Dla nauczyciela
Autor: Piotr Obolewicz
Przedmiot: Język polski
Temat: Filozofia renesansu i jej emanacje w literaturze
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
pozna najważniejsze źródła myśli filozoficznej renesansu;
przeanalizuje, w jaki sposób filozofia renesansu wpływała na literaturę;
dowiedzie powiązań renesansowej idei utopii z myślą polityczną Platona.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
prezentacja;
dyskusja;
mapa myśli.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z materiałem z sekcji „Przeczytaj” i przygotowanie prezentacji na podstawie informacji tam zawartych.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel, po zalogowaniu się na platformie i wyświetleniu e‑materiału odczytuje uczniom temat zajęć oraz cele, a następnie prosi, by na ich podstawie uczniowie sformułowali kryteria sukcesu.
Dyskusja wprowadzająca. Zalogowany na platformie nauczyciel sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym przed lekcją e‑materiałem. Wybrani uczniowie prezentują efekty pracy w domu. Pozostali zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje o swoje przykłady. Tę część lekcji kończy krótka dyskusja wokół poruszonej tematyki. Po zakończeniu dyskusji chętna lub wybrana osoba przedstawia wnioski.
Faza realizacyjna:
Mapa myśli. Nauczyciel prosi uczniów o połączenie się w pary, a następnie na tablicy zapisuje hasło: filozofia renesansu. Uczniowie wykonują mapę myśli, zapisując na kartkach swoje pomysły w wyznaczonym czasie. Wybrana para zapisuje na tablicy swoje propozcyje wokół postawionego problemu, po czym są one uzupełniane przez pozostałe pary, których pomysły nie zostały jeszcze zapisane.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla materiał z sekcji „Animacja”, a następnie czyta polecenia nr 1 i 2. Uczniowie wykonują zadania w parach. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając uczniom informacji zwrotnej.
Uczniowie przechodzą do sekcji „Audiobook”. Nauczyciel włącza nagranie, tak aby cała klasa je wysłuchała. Następnie uczniowie indywidualnie wykonuą polecenia i ćwiczenia z tej sekcji. Chętne osoby przedstawiają wyniki swojej pracy. Nauczyciel weryfikuje odpowiedzi.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel prosi uczniów, aby odnieśli się do pytań postawionych na początku lekcji:
- Jak kształtowała się myśl renesansu?
- Jakie były źródła nowego sposobu myślenia o człowieku, jego godności i nieskończonych możliwościach ludzkiej natury?
- Czy humanizm odzwierciedlał się w refleksji na temat państwa?Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Przygotuj oś czasu, na której umieścisz filozofów renesansu wraz z ich dziełami.
Materiały pomocnicze:
Dlaczego filozofia? Filozofia a świat współczesny, doświadczenia źródłowe, drogi do filozofii, „Filo‑Sofija” 26(2014/3), s. 237–256.
Martens E., Dydaktyka filozoficzna, w: „Edukacja Filozoficzna” 6 (1988).
Wskazówki metodyczne
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Animacja” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach.