Autor: Anna Juwan

Temat: Pantofelki w domu

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Wykonasz doświadczenie, w którym założysz hodowlę protistów słodkowodnych.

• Zaobserwujesz pod mikroskopem pantofelki − orzęski występujące w wodach słodkich i lekko słonych.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia laboratoryjne;

• symulacja;

• ćwiczenia interaktywne.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla cele zajęć z sekcji „Wprowadzenie”, a następnie wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel inicjuje burzę mózgów, zadając pytanie:
   – Jakie czynniki są niezbędne dla uzyskania dużej liczby pantofelków w krótkim czasie?
   Uczniowie przedstawiają swoje pomysły. Nauczyciel podsumowuje burzę mózgów.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu zawartego w sekcji „Przeczytaj” i zapisują trzy najważniejsze ich zdaniem cechy orzęsków niezbędne dla ustalenia warunków hodowli tych organizmów. Nauczyciel prosi wybrane pary o podsumowanie swojej pracy.

2. Praca z multimedium („Wirtualne laboratorium (WL‑S)”). Nauczyciel informuje uczniów, że w wirtualnym laboratorium przeprowadzą obserwację pantofelków. Uczniowie rozwiązują problem badawczy, stawiają hipotezę i planują przebieg doświadczenia. W formularzu zapisują swoje obserwacje, a następnie formułują wnioski.

3. Praca z drugim multimedium („Symulacja interaktywna”). Uczniowie zapoznają się z wirtualnym mikroskopem. Każdy uczeń pracuje indywidualnie, samodzielnie przygotowując odpowiedzi do polecenia nr 1 („Scharakteryzuj wygląd obserwowanego obiektu. Uwzględnij jego kształt, barwę, a także widoczne struktury budowy”) i polecenia nr 2 („Wykonaj w zeszycie schematyczny rysunek obejrzanego preparatu mikroskopowego, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu”). Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie przedstawiają efekty swojej pracy. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel prosi uczniów o rozwinięcie zdań: „Dziś nauczyłem/nauczyłam się…”, „Zrozumiałem/zrozumiałam, że…”, „Zaskoczyło mnie…”, „Dowiedziałem/dowiedziałam się...”.

2. Nauczyciel wyświetla treści zawarte w sekcji „Wprowadzenie” i na ich podstawie dokonuje podsumowania najważniejszych informacji przedstawionych na lekcji. Wyjaśnia także wątpliwości uczniów.

Praca domowa:

1. Dla chętnych: Jeśli masz dostęp do odpowiedniego sprzętu, załóż hodowlę pantofelków, a następnie przeprowadź obserwację mikroskopową.

Materiały pomocnicze:

• Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.

• „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Dodatkowe wskazówki metodyczne:

• Multimedium zamieszczone w sekcji „Wirtualne laboratorium (WL‑S)” można wykorzystać w fazie wstępnej zajęć, w celu wzbudzenia zaciekawienia uczniów.