uczniów na sześć grup. Każda z grup siada w wyznaczonym przez nauczyciela miejscu w klasie i dostaje od nauczyciela kartkę z poleceniem do wykonania. Jeżeli lekcja nie odbywa się w pracowni komputerowej, wówczas uczniowie powinni mieć do dyspozycji tablety lub smartfony, na których będą mogli zapoznać się z e‑materiałem. Polecenia dla grup (po jednym dla każdej):

  • Przedstawcie wady i zalety transportu drogowego.

  • Przedstawcie wady i zalety transportu kolejowego.

  • Przedstawcie wady i zalety transportu morskiego.

  • Przedstawcie wady i zalety transportu wodnego śródlądowego.

  • Przedstawcie wady i zalety transportu lotniczego.

  • Przedstawcie wady i zalety transportu przesyłowego.

• Po zakończonej pracy nauczyciel tworzy nowe grupy w taki sposób, żeby w nowej grupie znalazła się przynajmniej jedna osoba z każdej z pierwotnych grup. Nowe grupy siadają w wyznaczonym przez nauczyciela miejscu.

• Zadaniem uczniów w nowo utworzonych grupach jest przekazanie informacji, które zostały wypracowane w poprzednich grupach, wyedukowanie pozostałych członków swojej nowej grupy.

• Po wykonanym zadaniu uczniowie wracają do pierwotnych zespołów i wymieniają się zdobytymi informacjami.

• Następnie nauczyciel układa pięć pytań konkursowych. Każda z grup zapisuje odpowiedzi w zeszycie. Po wykonaniu zadania nauczyciel sprawdza odpowiedzi. Wygrywa ta grupa, która odpowiedziała najlepiej na postawione pytania.

• Następnie uczniowie wykonują w grupach polecenia z bloku tekstowego. Po wykonaniu zadania następuje klasowa dyskusja.

• Nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku ćwiczeń interaktywnych. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują je.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel w ramach podsumowania przedstawia audiobooka i krótko przypomina najważniejsze informacje.

• Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę uczniów podczas zajęć, biorąc pod uwagę ich możliwości i zaangażowanie.

• Nauczyciel przypomina cele zajęć.

• Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

Praca domowa

• Stworzenie mapy myśli obrazującej wady i zalety wybranych środków transportu.

• Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Audiobook może posłużyć zarówno w trakcie lekcji (w fazie realizacyjnej i podsumowującej), jak i przed lekcją (do strategii odwróconej klasy) oraz po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości). Może zostać wykorzystany podczas zajęć poświęconych ocenie wpływu transportu na warunki życia ludności i środowisko przyrodnicze (zakres podstawowy: XIII. 6) lub w ramach przypomnienia podczas lekcji dotyczącej zróżnicowania udziału poszczególnych rodzajów transportu w przewozach na świecie i w Polsce (zakres rozszerzony: XII. 1).