Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Jakie były założenia antycznej teorii literatury? Poetyka Arystotelesa
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne. Uczeń:
dokona analizy i interpretacji fragmentów Poetyki Arystotelesa;
ustalisz, jakie są – według Arystotelesa – główne cechy sztuki w ogóle, a literatury w szczególności;
ceni znaczenie Poetyki Arystotelesa dla badaczy literatury oraz twórców.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
prezentacja multimedialna.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel przywołuje postać Arystotelesa. Uczniowie mają za zadanie przygotować prezentację mulimedialną o tym filozofie oraz o jednym z jego dzieł - Poetyce.
Faza wprowadzająca:
Chętne osoby prezentują przygotowane w domu informacje na temat Arystotelesa i jego Poetyki.
Prowadzący wyświetla na tablicy i przybliża uczniom temat zajęć. Następnie prosi uczniów, aby zgłosili swoje propozycje pytań do wspomnianego tematu. Jedna osoba może zapisywać je na tablicy. Gdy uczniowie wyczerpią pomysły, a pozostały jakieś ważne kwestie do poruszenia, nauczyciel je dopowiada.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel przechodzi do sekcji „Prezentacja TED”. Po wysłuchaniu wykładu Mirosława Kocura uczniowie wypisują samodzielnie najważniejsze tematy poruszane w dziele przez Arystotelesa, wyjaśniają również zasadę mimesis. Wybrana osoba prezentuje odpowiedź na forum, pozostali komentują, a nauczyciel podsumowuje.
Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia 1, 2, 3, 4 z sekcji „Sprawdź się”. Zadania 5 i 6 wykonują w parach. Podsumowaniem działań będzie wspólne opracowanie ćwiczeń 7 i 8.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel zadaje pytania podsumowujące, np.
– Jaki był wpływ Poetyki Arystotelesa na innych twórców?
– Czym, według Arystotelesa, jest naśladowanie?Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Napisz krótką rozprawkę (do 200 słów), w której zajmiesz stanowisko w następującej kwestii: Czy sztuka wiernie odwzorowująca rzeczywistość ma jakikolwiek sens? Swoją wypowiedź zacznij od pytania: „Po co malować portret, jeśli można zrobić zdjęcie?”.
Materiały pomocnicze:
Arystoteles, Retoryka‑Poetyka, t. 1, tłum. H. Podbielski, Warszawa 1988.
E. Miodońska‑Brookes, A. Kulawik, M. Tatara, Zarys poetyki, Warszawa 1974.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Prezentacja TED”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.