Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Ewa Malinowska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Dolina Krzemowa – centrum zaawansowanych technologii
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa II
Podstawa programowa
XI. Przemiany sektora przemysłowego i budownictwa: czynniki lokalizacji przemysłu tradycyjnego i zaawansowanych technologii, obszary koncentracji przemysłu, rozwój i rola budownictwa w gospodarce.
Uczeń:
2) wskazuje obszary koncentracji przemysłu (ważniejsze ośrodki przemysłowe, technopolie, okręgi) na świecie i w Polsce oraz wyjaśnia istotę i rolę klastrów w budowie gospodarki opartej na wiedzy.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
omawia cechy przemysłu zaawansowanych technologii (HT),
analizuje historię Doliny Krzemowej,
charakteryzuje sektor zaawansowanych technologii w Dolinie Krzemowej i omawia specyfikę pracy pracowników i działalności przedsiębiorstw w tym regionie,
wyjaśnia, czym są technopolie i ocenia ich znaczenie w rozwoju technologii high‑tech.
Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, flipped classroom, debata
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Kilar W., Technopolie jako miejsca lokalizacji korporacji informatycznych, „Przedsiębiorczość – Edukacja” 2016, t. 12, s. 114–122.
Wybrane aspekty funkcjonowania parków technologicznych w Polsce i na świecie, K.B. Matusiak, A. Bąkowski (red.), Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2008.
PRZEBIEG LEKCJI
Przed lekcją uczniowie powinni się zapoznać z częścią „Przeczytaj” e‑materiału.
Faza wprowadzająca
Przedstawienie celów lekcji.
Wprowadzenie do lekcji poprzez krótkie przypomnienie/omówienie pojęć „przemysł zaawansowanych technologii”, „technopolia”; pytania sprawdzające poziom wiedzy uczniów; pogadanka prowadzona w interakcji z uczniami mająca na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat przemysłu high‑tech i warunków jego rozwoju.
Faza wprowadzająca
Omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest przeprowadzenie debaty po wysłuchaniu audiobooka oraz przeanalizowaniu grafiki interaktywnej.
Wysłuchanie audiobooka prezentującego historię Doliny Krzemowej.
Prezentacja grafiki interaktywnej – pogadanka nauczyciela w interakcji z uczniami dotycząca koncentracji przemysłu high‑tech w Dolinie Krzemowej; uczniowie wymieniają cechy i branże przemysłu high‑tech rozwijającego się w Dolinie Krzemowej.
Przedstawienie przez nauczyciela zasad organizacji debaty:
8‑10 uczniów uczestniczy bezpośrednio w debacie, dzieląc się na zwolenników i przeciwników dyskutowanej tezy (uczniów typuje nauczyciel) – temat przewodni: „Czy rozwój technopolii takich jak Dolina Krzemowa jest potrzebny?”,
dwie grupy siadają przy stołach ustawionych po obu stronach sali lekcyjnej, pozostali uczniowie zajmują miejsca w ławkach,
nad debatą czuwa nauczyciel, udzielając głosu na przemian poszczególnym stronom (zaczyna strona broniąca tezy) i podsumowując wystąpienia,
każda runda wypowiedzi zwolenników i przeciwników problemu trwa 3–4 minuty,
pozostali uczniowie głosują po każdej rundzie, przesiadając się na odpowiednią stronę sali lekcyjnej (lub w inny sposób wyrażając swoją ocenę etapu debaty).
Przeprowadzenie debaty – proponowane tematy do dyskusji:
Czy rozwój przemysłu HT jest konieczny we współczesnym świecie?
Czy tworzenie technopolii takich jak Dolina Krzemowa jest szansą rozwoju gospodarczego i społecznego regionu, kraju?
Czy powstanie i rozwój Doliny Krzemowej zmienił gospodarkę i życie społeczne regionu?
Czy zmiany gospodarcze i społeczne, jakie towarzyszyły powstaniu Doliny Krzemowej, były pozytywne dla regionu?
Czy Dolina Krzemowa może być wzorem dla innych technopolii na świecie?
Czy w Polsce powinna/ma szanse powstać „polska Dolina Krzemowa”?
Nauczyciel czuwa nad przebiegiem debaty, zadaje pytania naprowadzające, po każdej rundzie wypowiedzi podsumowuje jej przebieg, nie wyraża jednak swojej opinii.
Podsumowanie wyników debaty przez nauczyciela, ocena aktywności, wskazanie zwycięskiej grupy.
Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej debaty, towarzyszącej jej dyskusji i treści przedstawionych w multimediach.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.
Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.
Praca domowa
Praca pisemna. Charakterystyka organizacji przestrzennej przemysłu HT w wybranym regionie świata/Polski – studium przypadku, porównanie z Doliną Krzemową.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafiki zawarte w e‑materiale mogą być wykorzystane podczas innych, zróżnicowanych tematycznie lekcji dotyczących różnych zagadnień związanych z rozwojem gospodarczym różnych regionów świata. Uczeń może spożytkować e‑materiał do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy w domu oraz w czasie lekcji mających na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego rozwoju przemysłu i budownictwa. Materiał może także zainspirować ucznia do własnych przemyśleń na temat rozwoju technologicznego i związanych z tym zagrożeń. Audiobook i grafika interaktywna mogą zostać wykorzystane podczas zajęć dotyczących czynników lokalizacji przemysłu (zakres podstawowy: XI. 1), porównania cech przemysłu tradycyjnego i przemysłu zaawansowanych technologii (zakres podstawowy: XI. 2), a kontekstowo podczas lekcji dotyczącej perspektyw rozwoju przemysłu zaawansowanych technologii w Polsce (zakres podstawowy: XV. 11).