Autor: Marcin Sawicki

Temat: Wpływ kryzysów naftowych na życie polityczne i gospodarcze krajów zachodnich

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia związki przyczynowo‑skutkowe pomiędzy konfliktem izraelsko‑arabskim oraz rewolucją islamską w Iranie a kryzysami paliwowymi z lat 70.;

• omawia wpływ kryzysów paliwowych na życie codzienne mieszkańców Zachodu, krajów arabskich oraz państw Trzeciego Świata;

• przedstawia polityczne, gospodarcze i kulturowe skutki kryzysów paliwowych.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja;

• metaplan;

• elementy dramy.

Formy zajęć:

• praca w grupach,

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Wpływ kryzysów naftowych na życie polityczne i gospodarcze krajów zachodnich”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

1. Prowadzący lekcję wyświetla na tablicy temat lekcji, określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom, aby zgłaszali swoje propozycje pytań do wspomnianego tematu. Jedna osoba może zapisywać je na tablicy. Gdy uczniowie wyczerpią swoje pomysły, a pozostały jeszcze jakieś ważne kwestie do poruszenia, nauczyciel uzupełnia informacje.

Faza realizacyjna:

1. Rekapitulacja wtórna. Nauczyciel poleca, aby wybrane osoby przypomniały genezę konfliktu izraelsko‑arabskiego oraz skutki wojen na Bliskim Wschodzie w 1948 r., kryzysu sueskiego i wojny sześciodniowej.

2. Nauczyciel wyjaśnia okoliczności wybuchu kryzysu paliwowego w 1973 r.

3. Praca w grupach. Uczniowie dobierają się w trzy- lub czteroosobowe grupy i wykonują ćwiczenie 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”. Po jego wykonaniu i uzgodnieniu przez każdą grupę wspólnego oraz jednoznacznego wyboru następuje omówienie rezultatów na forum klasy.

4. Praca z pierwszym multimedium („Symulacja interaktywna”). Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie 2: „Sformułuj wniosek dotyczący wpływu kryzysów paliwowych na zużycie ropy naftowej w Stanach Zjednoczonych”. Poleca uczniom, aby dobrali się w pary i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) pary prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź.

5. Metaplan. Uczniowie we wcześniejszych grupach dokonują analizy sytuacji w krajach Zachodu po decyzji arabskich członków OPEC o embargo na eksport ropy naftowej do USA i państw zachodnich. Przedstawiciele losowo wybranych grup prezentują wyniki swojej pracy zgodnie z kolejnymi zagadnieniami: Jak jest? Jak powinno być? Dlaczego nie jest tak, jak być powinno? Możliwe rozwiązania. Następuje wspólne omówienie przedstawionych propozycji.

Faza podsumowująca:

1. Elementy dramy. Uczniowie spontanicznie wcielają się w role: przywódcy arabskiego, który podczas konferencji prasowej tłumaczy przyczyny nałożenia embarga na dostawy ropy naftowej; ucznia ze Stanów Zjednoczonych, który opowiada o swojej drodze do szkoły; ojca bądź matki z USA, którzy mówią o rodzinnych zakupach; przyjaciół, którzy rozmawiają o trudnościach ze zorganizowaniem zabawy noworocznej.

2. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 1 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

2. (Dla uczniów chętnych) Obejrzyj film w sekcji „Film + Sprawdź się” i wykonaj dołączone do niego polecenia.

Materiały pomocnicze:

P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90‑tych, Warszawa 1992.

K. Michałek, Amerykańskie stulecie. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1900–2001, Warszawa 2004.

J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2010.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z symulacją interaktywną oraz filmem, aby przygotować się do późniejszej pracy.