Dla nauczyciela
Scenariusz lekcji
Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Pozytywne i negatywne skutki globalizacji.
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II
Podstawa programowa
IX. Uwarunkowania rozwoju gospodarki światowej: rola poszczególnych sektorów gospodarki w rozwoju cywilizacyjnym, procesy globalizacji, współpraca międzynarodowa, gospodarka oparta na wiedzy, społeczeństwo informacyjne.
Uczeń: charakteryzuje przejawy procesów globalizacji w aspekcie gospodarczym, społecznym i politycznym, dyskutuje na temat skutków tego procesu dla Polski i podaje ich przykłady na podstawie własnych obserwacji;
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
podaje przykłady przejawów globalizacji w różnych dziedzinach
wskazuje pozytywne i negatywne skutki globalizacji: społeczne, gospodarcze, ekonomiczne i ekologiczne,
wyjaśnia znaczenie globalizacji dla rozwoju gospodarki i życia ludzi na świecie,
wyjaśnia powiązania między różnymi płaszczyznami globalizacji.
Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa
Metody nauczania: burza mózgów, grafika interaktywna, JIGSAW (uczenie się we współpracy, samokształcenie), mini wykład, dyskusja
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach
Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, arkusze papieru A4, ewentualnie podręcznik
Materiały pomocnicze:
Maśloch P., Centrum Kształcenia Ustawicznego w Toruniu Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika, Toruń - Globalizacja i jej wpływ na rozwój współczesnej cywilizacji
http://www.wos.net.pl/liceum/globalizacja.html
http://stosunki‑miedzynarodowe.pl/globalizacja/1333‑skutki‑procesow‑globalizacji
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
Nauczyciel prosi uczniów, aby przedstawili skojarzenia ze słowem globalizacja.
Porządkuje wypowiedzi uczniów, przedstawia definicję globalizacji.
Podaje temat i cele lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z blokiem tekstowym (Przeczytaj). Z tekstu wyróżniają pięć płaszczyzn globalizacji.
Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup – każda losuje jedną płaszczyznę globalizacji. Korzystając z grafiki interaktywnej uczniowie omawiają w każdej grupie przykłady przejawów globalizacji w swojej płaszczyźnie oraz pozytywne i negatywne jej skutki. Mogą wzbogacić grafikę o swoje przemyślenia czy inne przykłady skutków. Każdy uczeń w grupie staje się ekspertem od danej płaszczyzny globalizacji – wspólnie w grupie wykonują schemat na kartce papieru, a na nim zapisują najważniejsze (według nich) skutki globalizacji: pozytywne i negatywne.
Następnie uczniowie zmieniają grupy i zapoznają ze skutkami globalizacji w danej płaszczyźnie innych uczniów – mogą wykorzystać swoje notatki (schematy) lub grafikę (ale mają ograniczony czas). Następuje tyle wymian uczniów, aby każdy mógł zapoznać się ze wszystkimi skutkami w pięciu płaszczyznach.
Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów zadając pytania dotyczące pozytywnych i negatywnych skutków globalizacji. Podsumowuje tę fazę lekcji zwracając uwagę na przenikanie się płaszczyzn globalizacji i na jej znaczenie dla rozwoju gospodarki i życia ludzi.
Mini wykład nauczyciela o Milenijnych Celach Rozwoju i powiązanie ich z globalizacją (Głównymi barierami skutecznej realizacji Milenijnych Celów Rozwoju okazały się: (1) brak dostatecznej woli politycznej do współpracy międzynarodowej, (2) brak globalnej polityki ludnościowej i emigracyjnej, (3) brak globalnych programów ochrony środowiska przyrodniczego, (4) nadmierne wydatki militarne i konflikty wojenne, (5) podsycane konflikty polityczne, kulturowe i religijne, (6) niedostateczny poziom tolerancji, (7) brak dostatecznych zasobów ekonomicznych i środków finansowych.).
Dyskusja – czy i w jaki sposób globalizacja może wpłynąć na realizację Milenijnych Celów Rozwoju.
Faza podsumowująca
Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami i wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału. Uczniowie wykonują wybrane ćwiczenia z e‑materiału. Nauczyciel wyjaśnia ewentualne trudności.
Praca domowa
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia z e‑materiału.
Przedstaw kilka przykładów przejawów globalizacji (np. trzy), które możesz zaobserwować w swoim miejscu zamieszkania. Dla każdego przykładu podaj pozytywne i negatywne skutki, jakie niesie globalizacja dla mieszkańców.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:
grafika może zostać wykorzystana na lekcji powtórzeniowej z zakresu podstawowego z działu IX.: Uwarunkowania rozwoju gospodarki światowej oraz jako przypomnienie wiadomości przy omawianiu w zakresie rozszerzonym tematu z treści: IX 3) (uczeń: wykazuje wpływ procesu globalizacji i rozwoju nowych technologii na zmiany w zatrudnieniu według sektorów gospodarki oraz przemiany wewnątrzsektorowe na wybranych przykładach).